Haliç’te Menza Projesi

Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi, MIM401E kapsamında, Prof. Dr. Bülent Uluengin ve Prof. Dr. Suphi Saatçi koordinatörlüğünde Haliç kıyısında menza tasarımı, öğrencilere dönem ödevi olarak verilmiştir.

Dönem: 2019-2020 Yaz Dönemi

Yapı tasarımına başlarken ilk olarak şehrin önemli bir bölgesi olan Haliç kıyısında verilen arazi incelendi. Kıyıda olması sebebiyle silüete doğrudan etki edeceği göz önünde bulundurularak yapıda ikonik bir tasarım anlayışı ele alındı. Kentsel bağlamda, kamusal bir alan tasarlandığı için çevreyle ilişkisi de oldukça önemli bir etken oldu. Sahil şeridine direkt erişim, çevredeki kamusal yapılarla olan ilişkileri göz önünde bulundurularak tasarım kararlarına geçildi.

Yerleşim kararına geçmeden önce yapının sahip olacağı işlevler ve birimler düzenlenerek metrekare hesapları yapıldı ve ortalama 750-1000 kişiye hizmet etmesi hedeflendi. Daha sonra yerleşim planlarına geçildi. Sahil şeridine göre, daha yola yakın bir şekilde konumlanmasına karar verildi. Bunun sebebi kolay ulaşım ve servis araçlarının rahat erişimiydi. Bununla birlikte yapının ana mutfağı ve servis birimleri de yol tarafına yerleştirildi. Yapıda ana mutfak ile beraber büyük yemek salonu, bir adet kafeterya, yönetim birimleri, servis elemanları bulunmakta. Aynı zamanda yapı, bulunduğu çevre itibariyle yoğun okul olan bir bölgede olduğu için yapıya dışarıya açık alakart bir restaurant eklenmiştir. Böylece halka açık bir alan kazanılmıştır. Ek olarak yerleşim planında maksimum manzaradan faydalanmak istenildi ve yapı araziye hafif eğimli şekilde konumlandırıldı. Bodrum katı kullanılmamakla beraber, depolar, atık alanları gibi birimler servis girişlerine yakın yerleştirildi. Ayrı girişler olması, maksimum konfor alanı ve temiz bir yemek alanı oluşturmak için.

Çatı tasarımı topoğrafya ve deniz konsepti sebebiyle dalga şeklinde seçildi. Tasarımın ikinci adımı örtü sistemi ve görünüşüydü. Yapı strüktürü tasarlanırken ikonik bir tasarım anlayışı ele alınmıştır. Yapıda tek bir örtü kullanılması kararı verildi. Bunun sebebi yapının sadece arka kısımlarında birimlerinin bulunması ve ön kısımlarının tamamen geniş açıklık şekilde bırakılmasıdır. Bu sebeple arka birimlerin sistemi betonarmeden, geri kalan örtü sistemlerinin ise çelikten yapılmasına karar verildi. Aynı zamanda örtü içeride gizlenmeyerek tasarımın bir parçası haline getirildi.Yapı örtüsü cephelerde çelik kutu kolonlara arka kısımlarda ise betonarme perdelere oturmakta. Ek olarak yapı boyunca uzanan lineer bir kirişe oturmakta. Bunun sebebi çatı örtüsünün parçalı yapısı olması her yerde kolona denk gelemeyişi. Bu sebeple ek bir kiriş atılarak örtü, kirişe oturtulmaktadır. Bununla beraber çatıda kullanılan örtü ise lineer, birbirine geçmeli kirişlerden meydana gelmekte. Ek olarak yapı 2 farklı kotta arazinin eğimine uygun olarak konumlandırılmıştır.

Cephelerde ise giydirme cam sistem kullanıldı. Bunun sebebi daha önceden bahsettiğimiz maksimum manzara ve ferah, aydınlık bir ortam yaratmak isteyişi. Spider sistem olarak tasarlanan camlar yapının deniz manzarası bulunan her yerinde kullanıldı. Arka betonarme duvarlarda ise cepheler giydirme doğal taşlarla kaplandı. Bunun sebebi bir tasarım çizgisinin oluşturulması ve o çizgiye en yakın malzemenin doğal taş olmasından kaynaklı. Lineer hatlar yapının her köşesinde bizleri karşılamakta. Farklı boyutlardaki doğal taşlar, arasındaki kısmi derz boşluklarıyla beraber ön plana çıkarıldı. Gece görüntüsü için aydınlatmalar ile desteklendi. Kullanılan şerit pencereler yine lineer tasarımın bir parçası. Hem tasarım çizgisi bozulmadı hem de yapının yüksekliği vurgulandı.

Orta kısımda bulunan düz tavanlı sirkülasyon alanı yapıya zıtlık ilkesiyle yerleştirildi. Asansör, merdiven, lobi, giriş, bekleme alanı gibi işlevleri barındırmakta. Yine strüktür tasarımın parçası haline getirildi ve modern bir tasarım anlayışı bizleri karşılamış oldu. Aynı zamanda zeminde yapılan şaşırtmalı zemin kaplaması yine aynı tasarım çizgisinin izlerini taşımakta. Aynı zamanda aydınlatmalarda cephelere uygun olarak dizayn edildi.

Peyzajda ise oldukça geniş bir alan bizleri karşılamakta. Üç akstan sahile inilen peyzajda, katmanlar oluşturuldu ve denize karşı oturma birimleri elde edildi. Aynı zamanda fazla bitkiyle kapatılmayarak denizden bakılınca yapının bütünlüğü bozulmadı ve sade bir görünüm elde edildi.