Sulukule’nin ardından Fener-Balat-Ayvansaray projesine de iptal kararı

Fener-Balat-Ayvansaray'da yürütülen kentsel dönüşüm projesi mahkeme kararıyla iptal edildi.

Mahkemenin verdiği tarihi karar uzun süredir bölgenin ihalelerle ranta açılmasına, tarihi dokunun zarara uğratılmasına karşı kazanım niteliğinde bulunuyor.

AKP’li Fatih Belediyesi eliyle Fener-Balat-Ayvansaray’da başlatılan kentsel dönüşüm projesi mahkeme kararıyla iptal edildi. Fener Balat Ayvansaray Derneği 5366 sayılı yasa kapsamında projenin iptal edilmesi istemiyle dava açmıştı.

Dava neden açıldı?
Fener-Balat-Ayvansaray hakkında avan projesinin uygulanması için Yenileme Alanları Kültür ve Tabiat Varlıları Koruma Bölge Kurulu kararı, bu kararın kabulüne ilişkin Fatih Belediye Meclisi’nin kararı ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin işlemi sonucunda kentsel sit alanı içerisinde olan bölgede koruma amaçlı imar planının olmadığı, kültür mirası niteliğinde tescilli yapıların yıktırılmak istendiği ve kararın koruma yüksek kurulu, şehircilik kurallarına, hukuka aykırı olduğu belirtilerek projenin iptali talebiyle dava açıldı.

Dava İstanbul 5. İdare Mahkemesi’nde karara bağlandı.

Mahkeme projenin iptaline karar verdi
2010 yılında açılan davada mahkeme, bölgede yürütülen kentsel dönüşüm projesinin hukuka aykırılığı yönünde iptal istemini haklı buldu ve projenin iptali yönünde karar verdi.

Mahkeme, bölgenin çöküntü alanı ilan edilerek mevcut kentsel dokunun dikkate alınmadığı, bölgenin tarihi özelliğinin bütünüyle değiştirildiği avan projenin şehircilik ilkesine, kamu yararına ve hukuka uygunluğu bulunmadığı yönünde kararını açıkladı. Kararda, Yenileme kurulu, Fatih Belediyesi ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi kararlarının koruma amaçlı imar planı olmadığı, tescilli yapıların yıkılmak istendiği ve hukuka uygun olmadığı da tespit edilerek projenin iptaline karar verildi.

Böylece Fener-Balat-Ayvansaray’da hem kentsel dönüşüm projesinin hem de şirketlerin edindikleri ihalelerle yürüttükleri uygulamaların yasal yükümlülüğü kalmamış oldu.

Proje 2009’dan bu yana sürüyordu
AKP’li Fatih Belediyesi’nin 2009’da başlattığı Fener-Balat-Ayvansaray kentsel dönüşüm projesine karşı bölge halkı yaşam alanlarını terk etmeme mücadelesi verirken Mimarlar Odası’nın da bölgede uygulanan projeye karşı açtıkları davalar sürüyor.

Dozerlerle girdiler, tarihi kalıntılar hasara uğradı
Sit alan olmasına rağmen tarihi dokuyu da hiçe sayan projenin bilindiği üzere son hamlesi Ayvansaray Tokludede Mahallesi’nde yaşanmıştı. Çalık Holding’e devredilen ve Şener Holding’e bağlı Altınboynuz İnşaat’ın rantına açılan bölgede Anıtlar Kurulu kararıyla “çivi dahi çakılması uygun olmayan” bölgeye dozerler girmiş, yeraltında bulunan tarihi kalıntılar hasara uğramıştı.

Yıldırmak için evlerin elektrik, sularını kestiler
Ayrıca bölge halkı mahallelerine kurulan şantiyeye karşı mücadele vermiş, polislerin müdahalesine maruz kalmıştı. Bölgede bulunan mülk sahipleriyle belediye yetkilileri yaptıkları görüşmelerde binbir hileyle evleri devralma yöntemleri kullanırken evlerde oturan kiracıların ise su, elektrikleri kesilerek yıldırma çabaları sergilenmişti.

Kentsel dönüşüm rantına açılmış olan Fener-Balat-Ayvansaray hakkında mahkemenin verdiği iptal kararının özellikle projeyi yürüten şirketlere ne denli yaptırımının olacağı merak ediliyor.

“Bu karar bölgeyi kurtarmıştır”
FEBAYDER Basın Sözcüsü Çiğdem Şahin, soL’a yaptığı açıklamada, “Bu karar tarihidir. 5366 sayılı yasa kapsamında tarihi alanlardaki projeler İstanbul’un tarihini tehdit etmekteydi. Sulukule de önemliydi, gecikmiş karar olması nedeniyle olumlu etkisi olamadı, yıkılan binaları yaşanan mağduriyeti geri getiremeyecekti. Ama Fener-Balat-Ayvansaray’da böyle olmadı. Halk hala burada yaşamaktayken, binalar yıkılmadan kararın verilmesi ciddi anlamda bölgeyi kurtarmıştır. Halkın yerinden edilmesini engellemiştir. Yargı, tarihi kurtarmıştır bu karar bütün bölgelerimiz için, yerinden edilen halklar için emsal niteliği bulunmaktadır” diye konuştu.

FEBAYDER konuya ilişkin yarın 12.00’de dernek binası önünde basın açıklaması yapacak.