2. Ödül, Karabağlar Belediyesi Kamusal Açık Mekan ve Kent Meydanı Kentsel Tasarım Yarışması

Proje Raporu

DÜŞÜNSEL YAKLAŞIM

1. Kentsel Anlam ve Açık Kamusal Kent Mekanları

Kentlerin, insanların toplumsal yaşamı üzerinde önemli bir etkisi vardır. Açık kamusal kent mekanları; kentlinin toplandığı, kamusal paylaşım, iletişim ve etkileşimin en yoğun olduğu, insanları saran ve yakınlaştıran, kendilerini ifade edebilecekleri, karşılaşmaları için potansiyel yaratan, kentli kültürünün oluşumuna olanak tanıyan, özgürlük ve toplumsal – davranışsal uzlaşma alanlarıdır. Bu anlamda, kentli kültürünü besleyen ana öğelerden birini kentsel tasarım kurgusu oluşturmaktadır.

Kentsel kurgu, yaşantıyı şekillendiren temel bağlar arasındadır; bireylerin kent yaşamına katılabilmesi ve bu yaşantının sosyal açıdan zengin bir kentsel yaşantıya dönüşebilmesi, kentsel bağlam ile alt mekansal bağlamların birlikteliği ile mümkün olur. “Kamusal İnsan”ın varlığı kentin bu alt bağlamlarla olan ilişkisel bütünlüğüne bağlıdır. İnsan ve doğa birlikteliğini odağa alan tasarım yaklaşımları ile, insanın kent yaşantısındaki rolü etkin kılınmalıdır. Kent yaşantısında büyük öneme sahip alt kentsel bağlamların en önemlilerinden birini ise açık kamusal kent mekanları oluşturmaktadır. Kentler, farklı milletlerden, farklı kültürel ya da sosyal sınıflardan bireylerin bir araya gelerek sosyalleşebileceği mekanları barındırır. Bu anlamda açık kamusal kent mekanları, kentlerin oluşum ve toplumların gelişim sürecinde önemli bir rol oynamaktadır. Bir toplumun yapılanması, bireyler ve toplum arasındaki ilişkinin yapılı ve doğal çevre tarafından desteklendiği yerler olan açık kamusal alanlarda meydana gelmektedir. Bu anlamda günümüz kentlerinde kamusal açık alanlara gerekli önem verilerek geliştirilmelidir.

“İzmir Karabağlar Belediyesi Kamusal Açık Mekan ve Kent Meydanı Kentsel Tasarım Projesi” nitelikli kamusal mekanların alt ve üst bağlamlarla olan kuvvetli bağları ile bütüncül mekan anlayışı ile oluşturulmuştur. Bu alt ve üst bağlamlar; kent ölçeğinden – mimari ölçeğe, doğal verilerden, sosyo-kültürel ve psikolojik verilere kadar çok katmanlı bir tasarımı içermektedir.

2. Morfolojik Olarak Meydan İncelemesi

Kent Meydanları, kente kimlik kazandıran önemli kamusal alanlardır. Tarihten bu yana meydanlar farklı anlamlarda öne çıkan kurguları ile o kenti tanımlayan, bellekte yer eden mekanlara dönüşmüşlerdir. Kentte sosyal hayat yaratan, meydanlar/kamusal alanlar, belli tasarımsal öğeler çerçevesinde oluşabilirler. Meydanlar; yapısal doluluklar arasında kalan boşluk, bir odağa yönlendirilmiş temsiliyet mekanı, geçmişte dini – siyasi ya da kültürel bir olaya hizmet eden hafıza mekanlarının oluşturduğu alanlar gibi fiziksel, tarihsel ya da sosyal anlamlarıyla oluşabilirler. Bununla birlikte bulunduğu bağlam içerisinde park ve yeşil alanlarla bütünleşik daha rekreatif özelliği yüksek olarak da meydana gelebilirler.

