1. Ödül, 2023 Student Design Competition: A New Frontier

Melis Altuntaş ve Mert Yavaş'ın The Canadian Academy of Architecture for Justice tarafından düzenlenen yarışma için hazırladığı proje proje 1.'lik ödülünü kazandı.

Tasarım Raporu:

Porous Border

Sınırlar farklı kültürler, siyasi sistemler ve ekonomiler arasındaki dramatik geçişlere işaret eden oldukça özgün işlevlerdir. Bulunduğu bölgeye göre açık ve savunmasız olanlardan, kapalı ve yoğun güvenlik önlemleri alınmış olanlara kadar çok geniş bir menzilde çeşitlilik gösterirler. Sınır geçiş mimarisi, ayırdığı kültür ve toprakların arasındaki ilişkinin de fiziksel bir tezahürüdür ve sembolik olarak bir ifade barındırır. The Canadian Academy of Architecture for Justice (CAAJ) mimarlık öğrencilerini yeni bir sınır kapısı için bir tasarım yarışmasında bu konular hakkında spekülasyon yapmaya davet ediyor.

Türkiye ile Suriye arasında yer alan Nusaybin – Kamışlı sınırı, her iki şehir arasında yıllar içerisinde çok sık kullanılırdı. 1953 yılına kadar iki ülke arasında sınır kapısı yoktu ve sınırı geçmek günlük hayatın bir parçasıydı. 1928 ile 1954 yılları arasında ticaret bu şehirlere yayıldı ve her ikisinin de ana gelir kaynağıydı. 1954 yılında sınırlardaki mayınlar ve dikenli tellerle ticaret yerini kaçakçılığa bıraktı. Sınırın günlük kullanımı yerine özel günlerde sınır geçişine izin veriliyordu. 2011 yılında Suriye’de çıkan iç savaş nedeniyle eski sınır kapısı kısa süre sonra kapatıldı. Yeni sınır kapısının yapılmasına rağmen iki ülke arasındaki ticaretin bir süreliğine durması, ekonomik açıdan her iki kente de büyük zarar verdi. Eskiden neredeyse bir bütün olarak yaşan, iki farklı ülkedeki bu iki şehir sınırın kapatılmasından sosyolojik ve demografik olarak da bozuluma uğradı. 2016 yılında Suriye’den yasa dışı göçün artmasıyla birlikte Türk tarafına örülen beton duvar 2021 yılında tamamlandı. Bu vasıta ile iki şehir arasındaki ticaret ve ziyaret yasal olarak tamamen kesilmiş oldu.

Programın amacı iki tarafın da güvenlik endişelerini gözeterek ticaret ve ziyareti mümkün kılan kontrol edilebilir bir mekân yaratmak. Bu bağlantıların geri kazanılmasının iki şehrin ekonomi ve sosyal yaşamını olumlu etkilemesi beklenmiştir.

İki ülkeyi keskin bir sınır ile bölen duvar, insansızlaştırılmış bu alandaki en dominant element olarak ayrışıyor. Tasarımın hedefi sınırın işlevini kaybetmeden iki şehri birbine bağlayabilecek gözenekler oluşturmak. Duvarın yükselişi görsel bağlantıyı geri getirirken hendek ise ayırma işlevini devam ettiriyor. Sınır boyunca iki ülkeyi birbirinden ayıran beton bloklar, devamlılığını kaybetmeden insanları bir araya getiren devasa bir saçağa dönüşüyor. Beton malzeme referansını doğrudan bağlamın kendisini devam ettirerek gösteren yapı, bölgenin toprak dokusunu da üzerinde taşıyarak bağlamını kucaklıyor.