Apple Bu Evde Doğdu

Şu sıralarda büyük ihtimalle birçoğumuz Steve Jobs'un Walter Isaacson tarafından kaleme alınan biyografisini okumakla ya da “spoiler”lardan önemli anektodları almakla meşgul.

Şaşırtıcı bir şekilde, I. M. Pei ve Maya Lin’in de dahil olduğu birçok mimar ise Jobs’u ele alırken kapsamlı ve eklektik çevresinin onun tasarım kabiliyeti üzerinde yarattığı etkiyi irdeliyor.

Tüm bunlar bir yana, kitaptaki en güzel bölümlerden biri Jobs’un Isaacson’un övgüyle bahsettiği ince estetik algısı. Kendini Apple ürünlerinde açığa çıkaran bu algıyı yaratan ise Joseph Eichler tarafından inşa edilen ve Jobs’un çocukluğunun geçtiği zarif, sade, dışavurumcu ve modernist yaşam alanı.

Isaacson, Jobs’un çocukluk çağının ilk dönemlerini, çocukluğunun geçtiği Eichler tasarımı bu evin estetik yalınlığına dayandırarak konumlandırıyor. Bir gayrimenkul geliştiricisi olan Joseph Eichler, 1950’li yıllarda Kaliforniya’da 25 yıl içinde yaklaşık 11.000 adet konut üretmiş ve bu konutlar sade görünüşleri, net çizgileri ve makul lüks seviyeleri ile savaş sonrası dönemin balon ekonomisine ve “Amerikan Rüyası”nın sınırlarına dikkat çekerek konunun bütünüyle ele alınmasına katkıda bulunmuş.

Eichler’in modern ev modelinde garaj

Eichler’ın mimarlık serüveni, Frank Lloyd Wright’ın “herkes için” tasarım mottosuyla gerçekleştirdiği modern konut projesi “Usonian Houses”da yaşarken edindiği deneyimleri sonucunda başlamış. Wright tarafından, Yeni Amerikan şehirciliği için muazzam, ütopik bir planın parçası olarak tasarlanan “Usonian Houses”, Wright’ın desantralize ve pastoral bir kentsel düzende her aile bireyinin kendi potansiyelini keşfedeceği, güçlendirip yükselteceği inancını taşıyordu. Buna rağmen Eichler’ın evleri ile Avrupa modernizminin etkisinde olan “Usonian Houses”ın ortak noktaları sınırlıydı. Bu iki yerleşimin asıl kesişim noktasını nitelikli ve zarif tasarımı demokratikleştirerek tabana yayma hedefi oluşturuyordu.

Eichler tasarımı evler: mutfak bölümü

Jobs Ailesi’nin Silikon Vadisi’ndeki evi, boydan boya camla kaplı duvarlar, dışarıdan rahatça fark edilebilen aydınlatma sistemi ve beton döşemeler sayesinde oldukça açık bir plana sahip. Modern araç ve gereçlerle donatılmış, oldukça temiz bir ahşap işçiliğine ve havadar bir açık alana sahip olan mutfak, muhtemelen televizyon ünitesinin yer aldığı yaşam alanına açılıyor. Projenin orijinal reklam metini ise evleri “yeni döneme dair umut ve iyimserliğin ortaya çıktığı ışıkla yıkanan neşeli ve sıcak iç mekanlar,” şeklinde tanımlamış.

Jobs Ailesi’nin yaşam alanı

Geçmişe dönük olarak, Jobs’un tasarım algısının bu modern, rasyonalist ve çekici ortamda geçirdiği yıllar içerisinde şekillendiğini söylemek mümkün. Hatta Isaacson kitapta Jobs’un “Eichler’ın evleri yeni, ucuz ve nitelikliydi. Düşük gelirliler için düzgün bir tasarıma ve yalın bir üsluba sahip konutlar üretiyorlardı,” diyerek, Eichler’a olan sempatisini ve estetik algısı konusundaki vefa borcunu dile getirdiğini belirtiyor.

Avlu

Isaacson’un da dikkat çektiği gibi Eichlar’ın konutları, sanatsal bir duyarlılıkla, genç ve hırslı Steve Jobs’un gelişimine katkı sağlamış olan bir seri konut üretim modelinin birleşiminden oluşuyordu. Eski evini tarif ederken Jobs, Isaacson’a “Harika bir tasarıma ve yalın bir güce çok fazla bir bedel ödemeden erişebilmeyi seviyorum. Apple’ın gerçek vizyonu da buna dayanıyor,” diyerek yaşam alanının Apple üzerindeki etkisini yansıtıyordu.