Kayseri Eski Sanayi Bölgesi, 8. Caddesi Üzerinde ‘Lezzet Sokağı’ Tasarımı
Nuh Naci Yazgan Üniversitesi, Mimarlık Bölümü 3. sınıf öğrencisi Elif Şahin tarafından, 2021-2022 Eğitim - Öğretim yılı Güz yarıyılı, MİM 501 Mimari Proje V dersi kapsamında, Mimar Recep Akbulut ve Arş. Gör. Merve Hündür yürütücülüğünde hazırlanan, Kayseri Eski Sanayi Bölgesi, 8. Caddesi üzerinde ‘Sokağı Yeniden Düşünmek’ konulu proje.
Kayseri Eski Sanayi Bölgesi geçmişten günümüze dek incelendiğinde;
– Zamanla işlevsel olarak değişime uğrayarak, üretimden çok satış hizmetinin verildiği, ticari kullanımın ağırlıklı olarak devam ettiği bir bölgeye dönüşmüştür.
– Ticari birimlerin çoğunlukta olup işlevsel çeşitliliğin az olması sebebi ile, alanın belirli saat aralıklarında, tek tip kullanıcıya hitap ettiği gözlemlenmiştir.
– Tasarım alanı olarak belirlenen 8. Cadde, yoğun 2 aks arasında bulunup (Kocasinan Bulvarı / Osman Kavuncu Bulvarı) bağlantı ve geçit görevi görmektedir.
– Alanın kullanım şekline bağlı olarak, yoğun araç trafiği ve otopark sorunu tespit edilmiş olup, bunun beraberinde yayanın mevcut sokak hayatında 2. planda kaldığı gözlemlenmiştir.
– Elde edilen verilerden yapılan çıkarımlarla, mevcut doku içerisinde, farklı kullanıcı tiplerine hitap eden açık, yarı açık ve kapalı kamusal alan tasarımları yapılmıştır.
– Tasarım süreci ‘Sokak Nedir? ’Sorusuna cevap aranarak başladı. Sokaklar, insanların birlikte yaşamaya başladığı, toplumsal yaşamın benimsendiği zamandan buyana ortak yaşamın, paylaşım, ulaşım ve hareketliliğin ortaya çıktığı kamusal mekanlardır… Bu tanımdan yola çıkarak, mevcut sokak dokusuna en az müdahalede bulunarak, mevcut durumun iyileştirilip, kullanıcıya farklı deneyimler sunan, Osman Kavuncu ve Kocasinan Bulvarı arasında güçlü bir aks tasarımı yapılmıştır.
– Var olan ticari doku içerisinde +.0.00 ve +5.00 kotunda, yaya sürekliliğini esas alan sokak hayatı önerilmiştir. +5.00 kotunda farklı tatlara ait yeme içme birimleri varken, zemin kotunda mevcut dokuya uygun olarak ticari birimler bulunmaktadır.
– 8. Caddeye hizmet eden ikincil yollar arasında, görsel ilişki devam ederken fiziksel bağlantı kesintiye uğratılmış, (Cam sergi alanları) sokak başlangıcında ve bitişinde kontrollu kavşak tasarımı yapılmıştır. Böylelikle +0.00 ve +5.00 kotunda yaya sirkülasyonunun kesintiye uğraması engellenmiştir.
– +5.00 kotunda yaya sirkülasyonu, alanda var olan yeşil alan ile görsel ilişki kuracak şekilde, tek yönlü olarak tasarlanmıştır. Bunun aksine zemin kotunda ise, kullanıcıya daha keyifli deneyim sunmak için, farklılaştırılarak yönlendirilmiştir.
– 8. Caddenin orta noktasında tasarlanan kot, omurga görevi görmekte olup, farklı işlevlerdeki kapalı-yarı açık-açık mekanları ve yeşil alanı bünyesinde barındırmaktadır.
– Tasarlanan kot 350 m uzunluğunda olup, 3 farklı noktasına düşey sirkülasyon elemanları yerleştirilmiştir. Tarifsizlik hissini engellemek ve nirengi noktaları oluşturmak için sirkülasyon elemanları farklı karakterlerde tasarlanmıştır.
– Evrensel tasarım kriterleri, tüm mekanlar için uygulanmış olup, engelliler için erişilebilirlik bakımından rampa, asansör, kapı ölçüleri vb. çözümler uygun koşullarda yapılmıştır.
– Sokağın farklı noktalarına, kullanıcı ve kullanıma yönelik işlevsel olarak değişebilen ve mekansal olarak dönüşebilen birimler tasarlanmıştır. Böylelikle sokak, zaman içerisinde değişen kullanımlara ve kullanıcılara daha esnek yanıt vermesi sağlanmıştır.
– Mevcut otopark sorununa çözüm bulmak için, -4.00 kotunda otopark tasarımı yapılmıştır. Otoparkın tüm sokağa hizmet etmesi sağlanarak, +0.00 ve +5.00 kotuna düşey sirkülasyon elemanları ile bağlantı kurulmuştur.
– Çelik strüktür, tasarımın tamamlayıcı ögesi olup, kullanıcı hareket ve davranışlarını yönlendiren elemanlar olarak kullanılmıştır.
-Yangın, deprem vb. felaketler göz önünde bulundurulmuş, malzeme seçimi ve tasarımda güvenlik dikkate alınmıştır. Tasarımda toplu kaçışlara imkan verilmiştir.
– Proje tasarımı kapsamında, sokak boyunca algısal ve fiziksel süreklilik esas alınmıştır. Form, işlev, cephe ve malzeme birliği sağlanmıştır. Tasarlanan kütlelerin cephe malzemeleri, brüt beton, cam ve çelik olarak tercih edilmiştir.
– Verilen tasarım kararları doğrultusunda, mevcut duruma en az müdahalede bulunularak sosyal ihtiyaçlara yanıt veren, iki farklı kotta katmanlı bir sokak tasarlanmıştır.