Bayraktar’dan ‘Devlet’ sözü

Cumhuriyet sonrası kurulan yeni Ankara'nın simgelerinden 'Devlet Mahallesi'nin akıbetini Bakan Bayraktar AKŞAM'a anlattı: Başkent'e değer katacak bir kültürel kimlik projesi hedefliyoruz.

Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, iki hafta önce Bakanlar Kurulu kararıyla “afet riski altındaki bölge” ilan edilen Saraçoğlu Mahallesi’yle (Devlet Mahallesi) ilgili planı AKŞAM’a anlattı. Birinci derecede SİT alanı olan Saraçoğlu’nu aslına uygun bir restorasyonla “kültürel kimlik projesine” dönüştürmeyi hedeflediklerini açıklayan Bayraktar “Birkaç zorunlu istisna dışında tescilli binalar yıkılmayacak, anıt ağaçlar kesilmeyecek. Tescillenmiş yapının karakterine maksimum dikkat edilecek. Dokuyu bozmadan yapılacak bu proje Ankara’ya değer katacak” dedi.

Saraçoğlu Mahallesi, üst düzey bürokratlar için 1945 yılında Emlakbank tarafından yaptırıldı. O dönem Nazi Almanyası’ndan kaçan mimar Paul Donatz başkanlığındaki Türk mimarlarca gerçekleştirilen Saraçoğlu Mahallesi, 1. Derecede SİT alanı ilan edilirken; içindeki konutlar ile anıt ağaçlar da tescil edildi.

Cumhuryet döneminin ilk “toplu konut projesi” olarak kabul edilen Saraçoğlu mahallesinin nasıl yenileceği konusunda; Osmanlı’nın “ilk toplu konut projesi” olarak nitelenen Akaretler’deki restorasyon örnek gösteriliyor.

Bakan Bayraktar’a Saraçoğlu Mahallesi “afet riski altındaki bölge” ilan edilince başlayan “yıkılacak, rant bölgesi olacak” tartışmalarını hatırlattığımda şu karşılığı verdi:

Çok Yıpranmış Birkaç Bina Hariç

Dahaönce burada bazı kurumlar, yapı güvenliği açısından risk teşkil eden blokları güçlendirdiler. Yani böyle bir ihtiyaç aslında var. Ancak bizim buradaki amacımız yıkım değil. Kullanım fonksiyonları değiştirilecek. Çok yıpranmış ve gerçekten riskli 3-5 bina dışında yıkım olmayacak. O binalar bu haliyle yenilenemez. Azami özen göstererek dokuyu bozmadan aslına uygun bir yenileme yapılacak.”

Bayraktar’ın verdiği bilgiye göre; proje tamamlandığında Saraçoğlu Mahallesi; müze, sanat galerisi, ofis, kafe, restoran, butik otel gibi alanlardan oluşan halkın kullanımına açık, gezinti, dinlenme alanlarının yer aldığı bir komplekse dönüşecek.

Saraçoğlu Mahallesi, Hazine arazisi. Mülkiyet devlette. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, “riskli alan” ilanından sonra Maliye Bakanlığı ile görüşmelere başladı. İki seçenek mevcut. Ya Maliye’de kalacak ya da Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na tahsis edilecek. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, projeyi geliştirmek ve model belirleyebilmek için tahsis istiyor. Halen gelir, hasılat paylaşımı, kira yöntemlerinden hangisin seçileceği belli değil. Verilecek karar, projeyle birlikte ortaya çıkacak.

Bu Yıl Sonu Başlayabilir

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, alternatif birkaç proje üzerine çalışıyor. Bakanlık yetkilileri, Mimarlar Odası’nın proje için yarışma açma fikrine sıcak baktıklarını ve işbirliğine açık olduklarını belirtti. Mimarlar Odası’nın tepkisini hatırlattığımızda ise şu değerlendirme geldi: O tepki, ‘riskli alan ilanıyla tesciller kalkacak’ zannedildiği için gelmişti. Niyetimizin bu olmadığı anlaşılınca işbirliğine açık olunabilir.

Bakanlık yetkilileri ATO’nun projeye dahli olup olmadığına ilişkin “Onların niyeti vardı. Ama şu an projenin tarafı değiller. İleride ticari işbirliğine kapalı değiliz” diyor. Proje başlangıcın bu yıl sonuna doğru gerçekleşebileceği belirtiliyor. Bakanlık yetkilileri, projeyi toplumun kabullenmesinin kendileri için önemini vurgularken; bir süre tartışılmasının da yararlı olduğunu ifade ediyor.