Vuosaari Isı Pompası Binası

Virkkunen & Co Architects Ltd., Finlandiya'nın başkenti Helsinki'deki elektrik, ısıtma ve soğutma şirketi Helen Ltd. için 2030 yılına kadar karbon nötr enerji üretimine geçişin hayati bir parçası olan Vuosaari Isı Pompası Binası'nı tasarladı.

Proje, bitişikteki bir elektrik santralinin üretim fazlası ısısını ve Baltık Denizi’nden gelen deniz suyu ısısını kullanıcılara ulaştırılabilecek bölgesel ısıya dönüştürüyor.

Proje, doğu Helsinki’de, Vuosaari Limanı’na ve Baltık Denizi’ne yakın, mevcut bir ana enerji santrali arazisimde yer alıyor. Yeni ısı pompası binası, 1987’den kalma Vuosaari enerji santrali A ve 1998’de inşa edilen ve Virkkunen & Co Architects tarafından tasarlanan Vuosaari enerji santrali B gibi iki önemli mimari simgenin yanında yer alıyor.

Yeni bina, mevcut endüstriyel dokuya uyan bir kutu biçiminde. İçeride bir ısı pompası, kışın mevcut enerji santralinin dahili soğutma suyu sirkülasyonunun üretim fazlası ısısını ve deniz suyu ısısını kullanıyor. İşveren Helen Ltd, bu tür tesisleri 2030 yılına kadar karbon nötr enerji üretimine yönelik çabalarında hayati bir faktör olarak görüyor.

İki katlı olan yapının zemin katında çift yükseklikli bir ana işlem ekipman odası ve elektrik kontrol odaları bulunmakta. Bu odaların üstünde, ikinci katta bir makine odası yer alıyor. Bir dizi harici merdiven ikinci kattan çatıya erişim sağlıyor. Bina çerçevesi ve kabuğu, şantiye dışında üretilen ve şantiyede hazır parçalar olarak dikilen prefabrik beton parçalardan oluşuyor. Bu yapıların brüt beton yüzeyleri ise iç mekan atmosferini yaratıyor.

Güney yönündeki otoparka ve caddeye, karşı tarafında ise Vuosaari B enerji santraline bakan uzunlamasına cepheler benekli kırmızı tuğlayla kaplanmış. Bu cepheler, tuğlaların ince renk ve şekil farklılıkları ile ızgara içindeki düzenindeki kontrasta dayanıyor. Isı pompası binasının boyuna duvarlarının üst kısımlarındaki kanat şeklindeki tuğlalar ise projeye özel olarak üretilmiş.

Yapı, tüm enerji santrali alanının ana girişinin yanında yer almakta. Bu giriş noktasına bakan doğu cephesi, iç mekanı aşırı ısıdan ve güneş ışığından koruyan, beyaz boyalı çelikten uzun, ince tüplerden oluşan bir ekranla kaplanmış ve bir cam giydirme cepheden oluşan bir iç katmana sahip çift katmanlı bir yapı.

Batı cephesi zemin kattaki yardımcı mekanlara erişim sağlıyor. Aynı zamanda, metal çubuklardan oluşan dış ekran ile yerinde betondan oluşan iç katman arasında asılı duran düz çelik bir merdivenden oluşan çift katmanlı bir yapıya sahip. Doğu cephesinde olduğu gibi çubuklar da binanın uzun kenarlarındaki trapez tuğlalarla aynı açıda çapraz olarak yerleştirilmiş. Bu üç boyutlu düzenleme, binanın dört tarafındaki farklı malzemeleri ve kaplamaları birbirine bağlıyor.

Cephe düzenlemeleri ve detayları, yapının iç mekanlarının dış mekanla ilişkisini kurmak için iç mekanların kat bölümlerini ve oda yüksekliklerini takip ediyor. Bu detaylar aynı zamanda yapıyı insan ölçeğine taşıyor.