Tarihi kentlerimiz ‘Avrupa Mirası’

Tarihi Kentler Birliği’ndeki kentlerimiz ‘Avrupa Tarihi Kentler Birliği’nin de üyeleri.

Kuruluşu 2000 yılında 50 kentin katıldığı “Bursa buluşması”yla gerçekleşen “Tarihi Kentler Birliği”miz (TKB), aynı yıl örgütlenen “Avrupa Tarihi Kentler Birliği”nin de ilk üyelerinden…

Çünkü Avrupa’daki oluşuma katılmanın “önkoşul”u, kültürel çevreyi koruma amacıyla hükümetlerce onaylı bir “belediyeler birliği” kurulması.

Nitekim dönemin İçişleri Bakanı Sadettin Tantan’ın öncü çabalarıyla alınan Bakanlar Kurulu kararıyla tüzel kişiliğine kavuşan TKB, bugün 300’ü aşkın üyesiyle çok sayıdaki kentimizde sürdürülen tarihî çevre koruma projelerini teşvik ediyor; başarılı olanlara ödüller veriyor.

Birlik “Yerel Kimlik” dergisiyle koruma bilincinin gelişmesine katkıda bulunurken, kuramsal ve kültürel etkinlikleri içeren “yöresel buluşmaları”yla yurt genelinde “deneyim paylaşımı” toplantıları da düzenliyor.

Avrupa’daki çabalar

TKB’nin adeta “kurucu üyesi” olduğu ‘Avrupa TKB’ ise ülkemizdekiler de dahil olmak üzere kıtadaki tüm tarihi kentlerin “aynı zamanda Avrupa Mirası” olduğu kavramını güçlendirmek için yoğun çalışmalar içersinde.

AB’nin 11 ülkesinde 12 bölgeyi temsil eden katılımcıları tarafından başlatılan “Heritage Europa” (HE); yani “Avrupa Mirası” projesiyle, korumayla ilgili sorunlara uluslararası deneyimlerden beslenen çözümlerin önerilmesi hedefleniyor.

‘Avrupa TKB’ önderliğindeki HE projesinin ilk toplantısı, İspanya’nın Bilbao kentinde 2-3 Nisan’da gerçekleşmişti… Toplantıda benimsenen öneri doğrultusunda internet ortamında yayına başlayan “elektronik bülten”e TKB’nin sitesinden ulaşılabiliyor. Ülkemiz için Türkçe de yayımlanan bültende birliğe ve bağlı ülkelerdeki tarihi çevreyi yaşatma çalışmaları ile sonuçlarına yer veriliyor.

İşte aralarında ülkemizden de çalışmaların yer aldığı önemli etkinliklerden bazıları:

Tarihi Kentlerde Onarım: Asıl adı “Tarihi Kentlerde Kültürel Mirasın Onarımı” olan proje, Karadeniz ve Güney Kafkaslar’da “acil müdahale” edilmesine karar verilen 45 kenti bir araya getiriyor.

Proje, tarihi kentlere yönelik bütünleşik ve sürdürülebilir bir kalkınma modelini sunarken, kültürel mirasın korunması, geliştirilmesi ve sürdürülebilir büyümenin gerçekleştirilmesi arasında bir dengenin sağlanmasını hedefliyor.

Hollanda Toplantısı: HE Genel Sekreteri Brian Smith, Hollandalı Yerel Yönetimlere ve Hollanda TKB’ye 13 Nisan’da Amsterdam’da sunum yaptı. “AB, kültürel mirasın ve tarihi kentlerin Avrupa için öneminin farkında mıdır?” diye soran Smith, Avrupalı siyasilerin gündeminde baş sıralarda konumlanmasının ve kültürel mirası koruma ve geliştirme konusunun Avrupa politikalarında daha güçlü bir şekilde yer almasının önemini vurguladı.

“Akıllı” Büyüme: Hırvatistan TKB, Türkiye TKB ve Avrupa Konseyi’nin desteği ile gerçekleşmesi planlanan “Tarihi Kentlerde Akıllı, Sürdürülebilir ve Kapsayıcı Büyümeyi Yakalamak” konulu uluslararası konferans 2012 sonbaharında Dubrovnik’te yapılacak.

“Kırsal” Kültürel Miras: 6-9 Eylül’de Bursa’da yapılacak “Kırsal Alanlarda Kültürel Miras” konulu uluslararası konferans, HE’nin de katılımıyla, Türkiye TKB, Bursa Büyükşehir Belediyesi ve ÇEKÜL’ün işbirliğinde düzenleniyor. Buluşmada kırsal alanlar ve tarihi köylerde, kültürel mirasın korunması ve ekonomik canlanma konuları ele alınacak.

Restorasyon ve Koruma: Akdeniz Tanıtım ve ÇEKÜL’ün ortaklığı, Türkiye TKB’nin desteği ile 18-21 Ekim’de Antalya’da düzenlenecek uluslararası “Restorasyon, Renovasyon ve Kültür Mirasını Koruma” fuarı kapsamında kültürel miras alanlarında faaliyet gösteren pek çok kurum, kuruluş ve uzmanlar bir araya gelecek.

AB Stratejisi İçin: “Kültürel Miras için bir AB Stratejisi’ne Doğru” temasını da gündemine alan AB’nin son toplantısı 25 Nisan’da Brüksel’de gerçekleştirildi.

“Avrupa Kültürel Mirası İttifakı” çalışma grubunun işbirliği ile yine Brian Smith tarafından, hazırlanan “Kültürel Miras için bir AB Stratejisi’ne Doğru-Araştırmanın Önemi” başlıklı taslak belgenin tamamlanıp, kültürden sorumlu AB Komisyonu üyesi Androulla Vassiliou’ya iletilmesine karar verildi.

Avrupa TKB çalışmaları hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek isteyenler için bir “e-posta” adresi de oluşturdu; european-association@historic-towns.org… Dileyenler, Avrupalı tarihi çevre korumacılarıyla TKB sitesi kanalıyla iletişim de kurabilirler…