Tarihi Hamam Kaderine Terk

Mezopotamya'nın en eski şehirlerinden biri olan Mardin'de çok sayıda yapı kaderine terk edilmiş. Bu tarihi yapılardan biri de Ulu Camii Hamamı.

1312 tarihinde Artuklu Sultanı Melik Salih tarafından Ulu Cami’ye vakıf olarak yaptırılan tarihi hamamın kapısına kilit vurulmuş. İçi bir çöplüğü andıran hamam 700 senelik.

Abbasiler’den Perslere, Sasaniler’den Emevilere, Selçuklular’dan Artuklulara ve daha birçok medeniyete ev sahipliği yapmış ve Mezopotamya’nın en eski şehirlerinden biri olan Mardin’in tarihi karakteri, kaderine terk edilmiş tarihi yapılar yüzünden tehdit altında. Bu tarihi yapılardan biri de Ulu Camii Hamamı. 1312 tarihinde Artuklu Sultanı Melik Salih tarafından Ulu Cami ‘ye vakıf olarak yaptırılan tarihi hamamın kapısına kilit vurulmuş, kapıdaki yarık ise sokak hayvanlarına barınak imkanı tanıyor. Kapıdaki delikten görüntülediğimiz hamamın içi de adeta çöplüğe dönmüş. Koruma amaçlı önlemlerin alınmadığı tarihi hamam için yetkililerin sessiz kalması da sorunu her geçen gün büyütüyor.

Konu ile ilgili Diyarbakır Vakıflar Bölge Müdürlüğü yetkilisi şu açıklamayı yaptı: “Ulu Camii hamamı ile alakalı bir çalışma yapmak istediğimiz sırada elimize, yapının mülkiyetinin şahsa ait olduğu yazısı geldi, bizim de bu hamamı kamulaştıracak ödeneğimiz yok. Valiliğin ‘Cazibe Merkezlerini Destekleme Programı’ ile bu ödenek karşılanabilir, üzerinde durulur ise hamam kurtarılabilir.”

MARDİN ULU CAMİİ HAMAMI

Mardin Ulu Cami Mahallesi’nde bulunan hamam, Artuklu Sultanı Melik Salih (1312-1363) tarafından Ulu Cami’ye vakıf olarak yaptırıldı. Hamamın kitabesi bulunmamakla beraber, vakıf kayıtlarından ve mimari yapısından XIV.yüzyılın ilk yarısına tarihlendirilmekte. Ulu Cami’nin doğusundaki bir sokaktan basit bir kapı ve beşik tonozlu bir mekândan girilen hamam dikdörtgen bir alanı kaplıyor. Kesme ve moloz taştan yapılan hamamın soyunmalık kısmı yüksek kasnaklı bir kubbe ile örtülü. Soyunmalığın doğusunda ortadaki payenin iki yanında iki kemerli çapraz tonozlu bir mekânın oluşu dikkati çekiyor. Soğukluk kısmı dikdörtgen planlı olup, üzeri beşik tonozla örtülü. Buradan geçilen sıcaklık kare planlı, üzeri kubbe ile kaplanmış. Bunun dışında dört köşesine beşik tonozlu eyvanlar yerleştirilmiş durumda. Ayrıca sıcaklığın köşe hücreleri küçük kubbelerle örtülü.