2 bin yıllık ‘araba yarışı sahnesi’ bulundu

Stratonikeia Antik Kenti'nde bulunan 'Araba yarışı sahnesi' figürü sayesinde yaklaşık 2 bin yıl önce kullanılan yarış arabalarının özellikleri ortaya çıkarılacak.

Muğla’nın Yatağan ilçesindeki Stratonikeia Antik Kenti’nde devam eden kazı çalışmaları kapsamında, 2 bin yıllık ‘Araba Yarışı Sahnesi’ bulundu.

Pamukkale Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Stratonikeia Antik Kenti Kazı Başkanı Doç. Dr. Bilal Söğüt, Muğla’nın Yatağan ilçesindeki Stratonikeia Antik Kenti’nde 45 öğretim elemanı ve öğrenci ile 30 işçiden oluşan bir ekiple kazı çalışmalarını yürüttüklerini söyledi.

2009 yılında kuzey şehir kapısındaki çalışmalar esnasında araba yarışı sahnesinin yer aldığı bloklar bulduklarını hatırlatan Söğüt, şöyle devam etti:

”Bu hafta tamamen farklı bir alanda yaptığımız çalışmalarda, hatta kentin önemli bir caddesinin başlangıcı olduğunu düşündüğümüz bölgede yaptığımız çalışmalarda kabartma olarak yapılmış, yeni bir araba yarışı sahnesi daha bulduk.

Bulunan eserler bir birine yakın olmayan yerlerden ve ölçülerine göre farklı yapılara ait olmalı. Bulunan araba yarışı sahnesi bizim için çok önemli. Bulunan kabartma ile antik dönemin kültürel hayatı ve sportif faaliyetleri hakkında bilgi sahibi oluyoruz. Bulunan araba yarışı sahnesi figürü sayesinde yaklaşık 2 bin yıl önce kullanılan yarış arabalarının özellikleri, koşum takımları gibi detaylar hakkında bilgi sahibi olacağız. Bu eserin bulunması çok önemli ve sevindirici bir gelişme.”

Söğüt, araba yarışı sahnesinin bulunmasının ardından kazı ekibinin heyecanlı bir bekleyiş yaşadığına işaret ederek, ”Her an aynı bölgede başka araba yarışı sahnesi figürleri veya farklı figürler bulmayı umuyoruz. Araba yarışları antik dönem için en önemli faaliyetlerden birisi. Bu yarışlarda başarılı olmak büyük bir onur. Antik dönemde cenaze törenlerinde ve sportif etkinliklerde düzenlenen araba yarışları büyük önem taşıyor. Antik döneme ait seramik eserler ve yapılar üzerinde araba yarışı figürlerine sıklıkla rastlıyoruz” diye konuştu.

Antik dönemde meşhur araba yarışları yapıldığını anlatan Söğüt, şunları söyledi:

”Bunlardan birisi ünlü Ozan Homeros’un bize anlattığı bilgidir. Buna göre Truva Kralı Priamos’un oğlu Hektor’un Akilleus tarafından öldürülmesinden sonra savaşa verilen 10 günlük arada yapılan en önemli faaliyetlerden birisi atlı araba yarışlarıydı. O yüzden heyecanlıyız. Her kazmayı vurduğunuzda ne çıkacağı belli olmuyor. O yüzden vurduğumuz her kazma bizim için yeni bir buluntu anlamına geliyor. Bölgede önemli bir anıtsal sütunun kalıntılarını da bulduk. Ekibimizde yer alan akademisyen ve öğrencilerimiz o nedenle heyecanlı bir süreç yaşıyorlar. Bölgedeki kazılara 2008 yılında başladık ve güzel çalışmalara imza attık.”