3. İzmir Kenti Açık Kamusal Alan Analizi

İzmir kent makroformu incelendiğinde, kentin körfeze tutunan yapısı – sahil kenti olma özelliği nedeniyle yaşantı kıyı düzleminde kurgulanmaktadır. Bu anlamda kentin öne çıkan büyük ölçekli açık kamusal kent mekanları (meydan ve parklar gibi) da kıyı bölgesince var olmaktadır. Ancak kentin giderek kıyıdan daha iç bölgelere doğru gelişen büyüme grafiği ile günümüzde iç bölgelerde de büyük ölçekli meydan – park oluşumları artış göstermektedir. Proje özelinde, kentin iç bölgelerinden olan Karabağlar’da yer alan tasarım alanında “Kamusal Açık Alan ve Kent Meydanı”nın, kurgulanması beklenmektedir. Bu anlamda Karabağlar’da kurgulanacak tasarımın, İzmir kentinin kıyı bölgesinde var olan ana meydan ve parkların, ölçek ve kullanım bakımından iç bölgelerde de oluşumuna önemli bir katkı sağlayarak örnek olacağı öngörülmektedir.

4. Tasarım Alanı ve Karabağlar: Küçük Türkiye

Karabağlar ilçesi, konumu itibariyle farklı kültürel ve sosyal yaşantıya sahip semtleri kapsamaktadır. Bu anlamda Küçük Türkiye denilen Karabağlar’da öngörülen meydan ve kamusal alan tasarımı karma kullanıcı yapısına sahip olacaktır. İşlev bakımından da konut, ticaret gibi karma kullanımların yoğun olduğu, kentsel fonksiyonları ile de çeşitlilik barındırmaktadır. Tasarım alanı, kent merkezine yakınlığı, kentin güney çıkış aksı üzerinde bulunması, çevre yoluna ve havaalanına doğrudan bağlantı kurabilen ulaşım ağları üzerinde yer alması ile kentin kıyı şeridinde yer alan kamusal alanlara göre iç bölgeler açısından farklı bir potansiyel göstermektedir. Bu anlamda İzmir kenti genelinde de farklı bir yoruma sahip olacağı açıktır. Bu potansiyelini kentsel planlama anlayışında da sorgulayıcı bir bakış açısı ile kullanmalı/ ortaya çıkarmalıdır. Planlama anlayışında, alt merkezler ve kamusal yeşil alanların birlikteliğinin olduğu sosyal ve katılımcı bir planlanma oluşturulmalı, kentliyi odağa alarak bütüncül bir planlama politikası izlenmelidir.

İzmir’in gelecek vizyonunda sağlıklı kent/yeşil kent olarak öngörülmekte ve tasarı projenin de “yeşil meydan” olarak hizmet etmesi hedeflenmektedir. Günümüz teknolojik çağının verdiği ilerlemeye rağmen, gün geçtikçe azalan yeşil ile doğal denge bozulmakta, kent sakinlerine ve diğer tüm canlılara nefes alacak yer kalmamaktadır. Bu anlamda yeşil yoğunluklu kamusal alanlar İzmir için oldukça önem taşımaktadır. Sosyal alt merkezler ve kamusal yeşil alan sürekliliği sağlanarak zengin bir kentsel yaşantı ortamının oluşturulması amaçlanmaktadır. Kent yaşantısına büyük katkı sağlayacağı ön görülen kamusal açık mekan ve kent meydanı tasarımının, Karabağlar yerleşimi ile birlikte İzmir kenti ölçeğinde de önemli bir farkındalık doğurması ve vizyon sağlaması hedeflenmektedir.

TASARIM ANLAYIŞI

Öngörülen kamusal açık mekan ve kent meydanı kurgusunda “deneyim için bir ortam yaratmak” fikrinden yola çıkılmıştır. Bu anlamda, açık alan fonksiyonları ve etkileşim mekanları ile boşluğun deneyimlenmesi hedeflenmektedir. Tasarımda “daha çok” mottosu ile kentsel – kamusal yaşama olumlu katkı sağlayacak; daha çok yeşil, daha çok sanat, daha çok rekreasyon, daha çok oyun, daha çok etkinlik, daha çok spor, daha çok eğlence, daha çok deneyim gibi daha çok yaşanabilir ve sürdürülebilir kamusal açık mekana vurgu yapılmaktadır. Yeşil odaklı, ekolojik duyarlılığı yüksek, canlı bir kamusal yaşantıya sahip, gündüz ve gece sürekli kullanım alternatifleri yaratan, güncel, çağdaş ve kimlikli bir meydan ve park bütünsel olarak kurgulanmıştır. Kamusal açık mekan ve kent meydanının çevresi ile bütüncül bir bakış açısıyla, kentle yoğun ilişkiler kurması ve kentliyi içine alarak bir sosyo-kültürel etkileşim odağı olması amaçlanmaktadır.

