Beyazıt Meydanı’nı da ‘sıfırlıyorlar’

İstanbul Üniversitesi’nin mermer merdivenlerinin sökülerek Müze denetimi olmadan bir kamyona doldurulup götürülmesi Arkeologlar Derneği’nin tepkisine neden olmuştu. Mermer merdivenlerin yerine tuğla döşeniyor.

Tarihi Yarımada kentsel ve tarihi sit alanında yer alan, 1.derece arkeolojik sit niteliğindeki Beyazıt Meydanı’nda devam eden Darulfünun alt geçidi inşaatı hakkında İstanbul 1 No’lu Yenileme Alanları Koruma Kurulu’nun suç duyurusunda bulunduğu, ancak buna rağmen inşaat alanındaki çalışmaların devam ettiği ortaya çıktı.

Lahit kapaklarının kepçelerle tahrip edilmesi ve açığa çıkan bir sarnıcın beton ve molozla kaplanmasıyla gündeme gelen inşaat çalışmalarını yerinde inceleyen 1 No’lu Yenileme Kurulu, inşaatın 1/1000’lik koruma amaçlı uygulama imar planının genel hükümlerine aykırı olduğuna karar verdi. Plan hükümlerine göre, inşaat ruhsatı aşamasında Arkeoloji Müzesi denetiminde kazı yapılması ve Koruma Kurulu kararı doğrultusunda uygulama yapılması öngörülüyor.

Ancak 1 No’lu Kurul, aldığı kararda meydandaki inşaat çalışmalarının bu hükme aykırı yapıldığını tespit ederek, 2863 sayılı yasaya göre sorumlular hakkında suç duyurusunda bulundu. Kurul’un 25 Kasım 2014’te aldığı kararda, “Roma, Bizans ve Osmanlı döneminde önemli bir yerleşim yeri olan bu alanda yapılacak tüm çalışmaların projelerinin Kurula iletilmesine ve Kurul onayı alındıktan sonra uygulamanın Arkeoloji Müzeleri denetiminde yapılmasına” karar verildi. Ancak bu karara rağmen inşaat sahasındaki çalışmalar devam etti.

İMAR PLANI YOK
Darulfünün altgeçidi inşaatı meydanı alt üst ederken, yapılan işlemin onaylı bir projesi yok, yalnızca altgeçit güçlendirme izni var. 1 No’lu Yenileme Kurulu, Darülfunun Alt Geçidi Güçlendirme Projesi’ni Mart 2013’te onayladı. Tünellerin geriye alınması için 1/5000 ve 1/1000 ölçekli koruma amaçlı imar planlarının hazırlanarak Kurula iletilmesini istedi, ancak imar planları hazırlanıp onaylanmadan inşaat başladı. Beyazıt Meydanı Projesi’nin ise yalnızca kentsel tasarım projesi onaylandı, Korumu Kurulu’nun henüz uygulama projesine dair verdiği bir onay yokken sit alanında inşaat yapıldı.

***

Mimarlar Odası: Proje geri çekilmeli

Mimarlar Odası ÇED Danışma Kurulu Sekreteri Mücella Yapıcı, Koruma Kurulu’nun suç duyurusuna rağmen onaylı bir proje ve plan tadilatı olmadan inşaatın devam etmesinin suç olduğunu belirtti. Yapıcı, “İstanbul Üniversitesi’nin merdivenleri kırılarak, oradaki ağaçlar yok edilerek, son derece yağmacı bir mantıkla, hukuksuz ve izinsiz bir uygulamayla, bu kadar önemli bir yer alt üst ediliyor” dedi.

Beyazıt Meydanı Projesi’nin bir bölümü UNESCO Dünya Mirası alanı olan Süleymaniye yenileme alanında kalıyor. Dolayısıyla projenin bir kısmını 1 No’lu Yenileme Kurulu bakarken diğer kısmına 4 No’lu Koruma Kurulu bakıyor. Yapıcı, “İstanbul’un bu kadar önemli bir yerinde yapılması planlanan meydan projesinin yarısında yapılanlar diğer yarısına bakan Kurul’u ilgilendirmiyor. Bir meydan bu şekilde tasarlanamaz. Roma’nın, Bizans’ın ve Osmanlı’nın çok önemli bir arkeolojik alanı burası. Beyazıt Meydanı’nın önüne korkunç bir trafik getiren, hiçbir şekilde yaya ile meydan arasındaki ilişkiyi kuramayan, meydanın doğal eğimini yok eden son derece kritik ve çok büyük bir alanı kapsayan bir proje söz konusu. Bütün üniversiteleri, tarihçileri ve belediyeyi saygı ve dikkate davet ediyoruz. Bu projenin derhal geri çekilmesi için hukuki girişimlerde bulunacağız” dedi.