Başakşehir Kent Merkezi II Kademeli – Ulusal Kentsel Tasarım Proje Yarışması

İstanbul Metropoliten Alanı, Batı Yakası’nda Çatalca, Doğu Yakası’nda Gebze yerleşmelerine kadar uzanan, 1980’li yılların ortalarına kadar E – 5 karayolu ve 1. Boğaziçi Köprüsü Çevre yolları, 1986 yılından itibaren Fatih Sultan Mehmet Köprüsü, Tem Otoyolu ile doğu – batı doğrultusunda lineer olarak ve makro formu kuzeyde orman ve havza alanlarını tehdit ederek gelişmiş. Bu gelişmeler sınırlanmaksızın devam ediyor. Karayolu ulaşımına bağlı olarak gelişen ekonomik faaliyetlerle birlikte, metropolün Merkezi İş Alanı (MİA) ve diğer alt kademe merkezleri de değişiklik göstermiş.

İstanbul gibi mega ölçekli kentlerde, merkezlerin kademelendirilerek konumlandırılmaları ve işlevsel özellikler kazandırılmaları, mekansal yapılandırma ve ekonomiler sağlama amacıyla başvurulan, güçlü politika araçlarından biri. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Meclisi tarafından 14 Temmuz 2006 tarihinde onaylanan 1/100 000 ölçekli, İstanbul İl Çevre Düzeni Planında da bu yönde kararlar alınmıştır. Bu plana göre:
– Çok merkezli, dengeli ve sürdürülebilir bir kentsel sistem oluşumunun desteklenmesi,
– MİA ve merkezlerin mekânsal organizasyonunun, işlevlerine, büyüklüklerine ve etki alanlarına bağlı bir kademelenme çerçevesinde yapılması,
– Merkezlerin farklılıklarının korunması yanı sıra, toplu ulaşım sistemi ile birbirlerine güçlü akslarla bağlanarak geliştirilecek hızlı iletişim ağları ile bütünleştirilmesi ve tamamlayıcılık ilkesi içinde etkin olarak birlikte çalışmaları esastır.

Bu bağlamda, “İkitelli Alt Bölgesi” nde bir yerel merkezin geliştirilmesi gerekmiş ve planlı bir yerel merkezin elde edilmesi için, ulusal yarışma düzenlenmesi öngörülüyor.

İki Kademeli düzenlenmesi uygun görülen Başakşehir Kent Merkezi Yarışması’nın Birinci Kademesi’ nde yerleşim ana kararları fiziki kurgu ve örgütlenme boyutları tanımlanacak, İkinci Kademesi’ nde uygulama süreçleri ve ayrıntılı mekânsal tasarımlar geliştirilecek.

Yarışmanın Birinci Kademesi’ndeki amaç, “İkitelli Alt Bölgesi” nde, yakın bir gelecekte yaşayacak yaklaşık 700.000 kişinin ve İkitelli Organize Sanayi Bölgesi’ndeki toplam kapasite ile 320.000’ e ulaşacak ‘çalışan nüfus’ un hizmet ihtiyacını karşılamak, canlı ve çağdaş yaşam kalitesine sahip, kimlikli, çevreye duyarlı bir yerel merkez yaratmak için, İkinci Kademe’ deki kentsel tasarım proje yarışmasına altlık oluşturacak ilke, fikir, kavram ve düzenleme yaklaşımlarını belirliyor.

Yarışmacılar, bu bölgede yaşayan ve çalışan nüfusa, yönetim, ticaret hizmetleri, turizm-konaklama ile sosyal – kültürel, rekreasyonel gereksinmeleri sağlayacak alanları içeren ve uygun ulaşım sistemleriyle desteklenmiş bir kentsel yerel merkez için ayrıntılı program, mekânsal kurgu fikirleri ile düzenleme ve işleyişe ilişkin ilkesel ana kavramları ve bunlara uygun fiziki düzenlemeleri belirleyecekler.

İstanbul Metropolü’ndeki diğer yerel merkezlerden farklı olarak, İkitelli Organize Sanayi Bölgesi’nin bu alan komşuluğunda yer alması nedeniyle, yarışma alanında tasarlanacak olan yerel merkezin, mevcut endüstri ve teknoloji için araştırma, sergileme ve İkitelli Organize Sanayi’nin dünya pazarına açılabileceği sergileme, pazarlama işlevlerini de içermesi öngörülüyor.