1. Ana Tasarım Yaklaşımı

Yakın çevre ilişkileri gözetilerek, her kesim ve yaştan kullanıcıya açık, engelli ulaşımı etkin, tasarlanan fonksiyonlar ile günün her saatinde aktif kullanıma uygun, esnek ve çok amaçlı kullanımlara olanak sağlayan, konforlu bir kamusal açık mekan ve kent meydanı tasarlanmıştır. Yaya etki alanı ve potansiyeli irdelenerek tasarım alanına ana yaklaşım aksları belirlenmiş, doğal ve yapılı çevre ilişkilerini güçlendiren bir tasarıma gidilmiştir. Bu anlamda çevresindeki yaşama alanlarıyla entegre olan; yeşil alanların bağlanmasıyla sürekliliğinin sağlandığı, üst kot ve alt kotlardan kentsel anlamına göre derecelendirilmiş bir açık kamusal alan kurgulanmıştır.

Alanın fiziki karakteristik özellikleri dikkate alınarak, tasarım alanı “zonelama stratejisi” ile çevresiyle ilişkili bölgelere ayrılarak, etkileşim ağları kurgulanmıştır. Mevcutta doğal eğime sahip tasarım alanı incelendiğinde, ana tasarım yaklaşımı olarak; üst kottan gelen bölgede, pazar alanı, yoğun konut bölgesi gibi işlevler ile daha yerel bir ölçeğe hizmet ettiği analiz edilerek, bu bölge mahalleden gelen platform /mahalle kotu olarak ele alınmıştır. İhsan Alyanak Bulvarı yönünden gelen kotun ise kent merkezinden gelen aks ve çevre yolu bağlantısı ile daha büyük bir ölçeğe hizmet ettiği görülmüş ve bu kot; kentten gelen platform/ kent kotu olarak değerlendirilmiştir. Tasarım alanında bu iki bölgeyi birbirine bağlayan bölgede ise bağ/ bağlayıcı göreviyle bir ara mekan tasarlanarak, meydan ve kamusal açık mekana hizmet edecek kapalı birimler ve bu birimlerin açık alanları ara mekanda konumlandırılmıştır. Bu anlamda ana tasarım yaklaşımı; mahalle kotu ve kent kotunun ara mekan ile düğümlenmesi/ bağlanması sonucu oluşmaktadır. Bölgelemelerde, tasarım alanının doğal eğiminden yararlanılmış ve kotlama yapılarak açık ve kapalı mekanlar elde edilmiştir. Tasarımda oluşturulan mekansal işlevlere bağlı olarak mekanın düzenlenme biçimleri insan davranışı üzerinde etkilidir. Kamusal alan kullanıcılarının, zihinsel bölgelemeyi daha rahat yapabilmesi ve ölçeklendirme ile ortama adapte olabilmesi için kamusal alanların da kendi içinde en kamusaldan daha özele doğru giden bir hiyerarşisi olmalıdır. Bu anlamda, kent platformu ve mahalle platformu, doluluk – boşluk ilişkisinde kamusal hiyerarşik bir düzene göre ele alınmıştır; Kentten gelen platformda; adının da yüklediği anlam itibariyle kent meydanı konumlandırılmış ve meydana hizmet edecek etkinlik alanları ve peyzaj stratejileri ile canlı bir kent meydanı kurgulanmıştır. Mahalleden gelen platform olarak tanımlanan bölge ise pazar yeri ve konut bölgesi olması itibariyle yerel halkın/ bölge sakinlerinin geliş aksı olma ve konutlara yakın olan konumuyla yeşilin yoğun olduğu, ağaçlar arası dinlenme mekanları ve açık spor alanları ile rekreasyon ve spor odaklı bölge olarak değerlendirilmiştir. Tüm tasarım alanı özelinde merkezilik, yakınlık, erişilebilirlik, sınırlayıcılık, belirleyicilik, odaklayıcılık, yönlendiricilik, süreklilik sağlayıcılık, birleştiricilik, ayırıcılık gibi davranışa yön veren özellikler üzerinden mekansal tasarım ağları örülmüştür.