GLADYATÖRLERİN KENTİ

Stratonikeia Antik Kenti’nde gladyatörlerin yaşadığına dair bugüne kadar önemli bulgulara ulaştıklarına da hatırlatan Söğüt, ”Gladyatörlerin antik dönemde bu bölgede yaşadıklarını ve mezarlarının burada olduğunu biliyoruz. Gladyatörlerin mezar stellerinden bir grup örnek Muğla Müzesi’nde sergileniyor.

Stratonikeia’da son yıllarda yaptığımız çalışmalarda yeni gladyatör isimleri bulduk. Bölgede, gelecekte gladyatörlerin yeni mezar stellerine ulaşacağımızdan eminiz. Antik dönemde Stratonikeia’nın gladyatörler için önemli olduğunu düşünüyoruz. Sadece, onların nerede ve hangi yapıda gösteri yaptıkları konusunda şimdilik bir kesinlik yok. Bir yapının varlığı ile ilgili beklentilerimiz yüksek.” diye konuştu.

Stratonikeia Kazı Başkanı Doç. Dr. Bilal Söğüt, Muğla İl Milli Eğitim Müdürlüğü, AR-GE Projeler Ekibi’nin hazırladığı ”Who Doesn’t Know the Past Wonn’t Have a Future; So Teach Through the History” adını taşıyan ve ”Geçmişini Bilmeyen Geleceğini Bilemez; Öyleyse Tarihimizi Öğretelim” adlı Comennus Bölgesel Ortaklık Projesi’nden de bahsederek, şunları söyledi:

”Projenin amacı Muğla’daki idareci, öğretmen ve öğrencilere yaşadıkları çevrenin tarihinin tanıtılması, öğretilmesi ve tarih bilincinin oluşturulması. Bu amaç doğrultusunda Stratonikeia Antik Kenti’nde proje kapsamında çalışma alanı seçildi. Projenin ilk toplantısını Muğla İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nde gerçekleştirdik. Toplantıya projenin yerel ortakları da katıldı. Projeye, ‘Avrupa Birliği Hayat Boyu Öğrenme Programı’ kapsamında 49 bin 549 Avro maddi destek sağlandığını öğrendik. Böyle bir projenin çıkması Muğla Milli Eğitim Müdürlüğü’nde çalışan fedakar öğretmenlerimizin başarısıdır. Onları tebrik ediyor ve kutluyorum. Bu projenin yürütüleceği kentin kazı başkanı olarak çok mutluyum. Ülkemizin tarihi zenginliklerinin tanıtılması konusunda elimizden geleni yapmaya hazırız.”

40 DERECE GÜNEŞİN ALTINDA KAZI ÇALIŞMASI

Pamukkale Üniversitesi başta olmak üzere 7 ayrı üniversiteden 45 öğrenci ve akademisyen zaman zaman hava sıcaklığının 40 dereceye ulaştığı Stratonikeia Antik Kenti’nin farklı noktalarında kazı çalışması yürütüyor. Kazı ekipleri, yeni bir mezar veya esere rastladıklarında ise çalışmalarını gece yarılarına kadar sürdürüyor.

Ekipte yer alan Arkeoloji Bölümü öğrencileri ve akademisyenler, bölgeyi önce temizliyor, işaretliyor ve ardından da dişçilerin kullandığı malzemelerinde bulunduğu ekipmanlarla adete ‘iğne ile kuyu kazar’ gibi mezar alanında çalışıyorlar. Ekiptekiler, mezar alanında ortaya çıkartılan mezar hediyesi kaplar veya süs eşyası gibi tarihi eserleri ve kemikleri, tuğla parçalarını tek tek numaralandırıyor ve özel poşetlere yerleştiriyor.

Yapılan kazı çalışmalarında önemli bir bulguya rastlanması halinde, yaşanan süreç saniye saniye görüntüleniyor ve bulunan her parçanın fotoğrafı çekiliyor. Stratonikeia Antik Kenti Kazı Başkanı Doç. Dr. Bilal Söğüt ise kazıların farklı aşamalarında yer alarak bilgi ve birikimini öğrencileriyle paylaşıyor.