Katılımcı (Building Office), Kırşehir Gezegenevi ve Kültürparkı Mimari Proje Yarışması

PROJE RAPORU

Gezegenevi Kırşehir’de hem turist hem de yerli halkın ilgisine sunulmak üzere geliştirilmeyi hak eden bir proje. Cacabey Gökbilim Medresesi halihazırda Kırşehir’in en özel yapısı ve biz de Gezegenevini Cacabey’i ele alarak Kırşehir’in en yeni yapısını tasarladık.

Cacabey Gökbilim Merkezi

Cacabey Gökbilim Merkezi’nin bir araya gelmiş sivri kubbe, oval kubbe, kule/minare, giriş gibi birden çok parçası olması bizim elimizdeki programı projeksyon salonu, kütüphane, giriş, bilet satış, gözlem bölümleri olarak bölmemize neden oldu. Bu bölümleri oldukça büyük olan arazide yerleştirdik. Ana giriş yönü olarak kuzey batıyı kabul ettik ve elimizdeki parçaları programa uygun şekilde sıraya soktuk. Giriş, Bilet Satış, Projeksiyon Salonu, Kütüphane, Gözlem Salonu ve Mağaza sırası oluştuktan sonra bu dizilimi bir döngü yaratarak mağazada bir kolye gibi bağladık. Bu şekilde ziyaretçi hem giriş hem de çıkışta mağaza ile karşılaşacak.

Öğelerin Yerleştirmesi

Projenin Kırşehir yerlileri, özellikle de gençler için bir uğrak yer olması için kütüphaneye özel bir önem verdik. unun yanı sıra yapay bir projeksiyon salonun yanı sıra çıplak gözle gökyüzünün gözlemlenebilmesi için de farklı imkanlar sunuyoruz. Çatı bu amaçla eğimli bir teras olarak düşünüldü. Projeksiyon salonu da kopyalanıp ters çevrilerek Gözlem/Sunum alanı olarak – bir avlu gibi – açık hava eğitim salonuna dönüştürüldü. Bu şekilde Kırşehir’de gökyüzü ve astronomiyle ilgilenen insanların bir araya geldiği bir yapının oluşmasını teşvik edebileceğiz.

Yapının cephesi yarı geçirgen bir sistemle kaplanarak yapı içerisindeki bölmelerin gölgelerinin, aydınlatmasının dışarıdan algılanması mümkün kılınacak. Aynı şekilde teras eğimi de kuzey ve güney cephelerinde okunabilecek. Yapının cephesini oluşturan elemanlar tek tip bir panelin arkalı önlü olarak kullanımı sonucunda yansımalar sayesinde yapı etrafında yürürken ziyaretçiler ve şehirdeki insanlar için hareketli bir yüzey yaratıyor. Teras özellikle çevrenin görülemeyeceği ve sadece gökyüzünün izlenebileceği bir şekilde şeffaf olmayan bir şekilde çevrelendi. Bu terasa alternatif bir çıkış yapının sağ tarafında spiral bir merdivenle sağlanarak haftanın her günü ve her saati yapının içerisine girmeden terasa çıkma imkanı sunuldu. Bu merdiven aynı zamanda acil bir çıkış olarak da kullanılabilecek. Genel olarak dolaşım ve gün ışığının girişi binanın bölümlerinin merkezinde yer alan cam atriumda çözülecek.

Engelli ziyaretçilerin de rahatlıkla kullanabileceği bir asansör, merdivenler ve mağaza bu cam atrium içerisinde yer alacak. Planetarium deneyimi şeffaf bir yapı gerektirmediğinden giriş katını taşıyıcı duvarlarla örmeyi uygun bulduk. Bu taşıyıcı duvarlar bölümlerin merkezlerinden birbirine bağlayacak, böylece her bölüm binanın bir köşesine denk gelecek. Bilet satış bu köşelerden biri olarak hem içeriye hem de dışarıya hizmet edebilecek. Projeksiyon salonu önerilen bütün ek programlara ve eleştirel yaklaşımımıza rağmen yapının en unutulmaz deneyimi olmak üzere tasarlandı. LED aydınlatma sistemiyle mor bir oda olarak düşündüğümüz bu salon akustik olarak bir sinema salonu kadar özenli detaylandırılabilecek. Çok amaçlı salon ise projeksiyon salonu altında yüksek tavanlı bir salon olarak düşünüldü.

Peyzaj

Bina seçilen araziye göre çok daha küçük olduğu için peyzaja ayrı bir proje olarak özen göstermemiz gerekti. Yapı ile peyzaj iki ayrı dilde gibi gözükse de aslında yapının doğada dalgalar yaratarak arazi sınırlarına kadar ulaşmasını gösteren bir aşamalı geçişin peyzaj olarak inşa edilmesi projemizde öneriliyor. Bu geçişler binanın yapı sistemini takip ederek ızgara şeklinde dilimleniyor. Bu dilimler bazen yeşil alan, bazen granit, bazen de su olarak tanımlanıyor. Izgaranın yönü komşumuz olacak yeni cami projesini takip ederek kuzey batı, güney doğu yönünde hizalanılyor.

Proje için açık otopark yaratmanın çevre kalitesini düşüreceğini düşündüğümüz için kapalı bir otoparka yatırım yapmanın daha doğru olacağını düşünüyoruz. Peyzaj dalgaları bu otoparkın girişinde yükselecek ve bir tepe oluşturacak. Bu dalgalar arazinin çoğunluğunda toprak üzerinde inşa edilmiş olsa da sadece otoparkın üzerinde bir yapı olarak inşa edilecek ancak dışarıdan bakıldığında görsel bütünlük içerisinde olacak. Hem kültür merkezi hem de caminin ziyaretçilerinin kullanabileceği, otobüslerin yol kenarında gölgede durabilmesini sağlayabilecek bir gölgelik görevi görebilecek bir yüzey tasarladık. Otobüsten inen öğrencilerin, grupların bir koridordan geçerek peyzaja girmeleri sağlanacak. Bu deneyim yapıyla ilk karşılaşıldığında şaşırmanın daha güçlü olmasını sağlayacak.

Projenin güneyine inşa edilen Neşet Ertaş Kültür Merkezi’nden peyzajı yaratan basamaklarla inerek gezegenevine ulaşmak mümkün olacak. Aynı şekilde arazinin kuzeyine yeni inşa edilecek camiye de geçiş bu peyzaj basamakları üzerinden sağlanacak. Eğim geçişin daha yoğun olacağı yerlerde daha az olacak şekilde planlandı.

Peyzaj üzerinde spiral şeklinde bir labirent görünümlü yuvarlak, kare ve üçgen şeklinde üç tip ünite düşünüldü. Yuvarlak tipteki ünitelerde kahve ve çay servisi yapılabilirken kare ve üçgen şeklinde olanlarda şehre ek gelir sağlayabilecek kalıcı sergiler ticari aktiviteler düşünülebilecek.

Kırşehir Gezegenevi bir bütün olarak şehre değer katabilecek bir kültür parkı ve yeni çağın özel bir yapı olarak Kırşehir’de bırakabileceği bir miras olabilir. Kültür Parkı ve Gezegenevi’ne yapılacak yatırımın çevresindeki binalar ve şehrin kalanı için katalizör görevi görerek şehrin inşasında kaliteyi arttırmada rol alabileceğini düşünüyoruz.