Kıyak Sevda tepesinden ibaret değil

Kral Abdullah'a boğazdaki arazisi için kıyak yapan AKP, geçtiğimiz ay TBMM'den geçirdiği Mütekabiliyet Yasası'yla Körfez sermayesine unutulmaz bir kıyak yapmıştı.

Sevda Tepesi’ndeki 28 yıllık yapı yasağının kalkması gündemde. Suudi Arabistan Kralı Abdullah’ın 1984 yılında 27 milyon dolara satın aldığı Kandilli’deki Sevda Tepesi 28 yıl sonra imara açıldı. Yapılan plana göre İstanbul Boğazı kıyısındaki arazide 7,5 metre yüksekliğinde otel yapılabilmesi mümkün olacak.

Kral Abdullah’ın Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na 28 Mayıs’taki başvurusu 3 gün sonra İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’na gönderildi. Bakanlık hazırladığı teklif planında “‘imar bütünlüğünü bozmayacak şekilde yapılanma hakkı verilmesini” talep etti. İBB Meclis İmar ve Bayındırlık Komisyonu’nda ‘Bakanlık ve Boğaziçi Yüksek Koordinasyon Kurulu’ndan onay alınmadan uygulama yapılamaz’ şerhiyle kabul edilerek karar alınmak üzere Belediye Meclisi’ne gönderildi.

1983 yılında dönemin Başbakanı Turgut Özal’ın Arap sermayesini çekmek amacıyla satışını onayladığı Sevda Tepesi’nin durumu, yabancıların özel amaçlı mülk satın alabilmesine imkan sağlayan yasanın Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesiyle belirsizleşmişti.

Kral Abdullah’ın arazisi Kadir Topbaş için “onur meselesi” haline gelmişti
Kral Abdullah’ın arazisinin içinde olduğu belirsizlik, 2006 yılında Suudi’lerden oluşan bir heyetin Türkiye’ye yaptığı ziyaret sonrasında AKP’li İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş tarafından “onur meselesi” haline getirilmişti. Topbaş konuya ilişkin şunları söylemişti:

“Rahmetli Özal yıllarında da bu arazi Arap turizmini kente aktarmak amacıyla verilmiş. Bir noktada Türkiye Cumhuriyeti’nin onuru anlamına gelmektedir. Devlette devamlılık vardır. Rahmetli başbakanının davet ettiği ve satışını yaptığı böyle bir yer için ‘artık yapamazsanız’ dediğiniz zaman çok yanlıştır.”

Körfez sermayesine büyük kıyak: Mütekabiliyet Yasası
Geçtiğimiz Mayıs ayında TBMM’de kabul edilen Mütekabiliyet Yasası, Türkiye’den gayrimenkul satın almak konusunda istekli olduğu bilinen Körfez sermayesi için büyük kıyak niteliği taşımakta. Yeni yasayla birlikte Libya, Suriye, Suudi Arabistan, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Türkî Cumhuriyetleri gibi ülkeler Türkiye’den mülk sahibi olabilecek.

Yasanın kabul edilmesiyle birlikte Körfez sermayesinin gayrimenkul talebinde patlama yaşanması bekleniyor. Erdoğan Bayraktar’ın Çevre ve Şehircilik Bakanlığı koltuğuna oturmasıyla gündeme gelen ve cari açık sorununa çözüm olarak sunulan Mütekabiliyet Yasası’yla yabancılara gayrimenkul satışı önündeki engeller kalkmış oldu. Böylelikle önümüzdeki dönemde Sevda Tepesi’ne benzer örneklerin İstanbul başta olmak üzere Türkiye’nin pek çok yerinde görülmesinin önü açılmış olacak.

Yabancı tüzel kişilerin ilçe yüzölçümlerinin yüzde 10’unu, ülke genelinde ise 30 hektarlık (Bakanlar Kurulu Kararıyla 60 hektar) toprak satın alabilmelerinin önünün açan yeni yasayla birlikte İstanbul başta olmak üzere büyük kentlerdeki çok sayıda bölgenin artan rant nedeniyle emekçilerden arındırılmasının hız kazandırılması bekleniyor.

Suudilere tarım arazisi satışının önü açıldı
Yapılan değişiklikle yabancıların sadece konut ve işyeri alabilmesine olanak veren sınırlama kaldırılarak yabancı ülkelerin Türkiye’den tarım arazisi alabilmesinin de önü açılmış olacak. Geçtiğimiz yıllarda Suudi Arabistan’ın Türkiye’nin güneydoğusundaki tarım arazileriyle ilgilendiği gündeme gelmiş, Suudi Arabistan Tarım Bakanı bu amaçla Türkiye’yi ziyaret ederek Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker’le görüşmüştü.

Türk Telekom kıyağı
Son 10 yılda Türkiye’ye 30 milyar dolar yatırım yapan, yatırımlarını önümüzdeki dönemde daha da artırması beklenen Körfez sermayesine AKP’nin daha önce de kıyak yapmaktan geri durmadığı bilinmekte.

Türk Telekom’un 2005 yılında özelleştirilmesi bu kıyaklara çarpıcı bir örnek oluşturmakta. Yüzde 55 hissesi Suudi şirketi Oger Telekom’a 6,5 milyar dolara satılan Türk Telekom, 2006 yılında 2,7 milyar dolar kar elde ederek bir yıllık faaliyeti sonucunda özelleştirme masrafının büyük bir bölümünü karşılamıştı.