Katılımcı, (Pendik Kurtköy: Kütüphane ve Yuvamız İstanbul), Sosyal Merkezler Mimari Proje Yarışması

MİMARİ TASARIM RAPORU

Tasarım yaklaşımında en önemli unsurlardan birincisi yapı adası içerisinde yer alan cami ve yapı adasının çevresinde yer alan park ve okullar olmuştur. Bu açıdan önerilen yapı ve cami ile parkın kamusal kullanımı göz önünde tutulmuştur. Önerilen yapı, cami ve onur sokakla tanımlanan küçük bir meydan önerilerek yapının çevresiyle olan ilişkinin güçlendirilmesi hedeflenmiştir. Bunun yanı sıra birbirinden farklı fakat birbiriyle ilişki kurabilecek olan iki ana fonksiyon (kütüphane ve kreşten) dolayı yapı ikiye bölünmüştür. Birbirlerine kontrollü olarak geçişin de sağlandığı çekirdek ile bağlanmıştır. Bu çekirdek kurgulanırken aydınlık olması, herkesin rahatça erişebileceği ve çocukların mahremiyetinin korunması amacıyla ortasında yeşil bir avlu önerilmiştir. Böylelikle iki mekan arasında görsel bir bağlantının da kurulması amaçlanmıştır.

Öncelikle yapının zemin kat planının çevresiyle ve fonksiyonlarıyla ilişkisi düşünüldüğünde, zemin kat planında olabildiğince çevresinde önerilen ve var olan kentsel mekanlarla kurduğu ilişki göz önünde tutulmuştur. Bu bağlamda kütüphane kısmının önerilen meydanla olan ilişkisini vurgulamak amacıyla karşılama alanı, kafeteryalar ve perdelerle tanımlanmış kullanımına göre genişletebilecek veya farklılaşabilecek sergi alanı yerleştirilmiştir. Kreş kısmında ise çocukların vakit geçirebileceği, aynı zamanda sınıfların da dışarıyla ilişki kurup, genişleyebileceği bir orta bahçe kurgulanmıştır. Bu orta bahçenin farklı etkinlikler ve ihtiyaçlar doğrultusunda (festival, 23 Nisan vb. etkinliklerde) açılır cephe sistemi sayesinde parka doğru genişleyebilmesi sağlanmaktadır.

Bunların dışında kreş kısmını detaylı inceleyecek olursak; çocukların sınıf içerisinden veya koridordan rahatlıkla ulaşabileceği tuvaletler iki sınıfın arasına yerleştirilmiştir. Böylelikle acil bir durumda çocuklar hızlıca tuvaletlere ulaşımı sağlanmaktadır. Özellikle 0-6 yaş grubu çocukların farklı şeyleri tanımlarken renklere göre ayırması ve yön bulmada bu renklerin önemi göz önünde bulundurulduğunda, çocukların kendi sınıflarını ve kendi kullandıkları rahatlıkla bulabilmesi adına (wayfinding) sınıf girişleri farklı renklerle renklendirilmiştir. Böylece çocukların tuvalet veya koridorlardan sınıflarını bulmalarının daha kolay olabileceği düşünülmüştür.  Öte yandan sınıflar 3 bölüme bölünerek şekillendirilmiştir. Bu ayrımda farklı etkinlikler tuvalet ile olan ilişki, depolama alanları, bahçeyle olan ilişkileri göz önünde tutulmuştur. Bu doğrultuda sınıflar giriş, toplanma ( birlikte oyun oynama, hikaye anlatma vb. etkinliklerin yapıldığı ), bireysel çalışma alanı olarak üç alana bölünmüştür. Giriş alanı daha öncede belirtildiği gibi farklı bir renkle kodlanmış olup tuvalete geçişi, çalışma alanı ve sınıf içi lavaboyu içermektedir. Toplanma alanı çocukların daire oluşturarak birlikte fikir ve deneyim alışverişi içerisinde bulunabileceği pufların, oyuncakların saklanabileceği ve aynı zamanda oturma birimi olarak hizmet veren mobilyalarında yer aldığı bir alandır. Mekan içerisindeki akustik düzeni sağlamak amacıyla bu alanda asma tavan daha düşük tutulmuştur. Böylece çocukların da mekanı daha samimi bir ortam olarak algılaması amaçlanmıştır. Son olarak bireysel çalışma alanında çocukların kullanabileceği boylarına uygun masa, sandalyeler ve depolama alanları yer almaktadır. Zemin katta çocukların rahatlıkla hem bahçeden hemde koridordan gözetlenmesi için rehber öğretmenler için gözetim odaları önerilmiştir. Çocukların üst kota ulaşımının daha kolay olması ve öğretmenlerinin kontrolünün daha rahat sağlanması amacıyla rampa önerilmiştir. Üst kotta (1.katta) çocukların sınıflardan sonra sık kullanacağı yemekhane, etkinlik alanı, uyku odası gibi mekanlar konumlandırılmıştır. İkinci kata idari birimler ve çamaşırhane gibi fonksiyonlar yerleştirilmiş olup son olarak çocukların çeşitli bitkiler yetiştirip, bu bitkilerinin gelişimini gözlemleyebilecekleri çatı bahçesi önerilmiştir.

Kütüphane kısmını inceleyecek olursak kütüphane bölümü bir bütün olarak ele alınmış girişi birinci katta olacak şekilde birinci ve ikinci kata yerleştirilmiştir. Banko girişe karşılama noktası olması niteliğinde yerleştirilmiştir. İki kat arasına kullanıcıların kitaplarını alıp okuyabilecekleri bir amfi yerleştirilmiş olup bu amfiyle de iki kat arasındaki bağlantının çözülmesi amaçlanmıştır. Birinci katta erişebilirlik ve ses kontrolü açısından görme engelli okuma salonu, dijital arşiv, gençlik kütüphanesi, çocuk kütüphanesi, grup çalışma odaları ve sesli kayıt odası yerleştirilmiştir. Çocuk kütüphanesi kısmında hem tanımlayıcı hemde ses izolasyonun sağlanması amacıyla plastik perde kullanılmıştır. İkinci katta ise süreli yayınlar, kütüphane ve saydam bir duvar ile ayrılmış sessiz çalışma alanı yer almaktadır. Okuma konforunun sağlanması amacıyla güneş kırıcı önlemler ( panel ve camlar) önerilmiştir. Son katta (üçüncü katta)  geniş aralıların rahat geçilmesi ve kullanım sırası nedeniyle etkinlik salonu yerleştirilmiştir. Aynı zamanda bu katta etkinlik alanına hizmet eden fuaye, sahne arkası, depo alanının yanı sıra idari birimlerde yer almaktadır.

Son olarak otopark alanını ele alacak olursak caminin arkasından liseler caddesi ve umut sokağı bağlayan sokaktan otopark giriş ve çıkışları verilmiştir. Sokağın kreş kısmına gelen kısmı yayalaştırılmış olup araç sirkülasyonu kontrol altına alınmıştır. Otopark 3 katta çözülmüş olup, teknik hacim, depo alanları ve sığınak içermektedir.