Algoritma Sanatının Üç Öncüsü Pera Müzesi’nde

2024 Türk – Macar Kültür Yılı kapsamında, “Hesaplar ve Tesadüfler: Macaristan Ulusal Bankası Koleksiyonu'ndan Algoritma Sanatı” sergisiyle eş zamanlı olarak hazırlanan “Vera Molnár’ın İzinde” sergisi 19 Eylül 2024’te Pera Müzesi’nde ziyaretçilerine açıldı.

Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi, 2024 Türk – Macar Kültür Yılı kapsamında hazırlanan ve küratörlüğünü Kinga Rózsa Hamvai’nin üstlendiği “Hesaplar ve Tesadüfler: Macaristan Ulusal Bankası Koleksiyonu’ndan Algoritma Sanatı” sergisi, algoritma ve bilgisayar sanatının üç öncü ismi olan Dóra Maurer, Vera Molnár ve Gizella Rákóczy’nin matematiksel ve algoritmik soyutlamaya başvurduğu eserleri 19 Eylül 2024’te Pera Müzesi’nde ziyaretçilere açıldı. Serginin içeriği, amacı ve nasıl ortaya çıktığı ile ilgili Begüm Akkoyunlu Ersöz, M. Özalp Birol, Joseph Broich ve Kinga Rózsa Hamvaan Xu basın toplantısında konuşma yapıp ziyaretçilerin sorularını yanıtladılar.

Dijital sanatın öncüsü olan Vera Molnár’dan esinlenen ve güncel medya araçlarıyla eserler üreten sanatçılar arasında Refik Anadol, Arno Beck, Peter Beyls, Snow Yunxue Fu, Mario Klingemann, Patrick Lichty, Frieder Nake, Casey Reas, Antoine Schmitt, Erwin Steller, Tamiko Thiel and /p, u2p050, Iskra Velitchkova, aurèce vettier, Mark Wilson ve Samuel Yan yer alıyor.

“Hesaplar ve Tesadüfler” ile eş zamanlı olarak yürütülen ve küratörlüğünü Richard Castelli ve Zsófia Máté’nin yaptığı “Vera Molnár’ın İzinde” sergisi de geçtiğimiz yıl 99 yaşında hayata veda eden Vera Molnár’ın görsel dünyasını yansıtarak sanatçının eserlerini ölümsüz kılıyor.

Sergi, ziyaretçilerine bu üç önemli ismin sahip olduğu analitik ve sanatsal düşünceyle belli bir düzen ve kural ile tasarlanan geometrik şekilleri nasıl yorumladıklarını ve aralarındaki benzerlikleri keşfedebilmelerine olanak sağlıyor. Geometrik şekillerin ve renklerin varyasyonu, düzenli ve düzensiz kümeler, spirallerin hareketleri, şekillerin formsal çeşitliliği ve birleşme olasılıkları gibi temalarla görsel bir şölen sunuyor.

Bilgisayarı sanatını sınırsızlaştıracak resimler üretmek amacıyla kullanan Molnár, sanatını kendi ifadesiyle konseptüalistler, konstrüktivistler ve kompitür olarak üç “kon” arasında konumlandırmış.

Dóra Maurer sistematikleştirmeyi hedef alıp çalışmalarında düzensiz kümeleri düzene sokarak ve geometrileri renklerle kaydırarak hareketli ve matematiksel renk dizilimli geometrik formlar oluşturmuş.

Gizella Rákóczy resimlerinde ise sistematik ve tutarlı bir tavır öne çıkıyor. Dört kollu spirallerin hareketlerini ve seri olasılıklarını araştırarak Fibonacci dizisi formülü ile şeffaf boyanın tonlarıyla oynayıp katmanlar yaratacak şekilde suluboya resimler yapmış.

Kısa bir süre önce hayata veda eden Vera Molnár’a saygı duruşu niteliğindeki “Vera Molnár’ın İzinde” ve “Hesaplar ve Tesadüfler: Macaristan Ulusal Bankası Koleksiyonu’ndan Algoritma Sanatı” ile eş zamanlı olarak Pera Müzesi’nde 26 Ocak 2025’e kadar ziyaret edilebilecek.