Hayalet Nehirler

Public Mechanics’ten sanatçı Bruce Willen’ın yarattığı Ghost Rivers, Remington ve Charles mahallerinin yaklaşık 12 metre altındaki menfezlerde akan Sumwalt Deresi’ni görselleştiren, çok alanlı bir enstalasyon ve yürüyüş turu projesi.

Her gün üzerine bastığımız toprak hakkında aslında ne kadar bilgi sahibiyiz? Kentlerde yaşayan biz insanlar için artık kaldırımlar ve binalar, bir zamanlar çayır, orman veya buzul olan herhangi bir doğal örtüyü beton ve asfalt yığınları arasında gizliyor.

Ancak bazı şehirlerde, eski doğal kalıntılar hala sokaklarda dolaşıyor. Paris’ten Auckland’a, oradan New York’a pek çok şehirde halk, kentin gelişimi sırasında yeraltına gömülmüş dere ve akarsuları, hem kirliliği azaltmak hem de su baskınlarını önlemek amacıyla gün yüzüne çıkarmaya karar veriyor. Yalnızca Baltimore bile şehirde kilometrelerce uzanan, yaklaşık 50 su yatağına ev sahipliği yapıyor. Ghost Rivers’ın yeni kamusal sanat projesi de, merkezde ve kuzeyde bulunan birkaç mahallenin altında gizlenmiş olan bir akarsuya dikkat çekmeyi amaçlıyor.

Public Mechanics’ten sanatçı Bruce Willen’ın yarattığı Ghost Rivers, Remington ve Charles mahallerinin yaklaşık 12 metre altındaki menfezlerde akan Sumwalt Deresi’ni görselleştiren, çok alanlı bir enstalasyon ve yürüyüş turu projesi.

Willen, 8-9 yıl önce Baltimore’un eski bir haritasında bu gizli akarsuyu keşfettiğinde çok şaşırdığını belirtiyor. 1870’lere ait bu haritada, kendi yaşadığı merkez ve kuzey bölgeleri boyunca birkaç mil uzanan bir dere ve büyük bir gölet gördüğünde, evinden birkaç blok ötede akan bu kayıp dere hakkında büyük merak duyduğunu ekliyor.

Birkaç yıl sonra Willen’ın, mahallesinde yürürken suyun akış sesini kanalizasyonlardan duymaya başlaması, gizli akarsular hakkındaki ilgisi yeniden canlanmış ve onu Ghost Rivers projesini başlatmaya teşvik etmiş. Akarsuyun bir zamanlar nerelerden geçtiğini görselleştirmek için, kaldırıma kıvrımlı mavi bir çizgi çizen proje, 10 enstalasyondan oluşuyor. Dere, yolları ve kavşakları gelişigüzel bir şekilde keserek ilerliyor, böylece Baltimore’un modern şehir planlaması ve kentsel yaşamı ile uyumsuzluğu vurgulanıyor.

Willen’ın, projeyi geliştirirken gizli su yolları hakkında bilgi edinmenin toplumun da ilgisini çektiğini öğrenmesiyle kendi kendine rehberli turlar Ghost Rivers’ın önemli bir bileşeni haline gelmiş. Ayrıca Baltimore’da olmayan insanlar için detaylı hikayeler, fotoğraf arşivleri ve haritaları içeren sanal bir seçenek de bulunuyor.

Willen, saklı akarsuyun yatağı boyunca yürürken kayıp manzaraları ve ekolojileri hayal etmenin, kentsel ortamı algılayışımızı da büyük ölçüde değiştirdiğini belirtiyor. Bu kalıcı mekânsal işaretle karşılaşıp onu şehir sokakları boyunca takip etmek, kayıp akarsuyu daha gerçek, etkili ve derinlemesine ilgi çekici hale geliyor.

Her şehirde görsel iletişim kurmak amacıyla enstalasyonlar kullanılmasa da, eskiden görünür olan bu akarsulara olan ilgiyi artırmak tüm projelerde ortak amaç olarak kalmaya devam ediyor. Proje kentselleşme sürecinde kaybolanı yeniden ortaya çıkarıp, bir su yatağını yeraltına gömmenin etkilerini açıklayarak insanları daha simbiyotik ve sürdürülebilir bir gelecek hakkında düşünmeye teşvik ediyor.