2. Kentsel Tasarım Projesi Kararları

Tasarım bir “kent meydanı ve kamusal açık mekan” olarak üstlendiği rolü mekana yansıtarak, kamusal birlikteliğin yoğunlaşıp tüm kenti kucakladığı, kullanıcıya keyifli deneyim alanlarının oluşturulduğu, ihtiyaç ve beklentileriyle, etkin kullanıma uygun bir mekan kurgusu oluşturmaktadır.

– Kotlar Arası İlişkiler: Tasarım alanının mevcut eğiminden faydalanılarak kotlu bir açık mekan tasarım örüntüsü oluşturulmuştur. Üç ana kot ve ona yardımcı kotlar oluşturulmuştur; mahalleden gelen aks, kentten gelen aks ve ara mekan kotu, ana kotları oluşturmaktadır. Bu kotlara ulaşım ve yaya erişimini kolaylaştıran, fonksiyonlar arası geçiş ve farklı deneyim mekanları sunan çeşitli kotlanmalar da tasarlanmıştır.

– Yönlendirme / Yaya Ulaşım – Dolaşım Kararları: Farklı kotlarda dolaşım ve erişim bağlantıları ve girişler tasarlanmıştır. Kent meydanı kotunda, İhsan Alyanak bulvarı üzerinden yaya ulaşımında; bir ön alan oluşturularak açılı/yarık peyzaj düzenlemesi ile içe alan ve kent meydanına odaklayan bir yönelim kurgulanmıştır. Mahalle kotundan ulaşımda, konutlardan, pazar yerinden geliş aksı önemsenmiş ve kapalı spor salonu bağlantılı yönlenmeler tasarlanmıştır. Tasarım alanı boyunca, farklı fonksiyonlara odaklayan yaya yolları ve peyzaj yönelimleri oluşturulmuştur.

– Sürdürülebilirlik ve Enerji Üretim Sahası: Tasarı alanın İzmir’in üçüncü büyük meydan ve kamusal açık alanı olmasının da getirdiği önem ile bu alanda yeşil sürdürülebilirlik esas alınmış ve yoğun ağaçlandırma ile temiz hava sahası yüksek bir kamusal açık mekan yaşantısı oluşturulmuştur. Bu bağlamda yenilenebilir enerji kaynaklarının da kullanımı tasarımın bir parçası olarak ele alınmıştır. Kentsel Strüktür üzerinde tasarlanan güneş panelleri ile yenilenebilir enerji kaynaklarından temin edilecek enerjinin açık alanların aydınlatılması ve kapalı alanların ısıtma, soğutma ve aydınlatma ihtiyaçlarında kullanılması öngörülmektedir.

– Gölgeleme Stratejisi: Güneş ve sıcaklık faktörünün yoğun olarak hissedildiği İzmir’de bulunan tasarım alanında, gölgeli ferah mekanlara oldukça önem verilmiştir. Bu bağlamda, doğal gölgelendirmeyi sağlayacak şekilde yoğun ağaçlandırma yapılmış, kentsel strüktür ile yarı açık gölgeleme alanları tasarlanmış ve kapalı birimlerin açık alan bağlantıları da bu kentsel strüktürle ilişkilendirilmiştir. Ayrıca yer yer oturma birimleri yanında da pergola ve ağaç birleşimli üst örtüler tasarlanmıştır.

2a. Kent Meydanı

Karabağlar Kent Meydanı; insanların, karşılaşma- tanışma- konuşma- dinlenme- izleme- bekleme ve kentsel yaşamı paylaşma gibi sosyal gereksinimlerine karşılık vererek, sosyo-kültürel süreklilik ve gelişmenin sağlandığı, toplumsal iletişimin gerçekleştiği bir yaşam odağı olarak tasarlanmıştır. Kent merkezinden gelen aks – İhsan Alyanak Bulvarı üzerinden ana meydan ulaşımı kurgulanmıştır. Meydana ulaşımda, öncelikle bir ön alan tasarlanmış, meydan peyzaj düzenlemesi ile içeriye alınmış, yönelim sağlaması amacıyla da açılı/yarık peyzaj düzenlemesi yapılmıştır. Burada farklı kotlara ulaşan bitkilendirme, su öğesi, ağaçlandırma ve oturma birimleri kurgulanmıştır.

