Tarihte Gözümüzden Kaçanlar Bu Kitapta!

‘Osmanlı’dan Bugüne Gözümüzden Kaçanlar’ kitabı YEM Yayın’dan çıktı. Kitap, M. Şinasi Acar’ın Osmanlı kültürü üzerine yürüttüğü araştırma sonuçlarına dayanıyor.

YEM Yayın, Şinasi Acar’ın Osmanlı kültür ve sanat tarihi üzerine yıllardır yürüttüğü inceleme ve araştırma sonuçlarından birini daha okurla buluşturuyor: “Osmanlı’dan Bugüne Gözümüzden Kaçanlar”… İki yıl önce yine YEM tarafından yayımlanan “Osmanlı’da Günlük Yaşam Nesneleri” adlı kitabıyla Sedat Simavi Ödülü’nü kazanan Şinasi Acar bu kez bugüne kadar pek dikkat çekmemiş, kıyıda köşede kalmış birçok ilginç bilgiyi gün yüzüne çıkarıyor. 500’ü aşkın fotoğraf, minyatür, belgeyi de içinde barındıran kitaptaki konuların ortak yanı kamuoyunca yanlış ya da az biliniyor oluşu. Mesela Osmanlı’ya matbaanın gelişine dair bildiklerimiz… Matbaanın Osmanlı’ya, Avrupa’dan 273 yıl sonra yani Sultan III. Ahmed döneminde 1729’da geldiği bilinir. Oysa bu kitap sayesinde İstanbul’da ilk kitabın, Gutenberg’ten sadece 37 yıl sonra, 1493’te basıldığını öğreniyoruz.

Kitapta aynı zamanda Türk edebiyatının en önemli kalemlerinden Aziz Nesin’in son derece güzel yazı yazan bir hattat olduğunu da öğreniyoruz. Acar, Nesin ile yaptığı geniş bir röportajına yer veriyor kitabında. Bu röportajda Nesin, Güzel Sanatlar Akademisi’nde Kamil Akdik, İbrahim Hakkı Altunbezer, Necmeddin Okyay ve Süheyh Ünver gibi dönemin önemli hocalarından iki yıl boyunca hat, tezhip ve minyatür dersleri aldığını anlatıyor.

Kitap, bir bölümünü de geçmişin kent mobilyaları olarak adlandırabileceğimiz sadaka taşlarına ayırmış. Sadaka taşları, 19. yüzyıl ortalarına dek süregelmiş yardımlaşma sistemi.

Dilenciliğin önlenmesi ya da en düşük düzeye indirilmesi için alınmış bir önlem. Bu amaçla halkın kolay ulaşabileceği camilerin, çeşmelerin, köprülerin, türbelerin kimi zaman da sık geçilen sokakların köşesine küçük taş sütünlar dikilirmiş. Bunların üst yüzleri üzerine küçük bir çukur açılırmış. Sadakalar buraya bırakılır, ihtiyacı olanlarda buradan para alırmış.