İstanbul’un 100 Filmi

'İstanbul'un Yüzleri Serisi' kapsamında, şehrin tarihinin iz düşümü olarak nitelendirilen İstanbul'un 100 filmini tek kitapta biraraya getirildi.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi, ‘İstanbul’un Yüzleri Serisi’ kapsamında şehrin kişisel tarihinin iz düşümü olarak nitelendirilen, İstanbul’un 100 filmini tek kitapta biraraya getirdi. Araştırmacı- yazar Semra Kır tarafından yayıma hazırlanan kitap, ‘İstanbul’un 100 Filmi’ adını taşıyor. Türk sinemasının 99. yılına armağan edilen kitapta, Galata Köprüsü’nden İstanbul Boğazı’na, Adalar’dan Rumeli Hisarı’na, Kapalı Çarşı’dan Haydarpaşa Garı’na, Adalar’dan Eminönü’ne, Balat’tan Beyoğlu’na uzanan ve eşsiz güzelliğiyle birçok filmin doğal dekoru olan kentin sinema sanatı içerisindeki serüveni anlatıldı.

Türk sinemasının başlangıcından bu gününe, şehrin bir anlamda hafızasını oluşturan çok sayıda film arasından 100 filmlik bir seçkiden oluşan kitapta, her film hem künyeleri hem de konularıyla ele alındı. Görselliğin de unutulmadığı kitapta, filmlerin unutulmaz afişleri ve fotoğraflarına yer verildi.Kitapta ayrıca her filmin İstanbul’da hangi mekanlarda geçtiği, kenti nasıl ele aldığı da ele alındı.

‘İstanbul’un 100 Filmi’nde şehrin yaklaşık 100 yıllık tarih ve kültürünün yansıtılmasına filmleriyle damgasını vurarak eşsiz eserler bırakan, Halit Refiğ, Memduh Ün, Osman Seden, Metin Erksan ve Lütfi Ömer Akad başta olmak üzere, Türk sinemasının duayen isimlerinin sevilen filmleri yer aldı.İstanbul filmleri denilince akla ilk gelen ve seyircinin hafızasına kazınan unutulmaz fotoğraflardan oluşun kitapta, Boğaz’ın eşsiz güzelliği, bakir İstanbul tepeleri, dar Arnavut kaldırımlı sokaklar, eski ahşap evler, toprak yollar, konaklar, etnik ve kültürel zenginliği yansıtan mekanlar, tüm haşmetiyle Haydarpaşa Garı, şehir hatları vapurları, İETT otobüsleri, tramvaylar ve dolmuşlar fotoğrafları da bulunuyor.

İstanbul’u en iyi temsil ettiği düşünülen filmlere yer verilen kitapta, şehrin tarihinin iz düşümü olarak nitelendirilen filmlerde bazen İstanbul Boğazı, bazen Galata Köprüsü bazen ise Rumeli Hisarı fon olarak kullanılmış. Kitap Muhsin Ertuğrul’un ‘Bir Millet Uyanıyor’ filmiyle başlıyor. Filmin bazı sahnelerinde Erenköy Ethem Efendi Caddesi’ndeki, Osmanlı paşası Mehmet Ali Bengü’nün köşkü görünüyor.

Rumeli Hisarı, Aşiyan ve Boğaz’da gerçekleştirilen dış mekan çekimlerinde, kentin tüm güzelliğiyle karşımıza çıktığı Faruk Genç’in ‘Yılmaz Ali’si, 1952 yılının Haliç’ini, Süleymaniye, Beyazıt Meydanı’nı, Kapalı Çarşı’yı gösteren Lütfi Ömer Akad’ın ‘Kanun Namına’sı, günümüze kıyasla tenhalığıyla dikkat çeken Taksim Meydanı’yla Metin Erksan’ın ‘Şoför Nebahat’i, şehrin eski mahalle havasını taşıyan Memduh Ün’ün ‘Kırık Çanaklar’ı eşliğinde kentin geçmişine uzanılıyor.

Kitaptaki 100 film sadece geçmişe odaklanmış değil. Günümüze dair örneklerin de yer aldığı kitapta, Galata’yı ana mekan olarak alan ‘Uzak İhtimal’, Eminönü’nü hiç olmadığı kadar sakin gösteren ‘Üç Maymun’, Topkapı Sarayı, Haseki Külliyesi, Galata Mevlevihanesi gibi tarihi yapılarda geçen ‘Dinle Neyden’, İstanbul’un pek çok semtinin kullanıldığı ‘Anlat İstanbul’, havadan çekilen görüntülerle tam bir İstanbul şöleni yaşatan ‘Organize İşler’ yer alıyor.

Türk filmlerinin yanı sıra kitapta, François Dupeyron’un yönettiği ve başrolünde Ömer Şerif’n yer aldığı ‘İbrahim Bey ve Kuran’ın Çiçekleri’nin son sahnelerinde İstanbul da bulunuyor. Charles Winkler’ın hem yabancı hem Türkiye ’den oyuncularla çalıştığı ‘The Net 2.0’ın tamamı ise İstanbul’da geçiyor. Tedyy Chan’ın yönettiği ‘Altın Yumruk İstanbul’da’ adlı filmde kahramanının kız arkadaşıyla İstanbul’un tarihi mekanlarında buluştuğu görünüyor. Sidney Lumet’in Agatha Christie’nin romanında uyarladığı ‘Şark Ekspresinde Cinayet’ de kitapta yer alıyor.