Eşdeğer Mansiyon, Çuhadaroğlu 2024 Yılı Öğrenci Proje Yarışması

Berkay Aydın ve Alper Akyol tarafından Çuhadaroğlu 2024 Yılı Öğrenci Proje Yarışması için tasarlanan Helepolis, eşdeğer mansiyon ödülü kazandı.

Proje Raporu:

Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi, çocuklara beslenme, barınma, eğitim ve korunma gibi haklara ek olarak, kendi görüşlerini ifade etme hakkını da tanır (Madde 12). Çocukların karar alma süreçlerinde aktif olması, etkili bir katılım olarak nitelenir ve bu süreçlerin ancak ifade özgürlüğü ile mümkün olabileceği vurgulanır.

Roger A. Hart’ın “Katılım Merdiveni Basamakları” modeli, çocuk katılımının farklı düzeylerini açıklar. Merdivenin en alt basamakları olan manipülasyon, dekorasyon ve maskotluk çocuklara yalnızca izlenim veren ve gerçek katılım sağlamayan uygulamalardır. Gerçek ve nitelikli katılım bu basamaklardan sonra başlar.

Çocukların kent yönetimine gerçek katılımı, onları farkındalığa sahip aktif bireyler haline getirir. Ayrıca, çocuklara demokrasiyi deneyimleme, sorumluluk bilincini artırma, özgüven kazandırma ve kendilerini yaşadıkları kente ait hissetme olanağı tanır. Çocuk katılımı, kentin daha demokratik ve yaratıcı biçimde tasarlanmasını sağlar.

Helepolis projesi, ortaçağ savaş stratejisinde önemli bir yer tutan kuşatma kulelerini günümüz kentlerinde kamusallığı biçimlendirmeyi ve çocuklarla yetişkinlerin alternatif ilişkilerine zemin oluşturmayı hedefler. Yalnızca yetişkinlerce ve yetişkinlerin kamusallığı düşünülerek tasarlanmış sokak, meydan, belediye, okul, iş merkezi vb. kent mekanlarında çocukların yerini sorgular. Bu mekanları programatik bağlamda “kuşatarak” çocukları kentin kamusal alanına katar ve çocuk yetişkin ilişkisinin üretken bir şekilde pekişebileceği ortak mekan alternatifleri üretir. Proje, kenti kuşatma metaforunu bir oyun olarak görür ve çocuklara günümüzde ve gelecekteki kamusal rollerini oyun ile öğretmeyi amaçlar. Bu bağlamda, kent kamusallığında çocuk ve yetişkin ayrışmasının gözlendiği ve genç nüfus göçü veren Ayaş kent merkezi Helepolisi mekansallaştırır.