Paylaşılamayan İstanbul Yine Siyasetin ve Planlamanın Konusu Oldu

"İstanbul Buluşmaları" etkinliğinin beşincisi, "İstanbul: Planlama ve Siyaset" başlığıyla 11–12 Ekim 2011 tarihlerinde İstanbul Teknik Üniversitesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü ev sahipliğinde gerçekleşti.

Önceki yıllarda “İstanbul’da Büyük Projeler”, “Belirsizlik Ortamında İstanbul’un Planlama Gündemi”, “Kriz ve İstanbul” ve “İstanbul: Kültür, Başkent, 2010” başlıklarıyla düzenlenen “İstanbul Buluşmaları” etkinliğinin beşincisi, “İstanbul: Planlama ve Siyaset” başlığıyla 11–12 Ekim 2011 tarihlerinde İstanbul Teknik Üniversitesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü ev sahipliğinde gerçekleşti.

Bu seneki konunun “siyaset ve planlama” olarak belirlenmesinde planlama ve kent gündemine ard arda gelen yeni projelerin ve kararların etkili olduğu belirtildi. Buluşmanın ilk gününde açılış konuşmalarını, Prof.Dr. Orhan Hacıhasanoğlu (İTÜ Mimarlık Fakültesi Dekanı), Prof.Dr. Handan Türkoğlu (İTÜ ŞBP Bölüm Başkanı), Necati Uyar (TMMOB ŞPO Genel Başkanı) ve Tayfun Kahraman (TMMOB ŞPO İstanbul Şube Başkanı) yaptı.

Prof.Dr. Ruşen Keleş sunumunu gerçekleştirirken

Toplantıya tematik sunuşuyla katılan Prof.Dr. Ruşen Keleş, siyaset ve planlama arasındaki ilişkiyi anlatan anlamlı bir sunum gerçekleştirdi. Keleş, yasama, yürütme ve yargıdan oluşan 3 erkin kentleşme üzerinde önemli bir rolü olduğunu söyledi. Merkezi yönetim ve yerel yönetimler arasında görünüşte dikey bir birliktelik olduğunu söyleyen Keleş, günümüzde oluşturulan yeni bakanlıklar, çıkarılan yeni yasalar ve kararlar ile birliktelikten çok “merkezileşme”nin söz konusu olduğunun altını çizdi. Özellikle yeni oluşturulan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın görevlerine bakılınca merkezileşmenin ne denli ortada olduğunu söyleyen Keleş, bu durumun sınırlarının belirlenmesi gerektiğini belirtti. Diğer bir yandan, plancı ile siyasetçi ilişkisinin önem arz ettiğini, bu etkileşimden yararlı şeyler doğabileceğini vurguladı. Keleş, özel çıkar kümeleri tarafından baskı gören teknokrat plancıların etkisiz hale getirildiğini, bunun olmaması için şu 3 eylemin gerçekleşmesi gerektiğini ifade etti:

– Plancının politikacıya biraz daha benzemeye çalışması: Bundan bahsedilen plancının partizanlığa araç olması değil, siyasetçiye anlayabileceği şekilde yaklaşarak, doğru olanı anlatabilmesi anlamına geliyor.

– Politikacıların kendilerine çekidüzen vermeleri: Plancılara teknik konularda yaklaşmaları gerekir.

– Halkı, kent yönetimine ve planlama sürecine katılımını sağlamak.

Prof.Dr. Ruşen Keleş, sunumunun son kısmında TOKİ’den bahsederek, uygulamalarının proje bazında olduğu için kent bütününü bozduğundan ve yaptıklarının TOKİ’nin kuruluş amacına ters düştüğünden söz etti.

Toplantının ilk oturumu Erhan Demirdizen’in moderatörlüğünde Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen, MHP 61. Dönem İstanbul 3. Bölge Milletvekili Adayı Ahmet Turgut ve Prof.Dr. Fatma Ünsal’ın katılımıyla gerçekleşti. İlk olarak Prof.Dr. Fatma Ünsal iktisat ve planlama konulu bir sunum gerçekleştirdi. Ünsal’dan sonra Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen, kenti için yapılan 1/25.000 Ölçekli Nazım İmar Planı’ndan bahsederek, planın hazırlama sürecinde karşılaşmış oldukları bürokratik ve siyasi zorlukları dile getirdi. Büyükerşen, kentteki Halkevi’nin rant uğruna yıkılarak yeniden inşa edildiğini fotoğraflar eşliğinde izleyicilere aktardı. Daha sonra sözü Ahmet Turgut alarak, diğer partileri eleştirel bir şekilde kentler için hiçbirşey yapmadıklarını, CHP ve AKP’nin planlama ve kentsel projelerde demokratik, katılımcı ve şeffaf olmadığını vurguladı. Ayrıca Türkiye’de siyaset ve planlama ilişkisini uluslararası piyasaların yönlendirdiğinin altını çizdi.

İkinci oturum ise Prof.Dr. İclal Dinçer’in moderatörlüğünde İstanbul İnşaatçılar Derneği Başkan Sekreteri Abdullah Baysal, Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’ndan Adnan Gürdal, Doç.Dr. Hatice Kurtuluş, Doç.Dr. Pelin Pınar Özden ve mimar Asuman Yeşilırmak katılımıyla gerçekleşti. Konuşmacılardan Doç.Dr. Pelin Pınar Özden, 80’lerden günümüze siyaset ve planlama ilişkisinden bahsederek, İstanbul’da son zamanlarda konuşulan konuları, 6 maddede özetledi: Çılgın Projeler, Finans Merkezi, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Görevleri, 2B Alanlarının Satışı, Yabancılara Mülk Satışı ve Tarım arazilerinin dönüşümü. Doç.Dr. Hatice Kurtuluş ise, İstanbul’da konut projeleri üzerinden planlama sürecini eleştirel bir konuşma gerçekleştirdi.

Toplantı dinleyenlerin soruları ile sona erdi.

Toplantının ikinci kısmı bugün gerçekleşti. Konuyla ilgili habere buradan ulaşabilirsiniz.