Fatih’te Mercado Tasarım Projesi

Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Sanat, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü öğrencisi Asena Karaca tarafından Dr. Öğr. Üyesi Özlem Özdener Özkan yürütücülüğünde hazırlanan 2023-2024 Yaz Dönemi Mercado Projesi.

İstanbul’un Fatih Şehremini Mahallesi’nde tasarlanan mercado projesi: sebze, meyve, et ve balık ürünleri satışının yanı sıra ürünlerin pişirilip servis edilebileceği mekanlardan oluşmaktadır. Turgut Özal Millet Caddesi üzerinde bulunan proje alanı, canlı yol aksına sahip olması ile bölgenin etnik kökenindeki mevcut farklılıklara da ev sahipliği yapmaktadır. Rekreasyon ve ticari bir merkez oluşturmak, proje hedeflerinin başında gelmektedir.

Analizler doğrultusunda: açık pazar alanı, mercado (kapalı pazar alanı) ve sirkülasyon olmak üzere üç farklı işlev oluşturulmuştur. Proje alanı çevresinde bulunan sokak akslarının kullanım yoğunluğuna göre irdelenmesi sonucunda, trafiği aksatmamak amaçlanarak, kuzey doğu cephesindeki aktif olmayan Ereğli Camii Sokağı yönünde kapalı otopark girişi tasarlanmıştır. Aynı zamanda güney cephesinde açık otopark girişi bulunmaktadır.

Zemin kat planına bakıldığında mercadolar içerisinde, mutfak ve oturma alanları ile hızlı servisin yanında dinlenme mekanları da oluşturulmuştur. Güney cephesinde bulunan mercado yapısında asma kat yapılarak bar alanı ile birlikte seyir alanı oluşturulmuştur. Otoparkın bulunduğu -1 katında ana mutfak alanları, mal kabul ve depolar ile uyum içerisinde kullanılmaktadır. Aynı şekilde otopark olarak tasarlanan -2 katında su deposu gibi teknik birimler bulunmaktadır.

Zemin katta, yaya yolları ile ulaşılarak açık pazar alanını tamamıyla içerisine alan geniş açıklık sistemi bulunmaktadır. Zeminde bulunan ve çelik kutu profillerden oluşan kolonlar, bodrum katlarındaki mevcut betonarme kolonlara oturmaktadır. Taşıyıcılar gizlenmeyerek tasarımın parçası olarak konsept ile bağlam sağlanmıştır. Kırılmalar oluşturarak birleşen çelik çatı ise waffle structure sistemiyle tasarlanmıştır. Çatı, yük aktarımı yaparak sistemin dengesini sağlamaktadır. Çelik örtü strüktürü ile sağlanan gölge alanları, sirkülasyonun aktif; yeşil alanların yoğun olduğu işlevler kazandırmaktadır.