Kent meydanı, çeşitli kullanım senaryoları ile zenginleştirilmiş, gündüz ve gece kullanımına olanak sağlayacak güvenlik ve erişim konuları önemsenerek konumlandırılmıştır. Karabağlar kent meydanı; yeşille bütünleşen bir park – meydan olarak tasarlanmıştır. İnsan eylemlerini odağa alarak, meydanın fiziki durumunu sosyal ve psikolojik olarak etkileşime geçirmektedir. Meydan, çevrelendiği kamusal fonksiyonlarca kendi kurgusunu oluşturmakta ve eylem/ eylemek üzerinden kimliğini yansıtmaktadır. Meydan içerisinde meydana hizmet eden ana fonksiyonlar kurgulanmıştır. Ara mekanda yer alan dükkan, kafe, kütüphane gibi işlevler de meydana açılmaktadır. Kent strüktürü de meydan boyunca süreklilik arz ederek meydanda gerçekleşecek işlevlere de etkinlik ve seyir terası olarak hizmet etmektedir. Meydana açılan etkinlik amfisi de yine kullanım çeşitliliği oluşturmaktadır. Genel olarak meydanda çok amaçlı kullanıma yönelik senaryolar geliştirilmiştir; konser, açık sinema, tiyatro, forum, kent konseyi, milli bayramlar, miting, resmi törenler, ramazan etkinlikleri, halk günleri, kermes, enstalasyonlar, hıdrellez etkinlikleri, fuar, sergi ve festival gibi diğer sanatsal ve kültürel işlevlere yönelik senaryolar geliştirilmiştir. Ayrıca gece, aydınlatma ile ışık oyunlarının da gerçekleştiği bir etkinlik alanına dönüşmektedir.

2b. Ara Mekan

Tasarım alanında kentten gelen akstaki kent meydanı ile mahalle kotundan gelen akstaki kent parkını birbirine bağlayan bölgede bağlayıcı göreviyle yer alan ara mekanda, kent meydanına ve kamusal açık mekana hizmet edecek kapalı birimler ve bu birimlerin açık ve yarı açık mekanları konumlandırılmıştır.

Ara mekan, tasarım alanının güneydoğusunda yer alan cami parkından başlayarak yeşilin devam ettirilmesi ile bir akış oluşturmakta ve meydan ile üst park kotu arasında bir bağlayıcı/ kentsel sızıntı olarak görev yaparak mevcuttaki kapalı spor salonunun seyirci giriş kotuna kadar bir aks izletmektedir. Bu aks üzerinde ayrıca birçok etkinlik ve kapalı fonksiyonlar konumlandırılmıştır; Arazi özellikleri dikkate alınarak, kapalı mekanlar mevcut eğimden faydalanılarak ara mekan boyunca tasarlanmıştır. Kapalı birimler; kamusal amaca yönelik kafeterya, büfe, spor aletleri satış birimi, vitamin bar, pastane, simit evi, kitapevi ve açık alana hizmet edecek kamusal açık kütüphane ile genel tuvaletleri içermektedir.

2c. Zeminaltı Otopark Alanı

Alanın doğal topografyası ve alanla bütünleşik tasarım yaklaşımı ile bir zeminaltı otoparkı tasarlanmıştır. Otopark girişi ±0.00 kotundan (bulvar kotundan) alınmıştır. Ara mekanda yer alan ve kamusal açık mekana hizmet edecek kapalı birimler de otopark ön sınırında konumlandırılmış böylece inşaat faaliyetlerinde net ve daha ekonomik bir yol izlenmiştir. Mevcut topografya ile bütünleşik olarak iki katlı çözülmüştür. ±0.00 kotundan araç girişi olmak üzere, ±0.00 kotu ve +4.00 kotlarından yaya girişi bulunmaktadır.

