Atölye 1’in 10. Yılı ve Cumhuriyetimizin 100. Yılı Anısına Dijital Proje Sergisi

Dijital Proje Sergisi, Türkiye Cumhuriyeti'nin 100. yılını, Gazi Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü Atölye 1’in ise 10. ​yılını kutlamak ve atölye projelerini mimarlık ortamıyla ​paylaşmak üzere düzenlendi.

Atölye 1, 2014 yılında yeni bir çalışma ekibiyle birlikte ​tasarım temasını ve yaklaşımını güncellemiştir. Atölye ​yürütücüleri öğrencilerden temaya, proje alanına ve ​programa yönelik eleştirel bir yaklaşım geliştirmelerini ​istemektedir. Böylece öğrenci projelerinin söylemi ve ​yapma biçimi birbirinden farklılaşmakta; öğrenciler ​dönem temasını, proje alanını ve dahası mimari ​programı kendi eleştirel yaklaşımları doğrultusunda ​kendileri tasarlamaktadır. Tasarım sürecinde ​eleştiriden bir tasarım aracı olarak faydalanılmakta; ​başka deyişle, eleştiri araçsallaştırılmaktadır. Bu ​sayede eleştiri, öğrenci projelerinin hem biçimsel hem ​de söylemsel olarak oluşmasını sağlamaktadır.

Atölye 1’in 10. yılını, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün ​bizlere emanet ettiği Cumhuriyetin ise 100. yılını geride ​bıraktığımız bugünlerde atölye yürütücüleri, her iki yıl ​dönümünü de kutlamak üzere 2023-2024 yılı güz ve ​bahar dönemi temasını “Eleştirel Bir Zemin Olarak ​Atatürk Orman Çiftliği (AOÇ)” olarak belirlemiştir. Bu ​temaya ve proje alanına yönelik eleştirel bir yaklaşım ​geliştirebilmek için atölye öğrencileriyle birlikte AOÇ’nin ​kurulduğu günden bugüne kadar geçirdiği tarihi ​süreçleri anlatan çeşitli okumalar gerçekleştirmiştir. ​Okumalar ve çiftlik üzerine yapılan araştırmalar, ​öğrencilerin çiftlik alanını parçalanma, içe kapanma, ​dağılma, bozulma gibi kavramlarla ele almasına, bu ​alanı eleştirel bir yaklaşımla sorgulamasına yol açmıştır. ​Eleştirel sorgulamaları sayesinde öğrenciler, AOÇ’nin ​yeniden işlevlendirilmesini; Cumhuriyetin ruhuna ve ​kuruluş amacına uygun olacak şekilde kentsel tarım ve ​rekreasyon işlevlerinin hayata geçirilmesini önermiştir.

Atatürk’ün planladığı üzere kent ve kır arasında ​bütünleşmeyi sağlayacak olan bu öneriler, öğrenciler ​tarafından, AOÇ’nin mevcut sınırları dahilinde alınan üst ​ölçek kararlarıyla birlikte şekillenmiştir. Bu kararları ve ​AOÇ’ye komşu olan proje alanını tüm detaylarıyla bu ​dijital sergide görebilirsiniz. Atölye yürütücüleri, bugüne ​kadar çeşitli politik ve ekonomik gerekçelerle ​yapılaşmaya açılmış, içerisinden geçecek şekilde ​planlanan yeni yollarla parçalanmış olan AOÇ’nin ​kentsel tarım uygulamaları, rekreatif ve sosyal ​alanlarıyla yeniden kente kazandırılması için proje ​alanını AOÇ’nin sınırları içerisinde yer almayan, bunun ​yerine AOÇ’ye komşu olan bir alan olarak seçmiştir. ​Cumhuriyetimizin 100. yılını ve atölyemizin 10. yılını ​kutlamak için AOÇ’yi eleştirel bir zemin olarak ele ​almayı önemli bir fırsat olarak değerlendirmiştir. Ayrıca ​“Eleştirel Bir Zemin Olarak AOÇ”, kent ve kır arasında ​kopmanın yaşandığı; temiz, sağlıklı ve uygun fiyatlı ​gıdaya ulaşmanın zorlaştığı; su, gıda ve temiz hava gibi ​insan ve toplum sağlığını etkileyen hayati ihtiyaçların ​sürdürülebilirliğinin azaldığı günümüz koşullarında ​tartışmaya ve tasarlamaya değer önemli bir temadır.

Bu bağlamda, atölye öğrencileri proje alanı ile AOÇ ​arasında fiziksel ya da fiziksel olmayan (sosyal, işlevsel ​vb.) çok çeşitli ilişkiler kurmuş; proje alanını AOÇ’nin ​potansiyelini ortaya koyacak ve bu potansiyelden ​faydalanacak şekilde Tarım Kampüsü, Tarım ve Ekoloji ​Araştırmaları Enstitüsü, Yeni Tarım Teknolojileri ya da ​Botanik ve Herbaryum Merkezi gibi programlarla ​tasarlamıştır. Temayı ve mimari programı AOÇ’nin parçalanma ​sürecine eleştirel yaklaşarak parçalanmanın yanı sıra ​dağılma, içe kapanma, bozulma, kopma, başkalaşma, ​istila gibi birçok farklı kavramla tartışmaya açan ve ​tasarlayan öğrencilerimize çok teşekkür ederiz. 2., 3. ve 4. sınıf öğrencilerinin projelerini kapsayan 14 ​farklı projeyi sizlerle buluşturan bu dijital sergide, ​projelerin kavramsal ve eleştirel yaklaşımları ile tasarım ​aşamalarını görebilirsiniz. Bu tasarımların gelecekte ​AOÇ’nin yeniden Ankara kentiyle ve kentlilerle ​bütünleşmesini sağlamak üzere geliştirilebilecek olan ​yeni projelere ilham kaynağı olmasını dileriz.

Sergiye bu bağlantıdan ulaşabilirsiniz.