Eski İngiliz Postanesi binasının aydınlatma tasarımı ve zemin katta bulunan, Adil Dükkanlar olarak isimlendirilen, iki ticari alanın iç mekân tasarımı MÜDAHALE tarafından yapıldı.
Tasarımcılar, projeyi anlatıyor:
POSTANE; sosyal, çevresel ve kentsel etki odaklı çalışmalara ve ortak kültürel üretimlere ev sahipliği yapmayı amaçlayan bir mekân. Binanın yeniden işlevlendirilmesinde Merve Bedir, Eren Onur, Çiğdem Furtuna, Öncül Kırlangıç yer alırken, MÜDAHALE ekibi; yapının tamamının aydınlatma tasarımları ve üretimlerini, zemin katta bulunan adil dükkanların mekân tasarımları ve üretimlerini üstlendi.
MÜDAHALE; mimariye ayrı ayrı parçaların tasarlandığı bir disiplin değil; sosyal, psikolojik, politik ve biyolojik boyutları olan bir ekosistem gibi yaklaşıyor. Üretim yöntemlerinde, ölçek ve disiplinlere dair sınırların ortadan kalktığı bir ilişki ağı kurgulamayı, bir sistem önermeyi önemsiyor.
Yeniden işlevlendirilen Galata’daki Eski İngiliz Postanesi binasının aydınlatma ve adil dükkanların mekan tasarımına; tasarım fikrini yerleşeceği ortamda arayan, yerine duyarlı yaklaşımlardan beslenen, bir bakışla yaklaşıldı. Sürece restorasyon aşamasından itibaren dahil olunması bu yapının karakteristik öğelerini, yapım tekniğini görünür kılan unsurlarını, yapı bozum tekniğiyle inceleme fırsatı verdi. Döşemelerin açıldığı, duvarların soyulduğu, yapının dinlenebildiği bu süreç boyunca, binanın tasarımcılara “göz kırpan” özgün elemanları, tasarımın belirleyici öğesi oldu. Volta tavan, nişler, giriş kapısı üzerinde bir motif, ızgara kayıtlı pencere doğramalarının her biri, izlerini üzerinde taşıyan tasarım fikirlerine katıldı.
Adil Dükkanlar için, tasarım ve üretim süreçleri eş zamanlı yürütüldü. Her bir öğenin üretim tekniği ve malzemesi farklı ustalık gerektirdi. Fikirler; üretim, malzeme ve ustalarla yakın temas halinde üretildi. Bununla birlikte MÜDAHALE; tasarımı üretim sürecinden bağımsız, bitmiş ürünler olarak temsil etme düşüncesine mesafeli bakıyor ve aktarım yollarını çeşitlendiriyor. Belgeleme süreci, tasarımın başladığı zamandan itibaren tasarımcılara eşlik etti. Tamamlanmış donuk mekân fotoğraflarıyla değil, üretim hanelerden, yerinde uygulama anlarından hareketi belgeleyen fotoğraflarla bir dil oluşturuldu.
Postane Dükkân, sosyal işletmeler ve kooperatifler tarafından üretilen ürünlerin yer aldığı; adil ticareti, ekolojik ve sağlıklı ürünleri teşvik etmeyi amaçlayan bir dükkân. Postane Kafe ise kooperatiflerden sağlanan sağlıklı yiyeceklerin ve yerel kaynaklı içeceklerin sunulacağı, sıfır atık bırakan bir dükkân olarak planlanmıştır. Bu mekanlara özgü üretilen ünitelerin hikayeleri şöyle:
Zerzevat Tezgahı: Postane binasının karakteristik bir yapı elemanı olan, ızgara pencere doğramasından geçen güneş ışığının zemindeki izdüşümünü yerden yükseltmek ve Postane Kafe için bir taşıyıcı elemana dönüştürmek fikri, tasarımı mekânın verileriyle oluşturmak yaklaşımından besleniyor.
Galeri Işığı: Postane adil manav için, ızgara pencereden giren gün ışığı izdüşümünü temsil eden zerzevat tezgâhı üzerinde galeri boşluğunca uzanan ışık yerleştirmesi grid pencere kayıtlarını parçalayarak takip ediyor. Işığın renkleri mekân işlevinin üst katta değiştiğini vurgulamak için çeşitleniyor.
Yayınlar İçin Sergileme Ünitesi: Strüktürün kendini açık ettiği bu tasarım fikri, yeni ve öne çıkan yayınların her birine kendilerini sunacakları bir düzlem oluşturmak fikriyle pekişti. Sergileme ünitesi, görüş açısına göre kendini büken çerçevelerden oluştu. Her bir çerçeve bir yayının taşıyıcısı olurken, çeşitli boyutlara göre ayarlanabilen hareketli tutucular eğime karşı yayınları sabitlemeyi sağladı.
Kitaplık Ünitesi: Postane binasının arketiptik bir öğesi olan volta tavan, Postane Dükkân kitaplığının bölme kompozisyonu için çıkış noktası oldu. Dikme çiftleri, duvara belli bir açıyla saplanan demir putrellerin ritmini ve eğimini takip etti, böylelikle kitaplık tonoz tavanın duvardaki projeksiyonu olacak şekilde biçimlendi. Kitaplık duvarın paralel olmaması sebebiyle 10° açılanarak tonoz tavanın verevliğine uyumlandı.
Güneş Aydınlatma: Eski İngiliz Postanesi ikinci girişinde, iki katı kapsayan giriş yüksekliğinden sarkacak bir ışık birimi için, kapı üstü güneş motifi binada ilk göz kırpan elemanlardan biriydi. Bu motifin tamamlayıcısı olarak üretilen bu yeni ışık birimi, ürünün yerleşeceği yere bakmak, fikri yakınından almak pratiğinin bir yansıması oldu. Üretimi parabolik kıvrımlarından dolayı zorlayıcı matematiksel hesapları içeren bir ustalıkla yapıldı.