2d. Kapalı Spor Salonunun Tasarım ile Entegrasyonu

Kapalı Spor Salonu çevresi ve cephesine yönelik tasarım stratejisi geliştirilmiştir. Mevcut spor salonunun, bulunduğu kotları önemsemeksizin oluşturduğu istinat duvarlarıyla çevrili durumu eleştirilmiştir; tasarım alanından kopuk bulunan ve kentliyi uzaklaştıran bir etki yaratmaktadır. Bu nedenle öncelikli olarak kapalı spor salonu ile tasarım alanı bütünleşik olarak tasarlanmıştır. Açık spor alanlarıyla da etkileşimi arttırılmış, tüm kentliye hizmet edecek şekilde yönlendirmeler sağlanmıştır. Özellikle tasarımında ana öğelerinden olan ara mekan kotu bulvar üzerinden başlayarak kapalı spor salonunun seyirci girişine kadar bağlanmaktadır. Bu aks üzerinde yer alan kapalı ve yarı açık fonksiyonlar ile deneyimsel bir alan üzerinden kapalı spor salonuna ulaşım sağlanmaktadır. Ayrıca mahalle kotundan gelen aks üzerinden de kapalı spor salonu zemin katından ve 1. katından kentsel strüktür vasıtasıyla bağlanmıştır. Bu anlamda kent strüktürünün bir parçası, kapalı spor salonunun doğu cephesi üst kotunu tasarıma bağlamakta ve kentliye de daha ulaşılabilir bir alan sunmaktadır. Kent strüktürünün bir parçası gibi hafif ahşap strüktür ile kapalı spor salonu cephesinde düzenlemeler yapılmış ve tasarım içerisinde yabancılaşmayan, bütüncül bir cephe kurgusu oluşturulmuştur.

2e. Açık Mekanların Tasarımı

İnsanların açık alanda geçirdikleri zaman aralıkları arttıkça birbirleriyle iletişim ve etkileşim içerisinde olmaları da aynı oranda mümkün olmaktadır. Bu anlamda tasarımda, açık – yarı açık ve kapalı alanlarıyla süreklilik arz eden tasarım parçaları oluşturulmuştur. Kümeler oluşturan her bir kentsel tasarım parçası kendi kendine de yeten tasarım öğeleri ile kendi fonksiyonu içinde de nitelikli bir tasarım parçasına dönüşmekte ve canlı bir yaşam alanı tanımlamaktadır. Açık alan kullanımları, belli bölgelere farklı hiyerarşiler ile dağıtılmıştır. Bütüncül açık mekan düzenlemeleri yapılarak birbiriyle ilişkili ve çeşitli kullanım senaryolarına olanak sağlayacak kurgular geliştirilmiştir. Organizasyon kurucular, farklı ölçeklerde tasarlanarak, çeşitli deneyim mekanları oluşturulmuştur. Kentsel mobilyalar ile zenginleştirilen, gölgeli mekanlar sunan yarı açık mekanlar ve İzmir kent florasına uygun bitkilerce donatılarak rekreasyon sağlayan açık alanlar ile kentliye canlı bir kamusal yaşantı ortamı sunulması hedeflenmektedir. Aktif ve pasif bitkisel materyal ile desteklenmiş, doğal ve yapılı çevre dengesini kurabilen açık alan kullanımına yönelik tasarım tercihleri geliştirilmiştir. Bu bağlamda kurgulanan mekansal bağlar şöyle sıralanabilir; kent meydanı, kentsel strüktür, etkinlik amfisi, kent parkı, su enstalasyon – yansıma havuzu, rekreasyon alanları (dinlenme ve toplanma mekanları), açık spor alanları, etkinlik çayırı, paten/ kaykay parkuru, serbest etkinlik alanları, etkileşim küpleri, çocuk parkı, yükseltilmiş çok amaçlı peyzaj öğeleri – oturma birimleri, röper ve odak noktaları (saat kulesi, giriş ve yönlendirme tabelaları v.b.) tasarlanmış ve yeşil bitkilendirme stratejileri ile canlı mekan kurguları oluşturulmuştur.

– Kentsel Strüktür: (seyir ve etkinlik terası): Tüm bölgelere çeşitli etkinlikler ile farklı kotlardan birbirine bağlanarak mekansal bir örüntü oluşturan, gezi rotası sağlayan, yönlendirici özellikte, tüm alanı seyretme imkanı veren, etkinliklerin de gerçekleşebildiği, aynı zamanda direk ve hızlı geçişe de olanak tanıyan önemli bir mekansal bağ kurucudur. Ayrıca sürdürülebilirlik bakımından, üst örtüsünde bulunan güneş panelleri ile elektrik üretilerek enerji döngüsüne katkı sağlanmaktadır.

