Sanayi Arkaya İnşaat Öne

İktisakçı Mustafa Sönmez Makine Mühendisleri Odası için yaptığı araştırmada, AKP döneminde sanayinin geriye atıldığını ve inşaatın öne geçtiğini göstergelerle ortaya koydu.

Özel sektör 2002’de dışarıdan kullandığı kredilerin yüzde 27’sini sanayi için kullanırken bu pay 2014’te yüzde 14’ün altına indi. İnşaat-emlak sektörü 2002’de dış kredi olarak 1,5 milyar dolar kullanmışken 2014’te bu tutar, 13 milyar dolara yaklaştı. Sektörün toplamdaki payı da yüzde 5’ten yaklaşık yüzde 8’e düzeyine çıktı.

Sönmez, Makine Mühendisleri Odası için yaptığı araştırmada Türkiye ekonomisinde 12 yıldır izlenmekte olan AKP dönemi ekonomi politikalarının sanayiden inşaata evrilmesini araştırdı.

Araştırmanın bulguları özetle şöyle; Merkez Bankası verilerine göre, özel firmalar 2002 yılında dışarıdan sağladıkları 29 milyar dolarlık kredinin yüzde 27’sini imalat sanayinde kullanıyorlardı. 2014 yılına gelindiğinde kullanılan kredi tutarı 164 milyar doları bulurken imalat sanayii için kullanılan pay, yüzde 13,6’ya kadar geriledi.

2002–2014 döneminde özel sektörce sağlanan uzun vadeli dış borçların sektörlere dağılımında en çarpıcı gelişme inşaat-emlak sektöründeki yoğunlaşmada görüldü. Bu sektör için firmalar dışarıdan 2002’de 1,5 milyar dolar kullanmışken 2014’e gelindiğinde kullandıkları dış kaynak 13 milyar dolara yaklaştı. Sektörün toplamdaki payı da yüzde 5’ten yaklaşık yüzde 8’e çıktı.

Kredilerin yöneldiği alanların başını tüketici kredileri çekti ve payı 2013’teki yüzde 10’luk düzeyden yüzde 26’ya kadar çıktı. Bu dalda konut kredileri üçte birlik yer tuttu. Konut kredisi rüzgârıyla da büyüyen inşaat-emlak sektörü, banka kredilerinden en çok pay alan bir diğer sektör olarak öne çıktı. 2003’te bu sektörün toplam kredilerdeki payı yüzde 8,3 iken 2014’te yüzde 11,5 a kadar arttı.

İmalat sanayii ise 2003 yılında banka kredilerinden yüzde 42,5 oranında pay alırken, sanayisizleşme sonucu 2014 yılında payı yaklaşık yüzde 21’e düştü.