Konut gelişme alanları ve İkitelli Organize Sanayi Bölgesi’nden başka, yarışma alanı yakın komşuluğunda Çapa Tıp Fakültesi’nin yeni kampüs alanı, Olimpiyat Köyü, İSKİ Arıtma Sistemi tesis alanı yer alıyor. İkitelli Organize Sanayi Bölgesi’nin güneyinde, Güneşli – Yenibosna Aksı da bugün sanayiden hizmet sektörüne dönüşüm sürecinin başlangıcında. Yarışmacı, önereceği donatılar ile yarışma alanının yakın komşuluğundaki donatı alanları arasında oluşabilecek ilişkiyi de göz önünde bulundurmalı.

Ancak tasarlanacak Başakşehir Kent Merkezi’ nin bir “Yerel Merkez” olarak hizmet vereceği ve önerilecek kullanımların sınırsız bir büyümeye yol açmadan ve kuzeydeki orman alanları üzerinde yeni bir baskı oluşturmayacak şekilde tasarlanması gerekliliği, yarışmacı için temel bir hedef oluşturmakta.

Başakşehir Kent Merkezi Kentsel Tasarım Projesi Yarışma Alanı, toplam 146.1 ha. Yarışma alanı, Esenler İlçesi’nin batısında, Küçükçekmece İlçesi’nin kuzeydoğusunda, İkitelli Organize Sanayi Bölgesi’nin kuzeyinde yer almakta olup, 117.3 hektarı Esenler Belediyesi, 28.8 hektarı da Küçükçekmece Belediyesi sınırları içerisinde bulunuyor.

Yarışma alanı’nın doğu kısmında yer alan Başakşehir “Sular Vadisi Parkı”, bütüncül bir kentsel tasarım projesinin elde edilmesi amacıyla yarışma kapsamındadır, ancak bu alanda yarışmacılarca yeni bir yapılaşma önerilmeyecektir. 24.1 hektar olan bu alan önerilecek hiçbir kat alanı katsayısına (KAKS) dâhil edilmeyecek.

Yarışma alanının kuzeyinde, doğu-batı doğrultusunda uzanan, 154 kv. Habipler – Beylikdüzü, 154 kv. Habipler – Hadımköy ve 380 kv. Habipler – Ünimar Enerji İletim hatları bulunuyor. TEAŞ.’dan alınan görüş doğrultusunda, yapılaşmada 20 m. yapı yaklaşma sınırı verilmiş. Ancak, 1/100 000 ölçekli “İstanbul İl Çevre Düzeni Planı” kararları doğrultusunda önerilen, 33.5 m. lik ana bağlantı yol aksı için 100 m. lik bir yeşil kuşak bırakılmış. Bu yeşil kuşağın Güney sınırı aynı zamanda yarışma alanının Kuzey sınırını oluşturuyor.

Jüri Üyeleri ve Raportörler
Danışman Jüri Üyeleri
Dr. Kadir Topbaş İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı
Mehmet Öcalan Esenler Belediye Başkanı
Aziz Yeniay Küçükçekmece Belediye Başkanı
Uğur Tayfur Esenler Belediye Başkan Yardımcısı
Prof. Hüseyin Kaptan İ.B.B. Başkan Danışmanı,İ.M.P. Proje Yürütücüsü
Murat Tuncay İ.B.B. Etüd ve Projeler Daire Başkanı
Murat Vefkioğlu İ.M.P. Yarışmalar Grubu

Asli Jüri Üyeleri
Mine İnceoğlu, Prof. Dr., Y. Mimar,
Erdal Aktulga, Y. Mimar,
Murat Balamir, Prof. Dr., Y. Mimar, Y. Şehir Plancısı,
Cafer Bozkurt, Y.Mühendis, Mimar,
Hande Sanem Çınar, Yrd. Doç. Dr., Peyzaj Yüksek Mimarı,
Hale Çıracı, Prof. Dr., Y. Mimar, Şehir Plancısı,
Sırma Turgut, Yrd. Doç. Dr., Y. Şehir Plancısı,

Yedek Jüri Üyeleri
Güzin Kaya, Doç. Dr., Y. Mimar, Şehir Plancısı,
Suat Apak, Dr., Y. Mimar,
Sinan Mert Şener, Doç. Dr., Y. Mimar,
Hülya Yakar, Yrd. Doç. Dr., Y. Şehir Plancısı,

Raportör
Banu Atasoy, Mimar,
Emine Barışkın Bilgili, Y. Şehir Plancısı, Kent. Tas.,

Raportör Yardımcısı
Berrin Özban, İç Mimar,
Utku Serkan Zengin, Şehir Plancısı.

