Trakya Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü öğrencisi Rıza Kılıç'ın, Öğr.Gör. Gülay Dalgıç, Dr.Öğr. Üyesi İsmet Osmanoğlu, Dr.Öğr. Üyesi Tülay Canıtez ve Arş. Gör. Saygın Alkan yürütücülüğünde, Mimari Proje 7:Diploma Projesi dersi kapsamında hazırladığı "Gümrük Kapısı" konulu öğrenci projesi.
KONUM;
> EDİRNE, Kapıkule Gümrük Kapısının Bulunduğu Alan Proje Çalışma Alanıdır.
TASARIM KARARLARI
> Tasarım problemlerinden biri olarak gördüğüm, gurbetçi zamanlarında yaşanan yoğunluk ve kargaşa, projenin genel hedefi olarak belirlenmiştir.
> Projenin en genel anlamda hedefi Türkiye’den çıkan ve giriş yapan otobüs, otomobil ve tırlarda gerekli bölümlerden hızlı ve güvenli bir şekilde geçmesi hedeflenmiştir.
> Hem Türkiye tarafında hem de Bulgaristan tarafında bulunan Giriş Takları, giriş ve çıkışları kontrol etmek için bulunan birimlerdir.
> Projenin ana hattını oluşturan ve hem oto hem tır için gerekli tüm işlemlerin gerçekleştirildiği Tek Durak Peronları projenin ortasında yer almaktadır.
> Giriş Takı, Kontrol Ofisi, Gümrük Muhafaza Ofisi tasarımı, 1 oto ve 1 tır giriş aynı zamanda 1 oto ve 1 tır çıkışı temsil eden 4 giriş ve çıkış bölümü yer almaktadır. Ve böylelikle Giriş Takı tasarımında giriş ve çıkışları ayrı ayrı temsil ve siluet olarak birbirinden farklılaştırmak adına farklı kotlarda biten giriş takı tasarımı oluşturulmuştur.
> Giriş taklarındaki diğer bir detay ise otomobil, otobüs ve tır giriş çıkışlarında oluşabilecek egzoz yoğunluğu bir tasarım problemi olarak ele alınmıştır. Ve bu tasarım problemi, giriş takının her ne kadar dört bir yandan atmosfere açık olmasına karşın yeterli olmamasını, duman yukarı yönlü hareketini saptayabiliriz. Ve bu yüzden giriş taklarında menfez boşlukları oluşturulmuştur.
> Bu menfez boşlukları rastlantısal aralık ve sıralarla bırakılmıştır.
> Bütünsel bir tasarım kurgusu için menfez boşluklarının yerdeki yansımasını peyzaj tasarımı ile sağlanmıştır.
PROJENİN İŞLEYİŞİ
> Şunu belirtmek lazım Kapıkule Gümrük Kapısı, Türkiye ve Bulgaristan sınır kapısıdır. Nasıl bizim kapıkule sınır kapımız varsa Türkiye’den kapıkule gümrük kapısını kullanarak çıktığımızda Bulgaristan’a girmek için de Bulgaristan’da bulunan sınır kapısından geçiyoruz.
> Genel anlamda gümrük kapısı, Türkiye’den giriş ve çıkışları olan tır ve oto bölümü olarak ikiye ayrılıyor.
> Gümrük Kapısına giren her taşıtın plakaları okunur ve de çıkana kadar da sistemde tutulur.
> Hem oto bölümünde hem tır bölümünde Türkiye’den giriş ve çıkışlar arasında bir by pas geçişi bulunmakta ve bu geçişte herhangi bir problem ile karşılaşılan ve geri dönmesi gereken araçlar için yapılmıştır
> Projenin en dışındaki üst ve alttaki yollar, herhangi bir durumda kullanılabilecek acil servis yolu olarak belirlenmiştir.
Gümrük Kapısında Bulunan Birimler;
> A1 Blok Tır Çıkış ve A2 Blok Tır Giriş; Pasaport, Kantar, Tescil ve Muayene işlemlerinin yapıldığı birim.
> A3 Oto Çıkış ve A4 Oto Giriş; Pasaport, Tescil ve Muayene işlemlerinin yapıldığı birim.
> B1 Blok Tır Ticari Binası Çıkış ve B3 Tır Ticari Binası Giriş; Dükkanlar , Restoran, Kafe, Market, Kuaför ve Berber, Mescit ve WC, Tuvalet gibi ihtiyaçlarını giderebileceği birim.
> B1 Blok Tır İdare Binası Çıkış ve B3 Tır Ticari Binası Giriş; Tır bölümü idare için yapılan birim
> C1 Blok Oto Ticari Binası Çıkış ve C2 Oto Ticari Binası Giriş; Dükkanlar , Restoran, Kafe, Market, Kuaför ve Berber, Mescit ve WC, Tuvalet gibi ihtiyaçlarını giderebileceği birim.
> D1 Blok Tır x ray Binası Çıkış-D2 Blok Tır X ray Binası Giriş; Tırların, X ray cihazıyla tarandığı birim.
> D3 Blok Oto x ray Binası Çıkış-D4 Blok Oto x ray Giriş; Tırların, X ray cihazıyla tarandığı birim.
> E1 Blok Tır Arama Binası Çıkış-E2 Blok Tır Arama Binası Giriş; Tırların, ekiplerle ve köpeklerle arandığı birim.