– Etkinlik Amfisi: Kent meydanına açılan etkinlik amfisi; kent konseylerinin gerçekleştiği, toplumsal konularda da etkin duyuru – tartışma ortamı sağlayan, konser – tiyatro gibi sanat, kültür ve eğlence amacıyla da kullanılarak alana katkı sağlamaktadır.

– Kent Parkı: İçinde ve çevresinde bulunan etkinlik alanlarıyla bütüncül olarak tasarlanan kent parkı yoğun yeşil ağaçlandırma ve bitkilendirme ile dinlenme – toplanma mekanlarını (deneyim mekanları, rekreasyon alanları) içermektedir. Gölgeli mekanlarda rekreasyonu sağlayan kent parkının, barındırdığı yoğun yeşil ile ilçeye büyük ölçüde temiz hava katkısı sağlaması öngörülmektedir. Nitelikli etkinlik alanları ile farklı yaştan, farklı kültürel ve sosyal kesimden her türlü kullanıcıya hizmet edecek zengin kullanıma sahiptir.

– Su Öğesi: Enstalasyon / Yansıma Havuzu: Tasarımda su öğesine önem verilmiştir. Kent parkında yer alan ve odak oluşturan, bulunduğu bölgenin karakterini belirleyen enstalasyon havuzu; fıskiyelerle gündüz ferahlık ve su sesiyle rehabilitasyon sağlarken, havuz yüzeyinde tasarlanan farklı ölçek ve dizilimdeki taşlar üzerinden atlanılan, oturulan, yürünen bir eğlence alanına da dönüşmektedir. Ayrıca su enstalasyonunun yanı sıra gece aydınlatmasıyla ışık oyunlarının da gerçekleştiği bir etkinlik alanına dönüşmekte ve havuz çevresi oturma alanları ve bitkilendirme peyzajları ile desteklenmektedir.

– Açık Spor Alanları: Mevcut kapalı spor salonuyla etkileşim kuracak şekilde kurgulanmış olan açık spor alanları, tüm kentliye hizmet edecek şekilde düşünülmüştür. Bu bölgede basketbol ve voleybol sahaları, ısınma bölgesi ve jimnastik aletleri yer almaktadır. Açık spor alanları kendine özgü peyzaj tasarımı ve tartan pist ile bir odak da oluşturmaktadır. Kent strüktürü üzerinden de spor alanlarının seyrine olanak tanınmakta, mahalle kotundan alışta da öne çıkmaktadır. Ağaçlandırma stratejileri ile gölgeli serin mekanlarla çevrelenmiştir.

– Etkinlik Çayırı: Açık yeşil alanların bol olduğu, ağaçlar arasında gölgelendirilmiş mekanlar kurgulanmıştır. Meydan güneydoğu aksında yer alan etkinlik çayırı serbest etkileşim bölgesi olarak tasarlanmıştır.

– Paten / Kaykay Parkuru: Kent strüktürünün batısında yer alan ve ara mekan ve kent meydanına yüz veren parkurda paten ve kaykaya yönelik, özel topografik yüzeyler tasarlanmıştır.

– Etkileşim Küpleri: Parametrik tasarım ile biçimlenen küpler; kitap okuma, yatma, dinlenme, oturma, izleme, bekleme, seyretme gibi çeşitli eylemlerin gerçekleştiği farklı kotlarda tasarlanmış bitkilendirme ile zenginleştirilmiş peyzaj tasarım ünitelerini kapsamaktadır. Enstalasyon ve sergiler içinde kendine özgü yapısı gereği potansiyel oluşturmaktadır.

– Çocuk Parkı: (yeni nesil çocuk oyun alanı):Çocuk oyun alanı tasarımında, hemen hemen her yerde rastlanılan çocuk parkı araç – gereçleri kullanılmamış, yeni nesil çocuk oyun alanı tasarlanmıştır. Bu bağlamda, çocuğu odağa alarak, hayal kurmaya sevk eden, hareket kabiliyetlerini ve zihinsel becerilerini geliştirici bir alan tasarlanmıştır. Doğal eğimden yararlanılarak, bulvar ile çocuk parkı arasında yeşil tepe/ bariyer oluşturulmuştur. Bu tepe çocuk tırmanma ve kayma duvarı olarak işlevlendirilmiştir ve hareket – fiziksel gelişim alanı olarak hizmet vermektedir. Tasarlanan labirent oyun duvarı ile; çocuğun zihinsel / zeka gelişimine katkı sağlanmakta, tepe ve çukur alanlarla farklı deneyimsel aktivite mekanları ile hareket ve esneklik becerileri kazandırılmakta, ahşap tırtıl ile; hayal gücü gelişim alanı – oyun kurma becerileri kazandırmaya yönelik kurgular oluşturulmaktadır.

