Atılım Üniversitesi Mimarlık Bölümü tarafından düzenlenen "Tarihi Bağlamda Çağdaş Müdahaleler: Amasya Kıyı Şeridinin Tasarlanması" sergisi, 3. sınıf öğrencilerinin “Su Politikaları ve Araştırmaları Enstitüsü” güz dönemi projesine hazırlık niteliğindeki “Tarihi Dokuda Çağdaş Müdahaleler” atölyesi çıktılarını sunuyor. Sergi, 10 Aralık - 27 Aralık 2024 tarihleri arasında ziyarete açık edilebilecek.
Atölye, Amasya’nın Yeşilırmak kıyısında, tarihi Yalıboyu Evleri’nin sona erdiği noktada, kentsel tasarım ve tarihi doku ile kıyı arasındaki ilişki açısından sorunlu bir yapılaşma alanında, mevcut yapılaşmayı göz ardı ederek alternatif çözümler üretmeyi amaçlamış. Atölyenin süresi iki hafta olarak belirlenmiş.
Atölye çalışmasında öğrenciler, su kıyısında ve tarihi dokuda yapı yapmak, dramatik topoğrafya, kentin sosyal yaşamı gibi bağlamsal unsurları ana tasarım girdisi olarak öne almışlar. Üst ölçek okumalarıyla kıyıda nitelikli kamusal alan hedefiyle, tarihi yapıların taklitlerini üretmeden, çağdaş bir mimari dil arayışına odaklanarak bağlama, mevcut dokuyla ölçek ve oran olarak “uyumlu” ilişki kuran alternatif öneriler tasarlamışlar. Yapay zeka, bu süreçte yalnızca soyut bir “görselleştirme” aracı olarak değil, tasarım düşüncesine katkı sağlayan yenilikçi bir yöntem/araç olarak kullanılmış.
Öğrenciler, önce alanla ilgili tarihi ve bağlamsal analizlerini yaparak, kendi ürettikleri eskizler veya fikirlerini yansıtan görsellerle mimari kavramlarını geliştirmişler. Ardından, tasarım kararlarını yalnızca anahtar kelimelerle değil, aynı zamanda bu görseller ve eskizleri kullanarak, metinden görsel ve görselden görsel üreten yapay zeka araçlarını da kullanmışlar. Son olarak da yapay zeka ortamının sunduğu alternatifleri stüdyodaki panel kritikler doğrultusunda geliştirerek sonuç ürünleri elde etmişler.
Atölye süreci, bir yandan çağın bilişim aracı olan yapay zeka kullanım becerilerini geliştirirken diğer yandan bağlam, tarihi dokuda çağdaş yapı üretimi, kentsel okuma, üst ölçek kararları, su kıyısında tasarım yapma, nitelikli kamusal alan yaratma gibi temel mimarlık konularını; bireysel pozisyon alarak mimari dil tercihlerini keşfetme ve tarihi yapıların taklitlerinden kaçınma gibi soruları çok boyutlu bir şekilde tartışma fırsatı sunuyor. Sergilenen projeler, yapay zekanın mimarlık eğitimine entegrasyonu ve tarihsel bağlamda yaratıcı tasarım süreçlerine katkısının somut örnekleri.