Eşdeğer Ödül, “Bodrum’da İki Meydan Bir Cadde” Kentsel Tasarım ve Mimarlık Öğrencileri Yarışması

PROJE RAPORU

Bodrum; 5000 yıllık tarihi birikimi, kültürel değerleri ve özgün kentsel mekanlarıyla Ege Bölgesi’nin önemli bir ilçesidir. Bodrum kent merkezi, kentsel sit alanı ve 3. derece arkeolojik sit alandır. Proje alanı; kent merkezinde, kamu yapılarının bulunduğu ana meydan, çocuk parkı ve cami avlusunun bulunduğu mahalle meydanıyla ve bu meydanları birbirine bağlayan Türkkuyusu caddesinden oluşan ortamdır. Bu alanda; özgün değerler, geleneksel kent dokusunun izleri ve tescilli yapılar bulunmaktadır. Diğer yandan; kentlinin kamusal mekanları yetersiz, eğlence sektörüne hizmet eden turistik tüketim mekanları fazla, tarihi dokuyu olumsuz etkileyen bir şekilde araç trafiğini çok, yaya akışı zorlanmakta ve tarihi doku korunmamaktadır.

Önerinin amacı; Mahalle meydanı ve ana meydan arasında yaya akışının sağlandığı bir rota oluşturarak, yerli insanlar için kamusal boşluklar, bodrum kentini özgün değerleriyle tanımak isteyenler için duraklar ile birlikte karşılaşmayı-paylaşmayı-üretmeyi sağlayacak bir ortam yaratmaktır. Buradaki sürekliliğin zemin, peyzaj elemanları ve sokak cepleriyle sağlanması hedeflenmiştir.

Yaklaşım: 

Süreklilik, sokak cepleri, duraklar, akış-duraksama, toplanma, saçılma, bakma, değişme, karşılaşma, üretme…

Zemin katmanları:

Takip edilebilecek, tek zemin olan küp taşlarla kaplanmış geçirimli zemin önerilmiştir. Bu tek zemin içerisinde yeşil katmanları ayrışmaktadır. Kent mobilyalarının bulunduğu basamak taşlarının bulunduğu yeşiller ve sık ağaçların bulunduğu bahçeler olmak üzere iki tip yeşil katman vardır. Ayrıca geçirimli tek zeminde yönlendirici görev üstlenen uzun, sürekli yeşil derzler ve sınırlayıcı veya yer işaretleme görevi üstlenen doğal taş döşemeleri vardır.

Peyzaj elemanının sürekliliği:

Bodrum kent merkezi özgün peyzaj elemanlarına sahiptir. Bunlar, geçmiş yaşam kültürünün işlevsel elemanlarıdır ve hala izleri görülmektedir. Yeni öneride, işlevsel hafızayı kullanarak tasarlanan kent mobilyalarında malzeme olarak doğal taş ve ahşap kullanılmıştır. Bu mobilyaların standart ölçüleri, birleşimleri ve çoğalma yöntemleri olmasıyla beraber bulunduğu alanda hizmet edeceği işleve göre çeşitlenmektedir. Bu standart altlık sayesinde ekonomik ve değişebilen hızlı çözümler sağlanmaktadır. Ayrıca benzer elemanların birleşip çoğalmalarıyla bulundukları alanda takip edilebilir pin noktaları oluşturmaktadır.

Sürekli sokak cepleri:

Sokağı besleyen cepler, sokak zemininin genişlemesiyle oluşmaktadır. Bunlardan bazıları pasaj girişi, atıl kalmış köşeler veya potansiyel kamusal avlulardan oluşur. Bu alanlardaki kent mobilyalarının; gölgelik, sergi, satış alanı, bilgilendirme panosu, oturma birimi gibi işlevleri vardır. Bu alanlarda kısa duraksamalar yaratarak bulunulan çevrenin okunması ve deneyimlenmesi hedeflenmektedir.

Bazı cepler de tescilli yapıların avlularıyla çevrelenmektedir. Tescilli yapılar için, müze, üretim atölyeleri ve satış alanlarının bulunduğu işlikler, kıraathaneler gibi yeni fonksiyonlar önerilmiştir. Tescilli yapıların restorasyonunun yapılıp kente kültür yapısı olarak katılması projenin önerilerinden biridir. İşliklerde, üretim hafızasını kullanarak kültürel değerlerin sürdürülmesi; müze yapılarında bölgenin tarihi ve kültürü hakkında farkındalık oluşturması hedeflenmiştir.

Cepheler: 

Bodrum kent merkezinde bulunan cephelerde, yapının görünürlüğünü azaltan klima kutusu güneş paneli gibi elemanların çatıya, sokaktan görünmeyecek bir alana gizlenmesi; tesisat kablolarının metal borular içerisine saklanarak düzenli ve temiz bir görünümde yerleştirilmeleri önerilmektedir. Gözü yoran,  yapıların algılanabilirliğini azaltan ve düzensiz konumlanan tabela, doğrama, tente, kepenk gibi elemanların belirlenen renk skalasında ve tipte, ortak dilde var olmaları önerilmiştir. Ayrıca giriş kotlarının düzenlenerek engelli rampasının eklenmesi, basamakların bittiği noktada çiçekliklerin yerleştirilmesi önerilmiştir. Bodrum evlerinde sıklıkla gözlenen açıklıkları çerçeveleyen mavi boya dokusunun çoğaltılması önerilmiştir.

Sokaklar:

Türkkuyusu caddesinde bulunan farklı boyutta ve açıda yerleştirilmiş mazgallar yerine tek çizgi üzerinde devam eden sürekli  30 cm’lik mazgal önerilmiştir. Ayrıca sokaklarda bulunan elektrik tesisatının yer altına alınmasıyla, yer kaplayan ve yapılara zarar veren elektrik direkleri ve kablolarının yok olması önerilmiştir.