Eşdeğer Ödül, “Bodrum’da İki Meydan Bir Cadde” Kentsel Tasarım ve Mimarlık Öğrencileri Yarışması

PROJE RAPORU

Üst Ölçek Yaklaşım:

Bodrum, geçmişiyle birlikte bugününü var eden kale ve limanın etrafında gelişen bir kentin hikayesidir. “Bodrum: 2 Meydan 1 Cadde” yarışmasından yola çıkılarak ele alınan Bodrum, bir deneyim ve aktivite odağıdır. Aynı zamanda birçok doğal güzellikleri, manzaraları, kendine has olan evleri, sokakları barındıran bir kenttir. Bodrum’un var olmasında geçmişten bugüne kadar önemli rolü olan farklı sanatçılara sahip olması kendisine ait ve kente ait bir özellik katmaktadır. Zeki Müren, Cevat Şakir Kabaağaçlı (Halikarnas Balıkçısı) gibi sanatçılar Bodrum’u üretim merkezi bir bakıma da inziva alanı olarak değerlendirmiştir. Önceleri ilham mekânı olan Bodrum, günümüzde haberlerde özellikle yaz aylarında trafiğiyle, artan fiyatlarıyla ve kalabalığı ile karşımıza çıkmaktadır. Bir yandan da artık lügatlardan da silinmeye başlamıştır. Artık Bitez, Yalıkavak, Türkbükü isimleri ile anılmaya başlamıştır. Elbette bu durumların bir sebebi bulunmaktadır. Bodrum eski mahalle kimliğini yitirmiş, dar sokakları anlamsız olmaya başlamış, begonvil kokuları kentten yavaş yavaş silinmeye başlamıştır. Geçmişiyle ve güncel durumu ile kent birçok katmandan oluşmakta ve her bir katmandan yansıyan bir ritme sahiptir. Bodrum’un ritmini analiz edilerek başlanılan bu süreçte Bodrum kentindeki odak noktaları, ulaşımı ve yoğunluğu ele alınmıştır. Üst ölçek analizler doğrultusunda yarışma alanının kentin odak noktalarının, merkezi ulaşım noktalarının ve yoğunluğunun yakınında olup ancak cadde ve meydanlarının bu etkileşimden kopuk olduğunu analiz edilmiştir.

Alt Ölçek Yaklaşım:

Bu noktada biraz eskiye dönülüp Bodrum’da önceden etkileşimi sağlayan unsurlar tespit edilmiştir. Bu unsurlar balkon, avlu ve aynı zamanda yol kotunda bulunan ticari mekanlar olarak ele alınmıştır. Bu üç mekan sokak ve özel alan arasında bir geçiş olup aynı zamanda iki alana da hizmet eden ara mekanlardır ve cadde ile mekanlar arasındaki insan üzerinden etkileşimi sağlamaktadır. Üst ölçekten alt ölçeğe inilerek yarışma alanı özelinde var olan balkonları, avluları ve yol kotundaki ticari alanları incelenmiştir. Bu üç mekâna sokakla olan etkileşimler göz önünde bulundurularak katsayı verilmiştir. Balkon:5, avlu:10, sokak kotunda bulunan ticari mekanlar:15 olmak üzere yarışma alanımızda yer alan her bir yapının belli bir etkileşim puan değerini hesaplanmıştır.

Tasarım Stratejisi:

Tasarım senaryosu kurulurken ise karşılıklı olarak yer alan yapıların puan değerlerini incelenerek puan farklılığının çok olduğu, orta olduğu ve az olduğu olmak üzere üç kısım ele alınmıştır. Bu noktada amaç yarışma alanında bulunduğu 2 meydan 1 caddenin ritmini arttırmak ve karşılıklı olarak da dengeli bir hale getirerek Bodrum’un var olan ritmini yeniden ele almaktır. Tasarlanan mekânlar ve alana ait dokunuşlar ritmin metronomu olacaktır ve sonucunda da kullanıcıların sanatçılar olması halinde buradaki iletişim ve aktiflik derecesi artacaktır.

Farkın çok olduğu alanlarda tasarım birimleri çoklu çalışma alanları, toplu üretim mekanları ve kolektif ilham noktaları olarak ele alınmıştır. Bu alanlarda birimlere dışarıdan dikey sirkülasyonlar eklenerek rastlaşma olasılığı da arttırılmıştır. Aynı zamanda sahanlıklarda durma alanları tanımlanarak etkileşimi sokak ve kişiler arasında maksimum olacak şekilde kurgulanmıştır. Farkın orta olduğu alanlarda ise tasarım birimleri bireysel çalışma alanları, inziva ve ilham noktaları olarak tasarlanmıştır. Sirkülasyon ise entegre olunan yapının içerisinden verilmiştir.

Farkın az olduğu alanlarda ise tasarımdaki dil bütünlüğü olması için ve etkileşim kurgusunun devamlılığı için çatı kotunda giden yatay elemanlar tasarlanmıştır. Bu noktada aydınlatma elemanlarını da bu yapılar arasında entegre ederek gece de etkileşim kurgusunun devam etmesi amaçlanmıştır. Aynı zamanda afişler ve sanat eserlerinin asılması göz önünde bulundurularak proje alanının duyuru ve sergi ortamına dönüştürülmesi hedeflenmiştir.

Sonuç:

Bodrum’un hem üretim hem tüketim mekanları arttırılarak var olan ritim bozmadan arttırılmıştır. Tasarım prensibi etkileşimi arttırmak olduğu için yol araç trafiğine kapatılıp yaya, bisiklet ve yeşil aks meydanlar ve cadde boyunca devam ettirilmiştir. Aynı zamanda tasarım amacına katkı sağlayacak oturma alanları, oyun alanları ve aydınlatmalar tasarlanmıştır.