‘Sürdürülebilir yaşam’ ağır basıyor, binalar cam şişe ve atık lastikle yükseliyor

ABD'li mimar Michael Reynolds'ın 40 yıldır üzerinde çalıştığı Earthship modeli Türkiye'nin de kapısını çalıyor. Kendi elektriğini ve suyunu üreten, ısıtmasını sağlayan ve gıda üretebilen Earthship'lerin temelinde geri dönüşüm malzemeleri var.

Evler, atık lastik, cam şişeler ve alüminyum kutularla inşa ediliyor. Küresel ısınma ve çevre sorunları nedeniyle dünyadaki kaynakları tasarruflu kullanmak artık bir ihtiyaç oldu. Geri dönüşümün her alana yayılması için çalışmalar yapılırken, inşaatlarda da yüzde 45’i geri dönüşümlü materyallerle inşa edilebilen sürdürülebilir modeller doğdu. Televizyonda izlediği çöp sorunuyla ilgili bir programdan etkilenen ABD’li mimar Michael Reynolds, sürdürülebilir bir yaşam için ‘Earthship’ adını verdiği kendi kendine yetebilen konutları geliştirir. Earthship’in temel özelliği inşasında geri dönüşebilen malzemeler kullanması. Earthship’ler atık araba lastikleri, cam şişeler ve alüminyum kutularla inşa ediliyor. Evler kendi elektriğini üretiyor, kendi suyunu topluyor, ısıtma ve soğutmayı yalıtımla sağlıyor ve içerisinde gıda üretilebiliyor. Bu işe 40 yılını veren Reynolds, Earthship konseptini geliştirmek için halen çalışırken, genç bir Türk girişimci olan Baki Çağlar da, Earthship’lerin temsilciliğini üstlenerek, projenin Türkiye’de de gerçekleşmesi için çalışıyor. Şehir içinde inşa edilmesi çok fazla uygun olmasa da, altyapı sorunu yaşayan bölgeler için ideal olan Earthship’lerin inşa bedeli de bir müstakil konutla eşdeğer olabiliyor.

6 temel özelliği var

Earthship Biotecture Türkiye Temsilcisi Baki Çağlar’ın verdiği bilgilere göre, Michael Reynolds tarafından geliştirilen Earthship’lerin başta Taos olmak üzere, Çin, Japonya, İngiltere, İspanya, Fransa, Kanada, Belçika, Hindistan gibi ülkelerde yaklaşık 1000 adet örneği bulunuyor. 40 senedir Earthship’ler üzerinden çalışan Reynolds, en verimli ve en ekonomik modeli ortaya çıkarırken, her iklim bölgesinde uygulanabilecek şekle sokuyor. Buna göre Earthship’lerin 6 temel özelliği bulunuyor. Earthship’ler güneş ve rüzgar enerjisiyle kendi elektriğini üretirken, yağmur ve kar sularını depo ederek kendi suyunu da üretmiş oluyor. Yalıtımı sağlayacak şekilde inşa edilen evler ve doğal ısıtma ve soğutma sağlıyor. Sistem, kanalizasyon suyunun da arıtılmasını sağlıyor. İnşaasında doğal ve geri dönüşümlü malzemeler kullanılıyor. Son olarak da, evin içinde mutlaka bulunması gereken sera bölgesinde isteyen kendi gıdasını kendisi üretebiliyor. Böylece herhangi bir faturaya da gerek bırakmıyor.

Duvarlar atık lastikten

Normal bir bina çimento, demir, tuğla gibi malzemelerle inşa edilirken, Earthship’lerde karşımıza geri dönüşebilen malzemeler çıkıyor. Earthship’lerin dış duvarları atık hurda lastiklerden inşa ediliyor. İçi toprakla doldurularak balyozla dövülen lastikler, yan yana diziliyor ve bir dış duvar oluşturuluyor. 750 lastikle yükselen dış duvarın sıvası yapıldıktan sonra oksijele bağlantı kesiliyor ve bu da herhangi bir yangına karşı güvenlik sağlıyor. Earthship’lerde kullanılan bir diğer geri dönüşümlü materyal ise cam şişeler. İç duvarlarda tuğla işlevi gören şişeler, içinden ışık geçen rengarenk duvarların inşasını sağlıyor. Bir diğer geri dönüşümlü malzeme ise alüminyum kutular oluyor. Kutularla yük taşımayan iç bölme duvarları inşa ediliyor. Hurdalıklardaki metal paneller de evin dış tasarımında kullanılabiliyor.

Suyu 4 kere kullanıyor

EARTHSHIP’ler yağmur ve kar sularını depo ederek, 4 defa kullanıyor. Bu da kişi başı 300 litre olan su kullanımını 75 litreye kadar indiriyor. İlk kez mutfak veya banyoda kullanılan suyun ikinci kullanımı, bitkiler tarafından gerçekleştiriliyor. Bitkilerin arındırdığı su, tuvalet sifonuna gönderiliyor ve bu da 3’ncü kullanımı gerçekleştiriyor. Tuvalette kullanılan siyah su dördüncü kullanım için dışarıdaki septik tanka iletiliyor.

Müstakil ev fiyatına

HEM doğaya verilen tahribatı hem de insan hayatındaki stresi azaltmak amacıyla sürdürülebilir yaşamı destekleyen bu modelin ulaşılabilir fiyatlarla inşa edilmesine de önem veriliyor. İnşa maliyeti bahçeli müstakil bir evle aynı olan Earthship’lerin en düşük maliyeti 4 bin dolar oluyor. Derinliği 7.3 metre olabilen Earthship’lerde uzunluk sınırı gerekmiyor.