Çin’de Su Krizi ve Sel Baskını ile Mücadelede Yeni Bir Metod: Sünger Şehirler

Onlarca yıllık şehirleşme ve kirlilikten sonra, Çin şimdi hem su kıtlığı hem de sel felaketi ile karşı karşıya gözüküyor.- Ülkedeki kirlilik su kalitesini daha da kötüleştiriyor, yani mevcut suyun büyük bir kısmı kullanılamaz hale geliyor.

Tianjin Wetland Park

İnsanoğlunun suyla ilan ilişkisi son yıllarda dünyanın birçok yerinde ölümcül bir şekilde bozulmuş durumda.

Nijerya’da geçtiğimiz aylarda on yıllardır görülen en kötü sellerde 600’den fazla kişi öldü. 1.719 kişinin hayatını kaybettiği ve Pakistan’ın üçte birinin de sular altında kaldığı sellerin ülkeyi 40 milyar Euro zarara uğrattığı tahmin ediliyor. Avrupa’nın ise son 500 yılın en kurak yazını geçireceği belirtiliyor.

Dünyanın en hızlı büyüyen ekonomilerinden biri olan Çin de büyük bir su krizinin eşiğinde görünüyor. Ülkenin 1,4 milyar nüfusu gelişmek için hayati bir kaynağa ihtiyaç duyuyor, ancak bu kaynaklar sınırlı hale geldiğinden ülke genelinde eşit olmayan bir şekilde dağıtılıyor.

Kuzey Çin yıl boyunca su kıtlığı çekerken, Güney Çin yeterli miktara rağmen sadece mevsimsel kıtlık yaşıyor. Suyun yüzde 80’inin Güney Çin’de yoğunlaşmış olması, ancak Kuzey’in ulusal kalkınmanın çekirdeği olması da bir sorun oluşturuyor.

Haikou Meishe Nehri

Bir diğer problem de su baskını. İklim değişikliği, Yangtze havzası ve kolları da dahil olmak üzere Çin’in güneyindeki geniş alanları etkileyen daha fazla yağış ve fırtınalara neden oluyor. New York Times’a göre, Temmuz 2021’de Çin’in Henan eyaleti, bin yılın en şiddetli yağmuru ile en az 300 kişinin ölümüne ve 1,24 milyon kişinin yerinden olmasına neden olan yıkıcı sellerle mücadele etti.

Peki bu su krizini ele almak ve sellerin daha kötüye gitmesini durdurmak için Çin’de ne yapılıyor?

Su krizini çözmek için yeni bir proje: Sünger Şehirler

Bir “sünger şehir”, suyu kaynağında tutmak, su akışını yavaşlatmak ve süreç boyunca temizlemek için araziyi kullanan doğa temelli bir çözüm olarak geliştirildi. Projenin odak noktası, döşeli zemini su geçirmez hale getirerek kentsel alanlardaki yağmur suyunu bir kısmı buharlaşacak ve geri kalanı yavaş yavaş drene olacak şekilde tutulmasını sağlamak olarak özetleniyor. Bölgede yol ve kaldırımların ıslah edilmesinin yanı sıra daha çok ağaç dikiliyor ve şehrin süngerine uyum sağlayacak akıllı binalar yapılıyor. Çatılar daha fazla su emmesi için çimle kaplanıyor ve binalar da ısıyı emmek yerine daha fazla yansıtmak üzere açık renklerle boyanıyor.

Sünger şehir konsepti 2013 yılında Çinli araştırmacılar tarafından bulunan sünger şehir konseptinin arkasındaki isim ise ekolojik bir şehir plancısı ve peyzaj mimarı olan Profesör Kongjian Yu. Pekin Üniversitesi’nde peyzaj mimarlığı dersleri veren Yu, aynı zamanda Pekin’deki planlama ve tasarım ofisi Turenscape’in de kurucusu.

Birleşik Krallık’ta görülen sürdürülebilir drenaj sistemleri (SuDS) veya ABD’deki düşük etkili gelişmeler (LID) dahil olmak üzere uluslararası entegre kentsel su yönetimi (IUWM) stratejilerinden ilham alan Yu’nun sünger şehirleri; kentsel selleri, su kirliliğini kontrol etmeyi ve yağmur suyunu geri dönüştürmeyi amaçlıyor.

Sünger şehrin ana özellikleri arasında çevreye uyumlu, sistematik ve kapsamlı, çevre dostu olması gösteriliyor.

Sünger Şehirler, küresel yüzeyi geniş ölçekte sürdürülebilir bir şekilde dönüştürmek için basit araçlar kullanan eski çiftçilik ve su yönetimi bilgeliğinden ilham alıyor.

Sünger şehir projesi nerelerde uygulanacak?

Qnuli Yağmur Suyu Parkı

Çin’in kuzeyindeki Harbin şehrinde bulunan 34 hektarlık Qnuli Stormwater Park, başarılı bir sünger şehir örneği olarak gösteriliyor. Parkta yağmur suyunu toplanıyor, temizleniyor ve depolanıyor aynı zamanda yerel doğal yaşam alanı korunarak rekreasyonel kullanım için güzel bir yeşil kamusal alan oluşturuluyor.

Çin hükümeti proje için Wuhan, Chongqing ve Xiamen dahil olmak üzere 16 pilot şehir seçmiş ve yenilikçi su yönetimi stratejilerinin uygulanması için her birine 400 ila 600 milyon Yuan’lık bir bütçe (yaklaşık 55 milyon Euro) tahsis etmiş.

Tasarım şirketi Turenscape’e göre, 2030’a yaklaşırken sünger şehir modeline olan talebin giderek artmasıyla, Çin şehirlerinin yüzde 70’inde bu projenin uygulanması umuluyor.

Kaynak