Karabük Belediyesi Hizmet Binası

Karabük Üniversitesi Mimarlık Fakültesi öğrencisi Yaser Almalouhi'nin, Prof.Dr. Aysun Özköse, Yük.Mimar Bilal Yakut, Yük.Mimar Çicek Özmert, Yük.Mimar Ebabekir Özmert ve Arş.Gör. Emre Karataş yürütücülüğünde hazırladığı ‘Karabük Belediyesi Hizmet Binası’ projesi.

DÜŞÜNSEL YAKLAŞIMI

1. Kent ve Kamusalın Temsili: Belediye

Kentlerin insanların toplumsal yaşamı üzerindeki etkileri büyüktür. Kent hayatının en önemli verilerinden biri toplum ve bireyler arasındaki iletişimi belirleyen kentsel karşılaşmalardır. Bu karşılaşmalar doğrultusunda birliktelik, güven duygusu ve toplum olma, ait olma/ aidiyet bilinci edinilir. Belediye, kelime kökeni olarak da “baladi”den gelmektedir ve “kente ait olan, kentsel” anlamındadır. Kentsel yönetimlerin yapı taşlarından olan belediyeler, üst ölçekte bulunduğu kenti, alt ölçekte ilçeleri temsil etmektedir. Bu temsiliyet, halkın/kamusalın temsiliyetidir. Orada yaşayan halka hitap eden, sorunlarını anlayan ve yeni olanaklar sunan bir belediyecilik ile mutlu, refah bir ortam sunulabilecektir. İnsanla mekan arasındaki etkileşim, (halk ile belediye mekanı arasında) iletişim sürecini başlatır. Böylece halk belediyeyle bağ kurar – benimser ve aidiyet hissi oluşur.

2. Temsiliyetin Öneri Tasarım ile İlişkisi

Karabük Belediyesinin misyon ve vizyonuna uygun (birliktelik, şeffaflık, toplum odaklılık, yeniden düşünen) belediyecilik anlayışı ile hizmet verecek, halk ile birlikte katılımcı bir politika izleyen belediyecilik anlayışı, mekan çözümlerine de yansıtılmıştır. Bu bağlamda, kentli ile birlikte yaşayan, gündelik hayata temas eden, sosyal çekim merkezi olarak halkıyla bütünleşen bir belediye tasarımına gidilmiştir. Mevcut dokuya, doğaya, kentin tarihine ve alanın doğal özelliklerine uyumlu bir yapı tasarlanmıştır. Parçalı kütle kurgusu ile insan ölçeğinde, çevreye – yerel mimariye duyarlı ve bununla birlikte sunduğu sosyokültürel alanlar ile kamusalın da parçası olan bir belediye yapısı tasarlanmıştır.

TASARIM YAKLAŞIMI

1. Karabük

Karabük,  sanayileşen  Cumhuriyet’in,  demir  çelik  sanayisinin  ana  merkezi  olarak kurulmuştur.  Kuruluşunda Öğlebeli Köyü’ne bağlı 3 haneli bir  mahalle  olan  Karabük, günümüzde  yüz  binden  fazla  nüfusa  sahip orta  büyüklükte  bir  kent  durumuna  gelmiştir.

2. Tasarım Alanı

Tasarım alanı, Karabük’teki en eski sanayi yapılarının arasında bulunuyor. Merkezden yakın bir konumda yer almaktadır. Bu nedenle şehrin planlamasında değerli bi yerde bulunmaktadır

3. Kentsel Dokuyla Kurulan ilişki

Üst ölçek kentsel kararlar ile alt mekansal kararlar, bütünlük ve süreklilik içerisinde tasarlanarak belediye yapısı ve sosyokültürel tesis, Karabük kent yaşantısına kazandırılmıştır. Tasarım alanı ve çevresi potansiyel gelişim bölgesi olarak ele alınmıştır.