Katılım Koşulları
Yarışmaya, aralarında en az bir Mimar, bir Şehir Plancısı ve bir Peyzaj Mimarı bulundurmak koşulu ile TMMOB Mimarlar Odası, Peyzaj Mimarları Odası, Şehir Plancıları Odası’na kayıtlı üyelerden oluşan ekipler katılabilirler. Şartname bedeli olan 60.00 YTL (Altmış Yeni Türk Lirası) Vakıflar Bankası Valide Sultan Şubesi 2000980 no’lu hesabına yatırılarak, dekont, isim ve adres ile birlikte Başakşehir Kent Merkezi Kentsel Tasarım Proje Yarışması Raportörlüğü, Gençtürk Cad. Ağa Yokuşu Sokak. No:27 Laleli – İstanbul adresine teslim edilerek şartname alınacak.

Yarışmaya katılacaklarda aranacak koşullar;
a) Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’nin ( Mimarlar Odası, Şehir Plancıları Odası, Peyzaj Mimarları Odası ) üyesi olmak ve meslekten men cezalısı durumunda olmamak,
b) Jüri üyelerini ve raportörleri belirleyen ve atayanlar arasında olmamak,
c) Jüri üyeleri (danışman, asli, yedek) ve raportörler ile bunların 1. dereceden akrabaları, ortakları, yardımcıları ve çalışanları arasında olmamak,
d) Jüri çalışmalarının herhangi bir bölümüne katılmamış olmak,
e) Yarışma şartnamesinde öngörülen özel koşullara uymak,
f) Şartname alıp, isim ve adreslerini yarışma raportörlüğüne kaydettirmek (ekip olarak katılanlardan bir kişinin bu şartı yerine getirmesi yeterlidir) .
g)Yarışmayı açan İdare’de, yarışma ile ilgili her türlü işlemleri hazırlamak, yürütmek,sonuçlandırmak ve onaylamakla görevli olmamak,
h) Yarışmayı açan İdare adına hareket eden danışmanlar ile bunların çalışanları arasında olmamak.

Bu şartlara uymayanlar yarışmaya katılmış olsalar dahi, projeleri yarışmaya katılmamış sayılır ve isimleri yarışmaya kabul edilmeme gerekçeleriyle birlikte üyesi oldukları meslek odasına bildirilir.

Yer Görme Belgesi
Yarışmacıların, yarışma alanını görerek, mesai saatleri içersinde, Esenler Belediyesi’nden onaylı, “Yer Görme Belgesi” almaları gerekmektedir. Yarışmacılara, bu belge karşılığında, 30.00 YTL (Otuz Yeni Türk Lirası) ödüller açıklandıktan sonra ödenecek. Her ekipten bir yarışmacının bu belgeyi alması yeterlidir. Bu belge, üzerinde “rumuz ve Başakşehir Kent Merkezi İki Kademeli Ulusal Kentsel Tasarım Proje Yarışması Yer Görme Belgesi” yazılı bir zarf içinde ve “Kimlik Zarfı”nın içine konulmuş olarak teslim edilecek.

Yarışma Takvimi
Birinci Kademe
Yarışmanın ilanı : 31 Ocak – 01 Şubat 2007
Sorular için son gün : 01 Mart 2007
Yanıtların verilmesi : 09 Mart 2007
Yer görme için son gün : 23 Mart 2007
Teslim tarihi : 30 Nisan 2007
Jüri değerlendirme : 08 – 15 Mayıs 2007
Birinci kademede seçilen 8 projenin bildirilme tarihi : 17 Mayıs 2007

İkinci Kademe
İkinci Kademe yarışmanın başlangıcı : 18 Mayıs 2007
Sorular için son gün : 06 Haziran 2007
Yanıtların verilmesi : 15 Haziran 2007
Teslim tarihi : 16 Temmuz 2007
Jüri değerlendirme : 23 – 29 Temmuz 2007
Sonuçların İlanı : 01 Ağustos 2007
Kolokyum : 03 Ağustos 2007
Sergi : 03 Ağustos 2007

Soru ve Cevaplar
a) Yarışmacılar, 01 Mart 2007 Perşembe günü, 18.00” e kadar ele geçecek şekilde konu ile ilgili soruları “Başakşehir Kent Merkezi Birinci Kademe Fikir Projesi Yarışması Raportörlüğü”  batasoy@ibb.gov.tr adresine elektronik posta veya
0212 – 5141016 ya faks ile gönderebilirler.
b) Yarışmacılar tüm sorularını daktilo veya bilgisayarla yazılmış olarak verecekler.
c) Her soru için ilgili olduğu metinin konuya ilişkin paragraf numarası belirtilecek.
d) Sorulara verilen cevaplar yarışma dokümanı niteliğindedir.
e) Soruların cevapları yollandıktan sonra yarışma şartnamesinde her hangi bir başka değişikliğin yapılması söz konusu değildir.
f) Yarışma jürisi yukarıda belirtilen tarih ve saate kadar ulaşan tüm sorulara cevap vermek üzere 3 gün içerisinde toplanacak, ve cevaplar bu toplantı sonrasında en geç 7 gün içerisinde, 09 Mart 2007 tarihine kadar, yarışmacıların adreslerine iadeli taahhütlü posta ile gönderilecektir.