> E3 Blok KİM Amirlikleri Binası Çıkış-E4 Blok KİM Amirlikleri Binası Giriş; Karakol İstihbarat Müdürlüğü amirliklerinin bulunduğu birim.
> E5 Blok Narkotik Köpek Evleri Çıkış-E6 Blok Narkotik Köpek Evleri Giriş; Köpeklerin eğitildiği ve yaşadığı birim
> F1-F2 Blok – Giriş Takı- Kontrol Ofisi+ Gümrük Muhafaza Ofisi : Oto ve Tırların, giriş ve çıkışlarını yaptığı birim
KULLANICI
OTOMOBİL ve OTOBÜS
YURT DIŞINA ÇIKAN;
1) Otomobil ise;
> F1 Bloktan, Giriş Takından, giriş yapar.
> A3 Bloka, Tek Durak Peronlarına, girer ve burada pasaport, harç pulu gibi işlemlerini yaptırır. Sonrasında tescil ve muayenesini yapar.
> Eğer araçta sıkıntı çıkmazsa C1 Bloka, Free Shop’a, girer ve sonrasında F2 Bloktan, Giriş Takından, Türkiye’den çıkışını yapar.
> Tek Durak Peronlarında herhangi bir sıkıntı ile karşılaştığında ise D3 Bloka, Oto X ray Binasına, girer. Ve de buradan sıkıntılı çıkarsa
> H1 Bloka, Oto Arama Hangarına, girer. Sorunlu araç tespiti yapıldığında geri gönderilir veya sıkıntı çıkmaz ise devam eder.
2) Otobüs ise;
> Aynı Otomobil gibi işlemlerini yaptırır yalnız tek fark, A3 Blokta, Tek Durak Peronlarında, soldaki perondan geçip işlemini yaptırır ve de yolcular burada inip pasaport kontrollerini C1 Blokta, Oto Yolcu Salonunda, yaptırmaktadır. Otomobil ise sağdaki peronları kullanır.
YURT DIŞINDAN GELEN;
> F2 Bloktan, Giriş Takından, giriş yapar.
> A4 Blokta, Tek durak peronlarında, işlemlerini yapar ve
> Eğer araçta sıkıntı çıkmazsa C2 Bloka, Free Shop’a, girer ve sonrasında F1 Bloktan, Giriş Takından, Türkiye’ye girişini yapar.
> Eğer araçta sıkıntı çıktığı takdirde D4 Bloka, Oto Xray binasına, gider. Tabi araçtaki Xray den zarar görebilecek eşyaları çıkarması için ambarları ve de yolcuların beklemesi için de şoför bekleme odaları düşünülmüştür ve de Oto Xray Binasında araçtan bir şey çıktığı durumda,
> H2 Bloka, arama hangarına, gider burada da bakılır. Eğer sıkıntılı bir araç ise yolcunun geçilmesine müsaade edilmez ve de gerekli işlemler yapıldıktan sonra geri gönderilir. Herhangi bir sıkıntı çıkmaz ise yolcular Türkiye’ye girebilirler.
Ve de burada yakalanan kaçak eşya ve araçlar geçici olarak arama hangarında depolanır sonrasında Tasiş alanındaki depolara gönderilir. Ve mahkeme süresi boyunca burada kalır ve devlete geçenler burada satışa çıkarılıyor.
TIR
YURT DIŞINA ÇIKAN;
Tır yurt dışına çıkış yapan tırları
> F1 Blok’tan , Giriş Takından, giriş yapar.
> A3 Bloka, Tek Durak Peronlarına, girer sonrasında Tek Durak Peronlarında İlk olarak pasaport işlemini yapar ve Oto Yolcu Girişinden farklı olarak kantar bulunur. Kantardan Sonrasında ise tescil ve muayene işlemini yapar.
> Eğer Tek Durak Peronlarında sıkıntı çıkmazsa B1 Bloka, Free Shop’a, girer Tır Free Shop’undan ihtiyaçlarını giderir ve Free Shop’tan çıkar.
> Tek Durak Peronlarında herhangi bir sıkıntı ile karşılaştığında ise D1 Bloka, Tır X ray Binasına, girer. Ve de buradan sıkıntılı çıkarsa
> E1 Bloka, Tır Arama Hangarına, girer. Sorunlu araç tespiti yapıldığında geri gönderilir veya sıkıntı çıkmaz ise devam eder.
> Türkiye’den yurtdışına ihracat yapan firmalar KDV’siz indirimli bir şekilde yakıt alabiliyor. Transit araçlar alamıyor.
> F2 Bloktan, Giriş Takından, çıkışını yapar.
YURT DIŞINDAN GELEN;
> Aynı Türkiye’den çıkan Tır gibi işlemlerini yaptırır.
> Eğer Tek Durak Peronlarında herhangi bir sıkıntı ile karşılaşılırsa D2 Bloka, Tır X ray Binasına, girer eğer burada da bir sıkıntı çıkarsa
> E4 Bloka, Tır Arama Binasına, gönderilir ve sorunlu olduğu tespit edilirse gerekli işlemlerden sonra by pas kapısından geri gönderilir. Sıkıntı ile karşılaşılmazsa ise
> Türkiye’ye F1 Bloktan, Giriş Takından, giriş yapar.