Fatih’te Mercado Tasarım Projesi

Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Mimarlık Bölümü öğrencisi Anıl Yıldırım tarafından Öğr. Gör. Özlem Özdener Özkan yürütücülüğünde hazırlanan 2023-2024 Yaz Dönemi Mercado Projesi.

İstanbul’un yoğun kent dokusu içerisinde yer alan ve rüzgar ile kentsel sirkülasyon mekanizmaları düşünülerek tasarlanmış bu Mercado Projesi, şehirdeki ticaret hayatına ve sosyalleşme alanlarına yeni bir yaklaşım getirmeyi hedeflemektedir. Yarı açık, açık ve kapalı alanlardan oluşan bu yapı, kullanıcılarına açık hava ile iç mekan arasında bir geçiş sunarken, aynı zamanda çevreyle uyumlu ve sürdürülebilir bir tasarım anlayışını yansıtır. Yeraltında planlanan iki katlı otopark, bölgedeki otopark sorununa çözüm getirmek amacıyla projeye entegre edilmiştir.

Projenin tasarımında, İstanbul’un dinamik ve tarihsel bağlamı göz önünde bulundurulmuştur. Amorf ve keskin hatlara sahip kabuk formu, yapıya hem modern bir estetik kazandırmakta hem de şehrin organik dokusuna gönderme yapmaktadır. Bu form, aynı zamanda rüzgar sirkülasyonu ve doğal havalandırmayı optimize etmek için stratejik olarak tasarlanmıştır. İstanbul’un genellikle rüzgarlı iklim koşullarına uyum sağlayacak şekilde planlanan yapıda, yarı açık alanların kullanımı, doğal hava akışını iç mekanlara taşır ve enerji verimliliğini artırır.
Mercado Projesi, hem ticari faaliyetler hem de sosyal etkileşimler için tasarlanmış çeşitli mekanlardan oluşmaktadır:

• Yarı Açık Alanlar: Bu alanlar, kullanıcıların alışveriş deneyimini açık hava ile iç mekan arasında bir geçiş olarak yaşamalarına imkan tanır. Çevredeki peyzaj ve kentsel sirkülasyon ile doğrudan bağlantılı olan bu alanlar, halkın rahatça dolaşabileceği, oturup dinlenebileceği sosyal alanlar sunar.

• Kapalı Mekanlar: Mercado’nun kapalı alanları, yılın her döneminde kullanılabilir olmayı hedefleyen, esnek ve çok işlevli bir yapıdadır. Mağazalar, restoranlar ve kafeler gibi ticari alanların yanı sıra sergi alanları da yer almaktadır.

• Otopark: Projenin altında yer alan iki katlı yeraltı otoparkı, İstanbul’un yoğun kent yapısı içerisinde ciddi bir ihtiyaç olan otopark sorununa çözüm getirir. Hem Mercado’nun ziyaretçilerine hem de yakın çevreye hizmet edecek olan bu otopark, trafik sirkülasyonunu rahatlatmayı amaçlar.

Yapının kentsel sirkülasyon ile entegre bir şekilde tasarlanması, kullanıcı deneyimini ve projenin çevreye olan etkisini minimize eder. Ana yaya ve araç akışları dikkate alınarak giriş çıkış noktaları optimize edilmiştir. Yapının rüzgar dinamiklerine uygun olarak amorf kabuk formu, rüzgar akışını doğru yönlendirerek iç mekanlarda doğal havalandırmayı teşvik eder. Bu tasarım, enerji verimliliğini artırmanın yanı sıra kullanıcıların konfor seviyelerini de en üst düzeye çıkarmaktadır.

Mercado’nun estetik açıdan dikkat çeken en önemli unsurlarından biri, amorf ve keskin hatlı kabuğudur. Bu kabuk, hem modern bir görünüm sağlar hem de çevresel koşullara karşı koruyucu bir görev üstlenir. Yapının dış yüzeyinde kullanılan doğal malzemeler, İstanbul’un tarihi dokusuyla uyum içerisinde modern bir kimlik sunmaktadır. Aynı zamanda, bu malzemeler çevre dostu ve sürdürülebilir yapı malzemelerinden seçilmiştir.

İstanbul Mercado Projesi, şehrin ticaret ve sosyalleşme ihtiyacına yenilikçi bir yaklaşım getirirken, aynı zamanda rüzgar ve kentsel sirkülasyon gibi doğal dinamikleri başarılı bir şekilde entegre eden bir yapı olarak tasarlanmıştır. Yarı açık ve kapalı mekanların dengeli kullanımı, kullanıcıların açık hava ile iç mekan arasında akıcı bir deneyim yaşamalarını sağlarken, yeraltı otoparkı bölgedeki otopark sorununa pratik bir çözüm sunmaktadır. Bu proje, çevresel faktörlerle uyumlu, sürdürülebilir ve estetik bir yapının örneğini teşkil eder.