Piksellenen Doğu: Video Oyunlarında Bizantinizm ve Oryantalizm

İstanbul Araştırmaları Enstitüsü, İstanbul İsveç Araştırma Enstitüsü ve Özgen Berkol Doğan Bilimkurgu Kütüphanesi’nin ortaklaşa düzenlediği, video oyunlarında “Doğu”nun betimlenişini ele alan bu panel konuşması, Bizans İmparatorluğu’na duyulan merak ve ilgi, Bizantinizm, ile Doğu’nun egzotikleştirilmesi, Oryantalizm, arasındaki kesişim noktasını sorguluyor ve bir popüler medya biçimi olarak video oyunlarının kültürel klişeleri nasıl sürdürüp Doğu’nun idealize edilmiş bir imgesini yaydığını irdeliyor. Ayrıca, Bizantinizm ve Oryantalizm ögeleri içeren bazı video oyunu örneklerini inceleyerek popüler medyanın kültürel ön yargıları tahayyül etme ve dünya anlayışımızı şekillendirme yollarını tartışmayı hedefliyor.

Dijital Oryantalizm: Video Oyunlarında Orta Doğu Temsilleri
Vít Šisler

Konuşma, Orta Doğu’nun video oyunlarında temsil ediliş biçimlerinin eleştirel bir analizini yapıyor. Bu kapsamda da öncelikle, Amerika ve Avrupa kökenli muhtelif video oyunu türlerinin Orta Doğu’ya ait ortam ve karakterleri nasıl inşa ettiğini tartışıyor. Birçok oyunda, Orta Doğu dünyasındaki çeşitli etnik ve dinsel kimlikler boyutsuzlaştırılıp terörizm ya da dijital oryantalizm kapsamında işleyen bir dizi klişe olarak yeniden inşa edilir. Bununla birlikte, daha incelikli ve doğru temsiller sunarak basitleştirilmiş temsil kalıplarını aşma girişimlerine de rastlanmaktadır. Son olarak, konuşma, Batı dijital temsillerindeki bu geniş kapsamlı akımlarla, yaratıcılarının izleyicilere daha gerçekçi ve özgün temsiller sunmak için uğraştığı, Orta Doğu’da üretilen video oyunlarından bir seçkiyi karşılaştırıyor.

Vít Šisler Hakkında
Vít Šisler Prag’da bulunan Charles Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi’nde Yeni Medya Çalışmaları Bölümü’nde öğretim üyesidir. Araştırmaları kültür ve dijital medyanın kesişim noktasına yönelik eleştirel yaklaşımları; bilhassa dijital oyun temelli öğrenmeyi, ciddi oyunları ve video oyunları ile Orta Doğu’yu konu almaktadır.

Bizans Arcade’i: Bizans’ın Sanal Tasavvurlarını Sergilemek
Emir Alışık

Rol yapma, strateji, aksiyon oyunları ve bunların karışımları gibi türlere ait birçok oyun, Konstantinopolis’i ve onun mimari, kentsel ve sosyolojik yönlerini bölüm tasarımlarına, olay örgülerine ve karakterlerine dahil etmiştir. Bu oyunlar, birçok sanatsal mecrada yaygın olan motifler kullanır ve Bizans’a dair bilgi ile anlayışı yansıtır. Konuşma, Pera Müzesi’nde 2021 yılında düzenlenen ve Konstantinopolis’in oynanabilir birçok versiyonunu ve kentin sakinlerini, motiflerin yaratılması ve Bizans tarihini kendine mal eden birçok sanatsal mecrayla karşılıklı ilişkileri bakımından sınıflandıran ve sergileyen“İstanbul’da Bu Ne Bizantinizm!”: Popüler Kültür’de Bizans sergisi bağlamında bu oyunları analiz ediyor.

Emir Alışık Hakkında
Emir Alışık İstanbul Araştırmaları Enstitüsü, Bizans Araştırmaları Bölümü’nde proje yöneticisi olarak çalışıyor ve İstanbul Üniversitesi, Sanat Tarihi Bölümü’nde, Bizans düşüncelerinin Rönesans İtalya’sında işlenişi üzerine doktora çalışmalarını sürdürüyor. Aynı zamanda çeşitli sanatsal mecralardaki Bizantinizmler üzerine de çalışıyor.

Dijital Dekadans: Dünya-Yaratma, Klişeler ve Bizans’ın Bilgisayar Oyunlarındaki Temsilleri
Tonje Haugland Sørensen

Konuşma, Civilization ve Assassin’s Creed gibi ünlü video oyunlarının Bizans İmparatorluğu’yla bağlantılı önemli karakterler ve yerlere ait göndermeleri bünyesine nasıl dahil ettiğini ele alıyor. Bu betimlemeleri daha geniş bir tarihsel bağlamda değerlendiriyor ve oyunların Bizans’a dair yerleşik ve kemikleşmiş motifleri yeniden canlandırarak kullanıp kullanmadığını sorguluyor. Ayrıca, bu tür oyunların, simgesel pratiklerle içinde yaşadığımız mekânları kolektif biçimde oluşturmamız olarak anlaşıldığı şekliyle, zaten yerleşmiş bir kurgusal dünya-yaratımına katkıda bulunma biçimlerine özellikle odaklanıyor.

Tonje Haugland Sørensen Hakkında
Tonje Haugland Sørensen Norveç’teki Bergen Üniversitesi’nde sanat ve medya tarihçisidir. Ortaçağın on dokuzuncu ve yirminci yüzyıllardaki işlenişi, bilhassa da Nordik ve Bizans materyalinin betimlemeleri, üzerine çalışmaktadır.

Moderatör: Nazlı Bülay Doğan

Nazlı Bülay Doğan, Işık Üniversitesi, İnsani ve Sosyal Bilimler Bölümü’nde sosyal bilimcidir. Dijital sosyoloji ile bilim ve teknoloji çalışmalarının (STS) yanı sıra özellikle aktivizm, kültür, ayrımcılık ve devletle ilgilenmektedir. Aynı zamanda, Özgen Berkol Doğan Bilimkurgu Kütüphanesi’nin de kurucularındandır.

Düzenleyici komite: Anders Ackfeldt, Nazlı Bülay Doğan, Emir Alışık

Etkinlik ücretsizdir ve katılım sınırlıdır. LCV gerekmektedir, kayıt formuna buradan ulaşabilirsiniz.

Panel dili İngilizcedir ve simultane tercüme olmayacaktır.

İstanbul İsveç Araştırma Enstitüsü, Özgen Berkol Doğan Bilimkurgu Kütüphanesi ve İstanbul Araştırmaları Enstitüsü tarafından düzenlenmiştir.