Türkiye Mimarlık Yıllığı 2023 Gezileri Baruthane ile Başladı

Türkiye Mimarlık Yıllığı 2023 gezileri, Ali Dostoğlu'nun rehberliğinde Baruthane ile başladı.

Roca sponsorluğunda, Arkitera Mimarlık Merkezi tarafından düzenlenen Türkiye Mimarlık Yıllığı 2023 gezileri 7 Haziran’da Baruthane ile başladı. Ali Derya Dostoğlu’nun detaylı anlatımı eşliğinde katılımcılar, Baruthane’nin fikir aşamasından güncel durumuna kadar mekan hakkında bilgi edinme imkanı buldu.

Ali Derya Dostoğlu mekanı anlatmaya fikir aşamasından başladı. İBB Miras ile birlikte yürütülen projenin başta işlev açısından belirsiz olduğunu belirten Dostoğlu, ilk etapta projenin bir çocuk deneyim merkezi fikriyle şekillenmeye başladığını belirtti.

Mekanın asıl işlevi sonradan belirlense de, süreç boyunca mekanın merkezindeki pavyon fikri mevcudiyetini korumuş. Baruthane’nin içindeki denge mekanizması olan pavyonun konumu ve formu, mekanın izlerini taşıyarak belirlenmiş. Arazinin dört kenarından çizilen akslar doğrultusunda ortada oluşan büyük kare, pavyonun konumunu belirlerken, oradan hareketle oluşturulan ızgara sayesinde mekanın sirkülasyon alanları da kendiliğinden ortaya çıkmış. Pavyon, bu izleri takip ederek oluşturulan merkezkaç kuvvetinin bir nevi somutlaşmış hali olarak tasarlanmış.

Mekanın ana giriş noktaları ise mevcut kapılar korunarak oluşturulmuş. Denize bakan ve mekan için ekstra öneme sahip olan kapı ise ahşap ve çelik strüktür ile desteklenerek vurgulanmış.

Baruthane’nin dört taş yapısından ilki olan kitaplık; çocuk deneyim merkezi fikri üzerine çalışılırken öğrenme merkezi olarak tasarlanmış ve ardından kitaplığa dönüştürülmüş. Taş yapıların her birinin girişine, mekanı tanımlamak ve bekleme alanı oluşturmak adına cam ve çelik saçaklar entegre edilmiş.

Dostoğlu kitaplık yapısını anlatırken, temel restorasyon prensiplerinin, malzeme ve taşıyıcılık açısından eski ve yeniyi bir araya getirmek olduğunu vurguladı. Esneklik ve sürdürülebilirlik için zeminden koparılmış taşınabilir mobilya ve strüktürler tasarladıklarını anlatan Dostoğlu, şu sözlerle tasarım prensiplerini açıkladı:

“Baruthane’yi, 50 yıl sonra tekrar farklı bir işlevle kullanmak istersek, bunu yapabilecek imkana sahip olacağız.”

Ardından henüz yapım aşamasındaki çok amaçlı salona dönüşecek olan taş yapıyı anlatan Dostoğlu, bu yapının mekandaki diğer yapılardan ayrışan özelliklerinden söz etti: Arazideki diğer üç taş yapı tonozlu bir üst örtüye sahipken, bu yapının üst örtüsü bir sebeple yıkılmış ve yerine demir bir üst konstrüksiyon yapılmış. Restorasyon aşamasında ise mimarlar, mevcut strüktür onarılamayacak durumda olduğundan, aslına benzer bir çelik strüktür yapmayı tercih etmişler.

Müze binasının öne çıkan özelliği ise kazı aşamasında ortaya çıkan ahşap döşeme olmuş. Alt kısmına da girilebilen döşeme, mevcut haliyle korunmuş.

Ardından son taş yapı olan sahneyi anlatan Dostoğlu, oturma alanında hem kademeli hem de düz ayak kullanılabilecek bir oturma alanı tasarladıklarını anlattı. Esneklik prensibini buraya da taşımış olduklarını belirtti.

Gezinin son noktası olan pavyonun bulunduğu alanda ise önceden tek bir ağaç bulunuyormuş. Mimarlar bu ağacı koruyarak pavyonun rampasını ağaç çevresinde yapılandırmış. Rampa ile  panoramik bir deniz manzarası sunulmasının yanı sıra, mekanı 360 derece izleme imkanı sunulmuş.

10 Haziran’da Good Job Games ve 13 Haziran’da Artİstanbul Feshane gezilecek.

Baruthane