Projenin Teslim Yeri ve Şartları
Yarışmacılar projeleri en geç 30 Nisan 2007 Pazartesi günü saat 18:00”e kadar, “Başakşehir Kent Merkezi Birinci Kademe Fikir Projesi Yarışması Raportörlüğü” Tepebaşı Evliya Çelebi Mah. Meşrutiyet Cad. Eski Tüyap Fuar Binası Beyoğlu – İstanbul” adresine elden makbuz karşılığı teslim edeceklerdir. Belirtilen zamanda Yarışma Raportörlüğüne ulaşmamış projeler yarışma dışı kalacaktır.

Jürinin Toplantı Günü
Jüri, değerlendirme çalışmaları için 08 Mayıs 2007 günü toplanacak.

Sonuçların İlan Şekli
İlk Kademede seçilen proje sahiplerine jüri raporunda yalnız kendi projelerine ait olan eleştiriler, ‘ mektupla ve fax ’ la adreslerine gönderilecek. Ancak kimlik zarfları (açılmadan) İkinci Kademenin sonuna kadar raportörlükte gizli tutulacak.

Yarışmanın sonucu, İkinci Kademe değerlendirme çalışmalarının bitiminde, idare tarafından 01 Ağustos 2007 günü ülke genelinde yayınlanan iki günlük gazetede ilan edilecek ve ayrıca jüri raporu çoğaltılarak bütün yarışmacılara posta ile
gönderilecek.

Kolokyumun Tarihi ve Yeri
Kolokyum, yarışmanın İkinci Kademesi sonunda 03 Ağustos 2007, Cuma günü saat 14:00’de Tepebaşı Evliya Çelebi Mah. Meşrutiyet Cad. Eski Tüyap Fuar Binası Beyoğlu – İstanbul, İMP – Konferans Salonunda yapılacak.

Projelerin Sergilenme Yeri ve Zamanı
Her iki kademeye ait projelerin tümü, İkinci Kademe’ nin sonuçlanmasından sonra, 03 Ağustos 2007, Cuma gününden itibaren, Tepebaşı Evliya Çelebi Mah. Meşrutiyet Cad. Eski Tüyap Fuar Binası Beyoğlu – İstanbul, İMP salonunda sergilenecek.

Ödüller Tutarı ve Ödeme Şekli
Yarışmanın Birinci Kademesi sonucunda toplam 8 adet Proje seçilecektir. Seçilen projeler, kendi aralarında sıralanmayacak ve sahiplerine eşit ödeme tutarı olan 30.000 YTL. (Otuzbin Yeni Türk Lirası) İkinci Kademe’nin sonunda diğer ödüllerle birlikte ödenecek.

Jüri tarafından seçilen 8 projenin tümü, yarışmanın İkinci Kademesine girmeye hak kazanacak. Yarışmanın toplam ödülü, tespit edilen derece ve mansiyonlar İkinci Kademe’ nin sonunda yarışmacılara veya vekâlet verecekleri kişiye ödenecek.

İkinci Kademe – ödüller
1. Ödül 120.000 YTL (Yüzyirmibin Yeni Türk Lirası)
2. Ödül 100.000 YTL (Yüzbin Yeni Türk Lirası)
3. Ödül 80.000 YTL (Seksenbin Yeni Türk Lirası)
5 adet mansiyon her biri 50.000 YTL (Ellibin Yeni Türk Lirası)

TMMOB Ana yönetmeliği uyarınca Mesleki yarışmalardan derece ve mansiyon kazananların ödüllerinin ve jüriye üye seçilenlerin alacakları ücretlerinin %5’ leri kesilerek Meslek Odaları Payı olarak ilgili oda hesap numarasına yatırılacak.

Ödüller, İkinci Kademe yarışma sonuçlarının gazete ile ilanından sonra, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Hesap İşleri Müdürlüğü tarafından en geç 30 gün içerisinde yarışmacılara net olarak ödenecek.