Kendi Sesinden Gülsuyu Gülensu

Bir sanatçı kolektifi olan Oda Projesi ve aktivist mahalle sakini Erdoğan Yıldız, bir mahalle tarihi anlatısı oluşturma niyeti ile "kendi sesinden" Gülsuyu Gülensu'yu anlatıyor.

“Bizim ev yıkılmışsa, o komşu mutlaka bize koşardı, onların ev de yıkıldığında biz mutlaka onlara koşardık. Bu bir gereklilikti. Yaşamın kendisini ifade etme tarzıydı. Eğer dayanışmazsak, olmayacak, kopacağız, yardımsız kalacağız, kollarımızın bir tanesi olmayacak falan diye düşünürdük. Komşularımız bu arada, birbirinin gözü, birbirinin kulağı, birbirinin kolu, hatta biraz ileri giderek, böyle birkaç gün ayrı kalsa bile birbirinin yüreği olduğunu hissetti. O zaman okul da yoktu …” diye anlatıyor söyleşide mahalle sakini Celal Doldur.

2009 yılının Haziran ayında Gülsuyu-Gülensu mahallesi sakinleri bir araştırma projesi olan Kültürel Aracılar ile tanıştı. Bu projede mahalle içinden ve dışından mimarlar, plancılar, sanatçılar, aktivistler ve öğrencilerin yardımlarıyla, alan araştırmaları yürütüldü ve proje kapsamında Ayla Sokak No:90’da bir seneliğine kiralanan dükkân başta mahalle tarihi röportajları olmak üzere birçok projeye ev sahipliği yaptı. Mahalledeki çoğu kişiyle yapılan görüşmelerden ortaya çıkan sonuç oldukça önemli bir tarihi olan mahallenin geçmişine dair “şimdi” paylaşılabilir bir belleğinin oluşma ihtiyacıydı. Bu bellek tabiki kendini daha çok dernek buluşmalarında, kahve ve ev içi sohbetlerde görünür kılıyordu. Fotoğraf ya da yazılı belge gibi her tür arşiv malzemesi, evlerde yani özel alanlarda mevcuttu ama kamusal olarak erişilebilecek bir arşiv yoktu. Mahallede büyüyen gelecek nesil için ve burası gibi “kentsel dönüşüm” zamanlarında geleceği belirsiz olan başka mahalleler için de bu önemli deneyim alanı, nasıl paylaşılabilir olur diye düşünmeye başlandı. Mahallenin 2004 yılında içine girdiği kentsel dönüşüm süreci göz önünde bulundurulduğunda “tehdit” altındaki bir mahalle olarak, kuruluş tarihine, göç tarihine ilişkin hafıza oldukça önemli.

Kendi Sesinden Gülsuyu Gülensu kitabı mahallesinin üreten, kuran ve ileriye taşıyanı 50 kişinin anlatısına ev sahipliği yapıyor. Mahalleye geliş zamanları, o dönemki toplumsal, ekonomik, kültürel yapılara ve durumlara dair gözlemleri, deneyimleri ve geleceğe bakışlarını içeren söyleşiler birbirinden bağımsız okunabilecekleri gibi, birbirleriyle kurdukları diyalog vesilesi ile bir organizmayı anlayabilmek adına da okunabilirler. Bu kitapta birçok araştırmaya konu olan Gülsuyu Gülensu’yu sosyolog, şehir plancısı ya da mimarların dilinden değil, kendi sesinden, sakinlerinin dilinden okumak mümkün.