Ali Emre Ölmez'in "ÇEDBİK Sürdürülebilirlik Fikir Yarışması – 2024" için tasarladığı proje, ikincilik ödülü kazandı.
Kümelenme kavramı, arazi/yapılı çevre/barınma çerçevesinde bir araya gelmek olarak tanımlanabilir. Günümüzde kentlerde meydana gelen nüfus artışı, yoğunluk ve sıkışmışlık gibi durumlara yol açarken günlük yaşam kalitesini düşürmektedir. Kırsal bölgeler, doğa ile bütünlük ve sakinlik gibi olanaklar sağlamaktadır.
Bu proje kapsamında kırsal olarak kabul edilebilecek bir arazide, kendi kendini idame ettirebilen, kullanıcıya özgür ve esnek bir yaşam alanı önerilmiştir.
Verilen yarışma arazisine uygun olacak şekilde, proje subtropikal iklim merkezinde, doğal kaynakları ve coğrafi koşulları ön plana çıkarmak amaçlı tasarlanmıştır.
Subtropikal İklim, tropikal ve astropikal kuşağa komşu olan ve genellikle her iki yarım kürede 36 ve 44 paralelleri arasında yer alan ancak bazen daha üst paralellerde de görülen iklim bölgelerini ifade eder. 8 ila 12 ay ortalama sıcaklık 10°C’nin üstündedir.
Kentleşme ve nüfus artışı ile monotonlaşan ev fikri, topoğrafyanın sağladığı imkanlar doğrultusunda yeniden yorumlanmıştır. ‘Doğa ile iç içe’ fikri ile başlayan, ‘hem iç hem dış mekân’ fikrine evrilen yaşam alanları, kullanıcılara esnek bir ortam sunuyor. ‘Mekân’ kavramının yeri geldiğinde panellerle ayrışabildiği, yeri geldiğinde tamamen açık planlı bir eve dönüşen kümeler, kullanıcının isteklerine göre şekillenme potansiyeline sahip. Yarı geçirgen ve hareketli malzemelerden oluşan ırmak manzaralı hobi bahçeleri, dört mevsim kullanım imkanına sahip. Irmak üzerinde konumlana limon kurutma ve likör üretim atölyesi, ziyaretçilere ırmak manzarası eşliğinde doğayı deneyimleme fırsatı sunmayı amaçlar. Öte yandan, bu kütle köprü görevini üstlenerek odaklar arasında bağlantı kurar.
Hızlı, kolay ve düşük maliyetli bir üretim senaryosunda, geri dönüştürülmüş ve dirençli malzemelerin kullanımı önerilen tasarımı sürdürülebilir ve yenilenebilir kılmaktadır. Önerilen projede, düşük bakım gerektiren COR-TEN çelik, havadaki neme maruz kalarak oksitlenmiş ve pas rengini almış bir çelik türü, ana strüktür ve kaplamalar için kullanılmıştır. Bu çelik türü, paslanmaz özelliğe sahip olması ve her türlü iklime dayanıklı olması nedeniyle ana üretim malzemesi seçilmiştir. Cephelerde kullanılan polikarbonat bazlı geçirgen malzeme, doğal ışığın kullanımını maksimize eder.
Arazideki +499/504 kot dağılımını korumak ve maliyeti azaltmak için kütlelerin araziden yükseltilmesine karar verilmiştir. Bu sayede hem tepe noktası olan +504 kotuna, hem de ırmak üzerine konumlanmak mümkündür. Prefabrik elementlerden oluşan strüktür, yaşam alanlarını içine alacak şekilde bir yuva oluşturduğu için esneklik oluşturur. Kullanılan profiller hafif inşaat koşulları ve kolay montajlama sağlar.
Arazide devamlılık ve bağlamla ilişki kurmak için patikalar kullanılmıştır; odaklar arası bağlantı kuran patika yollar çevreyi gözlemleme ve deneyimleme fırsatı yaratır. Çelik çubuklar ve transparan panellerden oluşan tadım ve dinlenme birimleri limon ağaçları ve kümeler arasında ilişki kurmayı hedefler.
Fotovoltaik güneş panelleri, yağmur suyu toplama sistemleri, su tankları, pil aküleri, ırmak kenarındaki enerji üretim birimleri kümelerin herhangi bir dış etmene bağlı kalmadan kendini idame ettirmesini amaçlar. Irmak akıntısına karşı konumlanan enerji birimleri, akıntını gücünden yararlanarak yenilenebilir enerji üretir ve doğal su kaynaklarını arıtarak kullanmayı amaçlar.