Tasarlanan yapı ile bölgeye canlılık katılarak, kamusal kullanımları ile Karabük halkının nitelikli vakit geçirebileceği mekanlar öngörülmüştür. Rekreatif bağlantılar yeşil ve yaya odaklı geçişler tasarlanarak, kentsel – kamusal yüzeylerin artırılması ve kente nitelikli sosyal yaşam alanları kazandırılması hedeflenmiştir. Kentsel peyzaja katkı anlamında, belediyenin de ilkelerinde vurguladığı “daha yeşil bir Ürgüp” mottosu ile tasarım alanında kamusal alan ve peyzaj düzenlemesine önem verilerek, kentsel donatılar ile de zenginleştirilmiştir..

4. Tasarım Kararları

Yapılan tasarım ile çevreye duyarlı, tarihi değerlere sahip çıkan, kamusal terasları ve sosyokültürel mekanları ile kentliye deneyim mekanları sunan yeni bir odak alan oluşturulmuştur. Belediyenin vizyonunda yer alan, çalışanlar ile bütünleşme yönetimde halkın katılımcılığını temsil eden bir yapı tasarlanmıştır.

4.1. Gelenek ve Kültürün Yansımaları

Ana tasarım kararının oluşumunda Karabük yerleşim dokusundaki parçalı yapılaşma ve yörenin doğal getirisi olan zengin malzeme dokusu kriter olarak ele alınmış ve binada yansıtılmıştır. Geleneksel Safranbolu evinde görülen ve bölgede de yoğun kullanımı bulunan pencere kapağı, tasarımda da yorumlanarak kullanılmıştır. Ayrıca Safranbolu evinde taşıyıcı sistemde    ahşap malzeme kullanımı, tasarıma yorumlanarak yansıtılmıştır. Parçalı kurgusu ile insan ölçeğini önemseyen, farklı yönlerden yapıya alışlar ile kullanıcılara farklı deneyim imkanları sunan bir tasarım geliştirilmiştir. Avlulu, yarı açık ve kapalı mekanları ile kamusal yaşantıyı önemseyen bütünleşik bir tasarım kurgusu geliştirilmiştir.

4.3.1. Belediye Binası

Tasarlanan belediye binasında çok yönlü yaya yaklaşımı hedeflenmiş, ana girişler ve yan girişler olarak hiyerarşisi belirlenmiştir. Belediyeye ana giriş, Gökalp caddesinden alınmış, ±0.00 kotu olarak zemin kabul edilmiştir. Başkanlık girişi, güney cephesinden verilerek özelleşmesi sağlanmıştır. Yapının platform kotundan da (+8.00)/(+1.00) farklı bölgelerde arka yan girişleri  bulunmaktadır.

Belediye yapısı, dış mekanda avlulu yapılaşma, iç mekanda ise galeri kurgusu ile farklı kotların birbiriyle görsel iletişiminin sağlandığı üç parçalı kütleden oluşmaktadır. +9.00, +13.00, ve +17.00 kotlarında ise kapalı kütle olarak ofis blokları konumlandırılmış, birbiriyle ilişkili müdürlüklerin bağlantıları kuvvetli olacak şekilde plan kurgusu oluşturulmuş ve parçalı kütlelerin birbirine köprüler ile bağlantısı sağlanmıştır. -3.00 kotunda otopark, sığınak, arşiv ile depo ve teknik alanlar konumlandırılmıştır.

4.4.2. Sosyokültürel Merkez

Tasarlanan, sosyokültürel merkez, sosyal etkileşim ve beraberliğin gerçekleşmesine araç olacak ve kamusal kültür bilincinin güçlenmesinin sağlayacaktır. Karabük Belediyesi Hizmet Binası, halkın kullanımının yoğun olduğu, bu anlamda sosyal-kültürel kullanımının da yoğun olması beklenen bir mekandır ve kentsel çevreye etkisi de aynı doğrultuda büyük olacaktır. Bu bağlamda halkın katılımını sağlayan, tüm alanın kamusal bir platforma dönüştüğü, halkı içine katan ve halkla birlikte dönüşen, bütünleşik bir tasarım ile buluşma ve günlük aktivitelerde bulunma olanaklı, bireyleri birbirine bağlayan, bağ kuracakları kamusal bir platform tasarlanmıştır.

Bölgedeki bulunan haddehanelerin restorasyonu yapılarak ve yeni işlev vererek Karabük’ün sanayi ağırlığı gösterilmiştir.