– Peyzaj Yaklaşımı: İlkesel olarak yapılan tüm peyzaj müdahaleleri bölge coğrafya, iklim ve bitki örtüsüne uyumlu olarak tasarlanmıştır. Tasarım alanı ölçeğinde ele alınan kentsel ve mimari tasarım yaklaşımlarındaki bütüncül tasarım anlayışı peyzaj kararlarında da belirleyici olmuştur. Bu anlamda çevrede bulunan açık alanların birlikte çalışabilme potansiyelleri irdelenmiş, kentsel kullanımlarda ortak bir peyzaj dili geliştirilmiş ve kentlinin rekreasyonel ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik bir tasarım kurgulanmıştır. Peyzaj tasarımında yoğun yumuşak yeşil alanlar tasarlanmış, yaya yolları ile kentsel donatılar bir süreklilik boyunca konumlandırılmış, tasarlanan ve süreklilik arz eden rampalar ile engelli ulaşımı sağlanmıştır. Kent parkında daha yumuşak dokulu bir peyzaj kurgulanırken, kent meydanına doğru hiyerarşik olarak bitkilendirilmiş daha sert yüzeyler tasarlanmıştır. Yaya sürekliliği ile peyzaj sürekliliği ahenk içerisinde akıtılarak nitelikli mekan oluşumlarına olanak sağlanmıştır. Önerilen doğal bitkilendirmenin verdiği pozitif enerji/ psikolojik olumlama etkisinin kullanıcıya da yansıyacağı öngörülmektedir.

– Kentsel Donatı Tasarımı (Kent Mobilyaları): Tasarım alanında kentsel donatı olarak; benzer tasarım dilinde, saçaklar, oturma birimleri, aydınlatma elemanları, çöp kutuları ve yönlendirici tabelalar gibi kent mobilyaları tasarlanmıştır. Bu kentsel mobilyalarda malzeme tercihi olarak; ahşap malzeme ağırlıklı olmakla birlikte, çelik ve beton malzemeler de kullanılmıştır.

– Bitkilendirme Stratejisi: Bitkilendirmede, İzmir’in doğal bitki örtüsünde yer alan ve florasına uyum sağlayabilecek bitkiler kriter olmuştur. Kent parkı içinde; mekana canlılık kazandıracak şekilde renkli bitki tercihleri ile parkı yaşatacak, rahatlatıcı etkisi ile ilham kaynağı olacak düzenlemelere gidilmiştir.

Kontrollü şekilde bölgenin su rejimini bilen yerli bitkilerin yetişmesi amaçlanmıştır. Ağaçlandırmada özellikle, az su kullanımına dikkat çekilerek, buna uygun ağaç tipleri dikilmiş, endemik bitki türleri kullanılmıştır. Özellikle park alanında yumuşak toprak zeminin bolluğu ile yağmur sularının toprağa teması kolaylaştırılmıştır. Park ve çevresinde bakımlı çim yüzeyler, ağaçlar, çok yıllık otsu bitkiler, yer örtücü bitkiler, su bitkileri ve yaprak dökmeyen çalılar olmak üzere çeşitlilik sağlayacak şekilde düzenleme yapılmıştır. Oluşturulan Bitki paletinde; Meşe (Quercus robur), Ihlamur (Tilia tomentosum), Kızılçam (Pinus brutia), Karaçam (Pinus nigra), Kayın (Fagus), Gürgen (Carpinus), Çınar (Platanus), Ardıç (Juniperus), Söğüt (Salix), Ilgın (Tamarix) ağaçları tercih edilmiştir. Enstalasyon havuzu içinde sulak alan peyzajı kurgulanarak; nilüfer çiçeği (Nelumbo lutea), Beyaz nilüfer/Lotus Çiçeği (Nymphaea alba), Japon şemsiyesi (Cyperus papyrus) gibi su bitkileri önerilmiştir.

Etiketler

Bir yanıt yazın