Finalist (Tabanlıoğlu Mimarlık), Kuwait Foundation for the Advancement of Science (KFAS) Yarışması

Proje raporu:

21. Yüzyıl İnovasyonuna Körfez’de Gercek Bir Adım

Kuveyt, Basra Körfezi’nin kuzey-batı köşesinde, yaklaşık 290 km sahiliyle Arap Yarımadası’nın doğu kıyısında yer almaktadır. 2018 itibariyle 4,2 milyon olan Kuveyt nüfusunun yarısından fazlası yabancılardan oluşmaktadır. Yarışma arazisi ülkenin batı kıyısının ortasında yer alan, başkent sınırında 890.000 nüfusuyla en kalabalık ikinci il olan Hawalli’de yer almaktadır.

KFAS ekonomi ve uzun vadeli sürdürülebilirlik konularında öncü kurumlardan biri olarak bilim, teknoloji ve yeniliğin ilerletilmesinde ve desteklenmesinde etkin bir role sahiptir. Hükümet ve özel sektör kuruluşlarının yer aldığı ticaret ve finans bölgesi Şeyh Ahmed AI-Jaber Caddesi’nde yer alan mevcut KFAS Genel Merkezi ikonik bir yapıdır.

Vakfın programlarının ve girişimlerinin genişletilmesi, dolayısıyla uzun vadeli büyüme ve gelişme ihtiyaçlarına hitap etmesi gereğiyle KFAS’a yeni bir Genel Merkez ve Konferans Merkezi kurmak üzere iki yeni alan tahsis edilen, yeni merkez ve kongre merkezinin yer aldığı 60 hektarlık master planda her iki binanın 11.000 m2 net kullanım alanına sahip olması planlanıyor.

Masterplanın bir parçası olan yeni binalar, KFAS’ın buluş yaratıcılık ve bilgiye dayalı gelişim alanında Kuveyt toplumu için yol gösterici rolünü yansıtacak ve aynı zamanda doğal ve sosyal cazibe merkezleri yaratacak bir kentsel ortam kurgusuna katkıda bulunacak.

Bu özel bölgeye iki yeni KFAS binasının eklenmesiyle, kurum ve kuruluşların birbirleriyle daha entegre çalışması ve şehir sakinleri ve ziyaretçilerle etkileşim içinde olması hedefleniyor. Çevredeki diğer bilim ve teknoloji işlevlerini birleştirecek yapılanma, bölgenin yüksek sürdürülebilirlik standartları hedefleyen, bilim odaklı bir merkez olarak gelişmesine öncülük edecektir. Yaratıcı ve araştırma odaklı çalışanlar için esnek ve çağdaş çalışma ortamı sağlayan binalarla birlikte, çevredeki dış mekanlar, tesisler, peyzaj ve bağlantı yolları aynı şekilde yeniliği ve yaratıcılığı destekleyen unsurlar içerecek. Bu yapıların üretiminde ve çevre organizasyonu için yenilikçi ve aynı zamanda uygun maliyetli süreçler beklenmektedir.

Bina ve peyzaj detaylarında insan ölçeği

Verimli ve çekici çalışma ortamı sadece çalışanlara değil aynı zamanda şehirde yaşayanlara da hitap edecek, çağdaş kent bileşenlerinden ve su kıyısını canlandıran açık hava unsurlarından tüm şehir yararlanacak.

Sıcaklığın öğle saatlerinde gölgede 52 ⁰C’ye ulaşabildiği sıcak ve kuru iklime sahip bölgenin iklimsel dezavantajlarına rağmen, masterplan yaklaşımında mevcut yapılarla yeni binalar ve açık alanlar arasında güçlü mekansal bağlantılar kurulacak; yürüyüş yolları, peyzajlı açık alanda hızlı ve kolay erişim imkanları gibi açık havada çeşitli fırsatlar yaratılacak.

Ağaçlarla zenginleştirilen sokak cepheleri ve girişlerinin bir fark yaratması beklenmektedir. Geleneksel, yürünebilir şehirlerin klasik niteliğine referansla, büyük kütlelerden ve geçit vermeyen blok yapılaşmasından kaçınan, aksine, yerden yükselerek yay formunda bir boşluk oluşturan ofis binası, yürümeyi engelsiz bir seçim haline getirerek, yayaları teşvik eden bir geçit / yol açar.

Kentsel tasarım iş birliğine dayalı bir süreçtir. Yaya dostu bir çevre için, gölgeli alanlar sunmak, yürünebilirliği teşvik etmek ve binaların içinden geçme seçeneği sunmak tasarımın girdilerindendir; yaya dostu strateji) ağaçların altındaki sokaklar, pasaj-bahçelerde yer alan pergola sistemi ve yoğun yeşillik, Körfez manzarasına ve esintisine açık proje, yenilik odaklı bölgenin geneli için bir katkı olacak.

Net ve sürekli erişim

İnsanların sahildeki basamaklarda oturup zaman geçirebileceği suyla birleşen teraslı sert-peyzaj binayı Körfez kıyısına bağlar. Burada etkin malzeme doğal taştır. Eğimin ve yeşilliklerin uzantısı, bırakılan açıklıktan geçerek, binaya da sirayet eder ve oradan yapının arka cephesinde Marina ve Kongre Merkezine doğru bağlanır.

Yapının sokak seviyesindeki açıklığı, bir metre aralıklarla yerleştirilen hafif dikey plakalarla elde edilen dış gölgeleme elemanlarıyla direk güneş ışığından korunan cephelerin şeffaflığında da görülür.

Güneş kırıcılara ek olarak) düşük demirli ultra net teknik cam (Iow-iron ultra-clear technical glass) kullanımı sayesinde, böylelikle yansıyan güneş enerjisinin kısa-dalga kalmasıyla ısınmaya neden olmadığından, tüm iç mekanlarda kontrollü gün ışığından optimum faydalanılırken, en geniş açılarda manzara hakimiyeti sağlanır.

Kamusal alan olarak dönüşen “Boşluk”

Kamusal alanlar kültür ve tarih duygusunu yansıtır. Kongre Merkezi, esnek etkinlik alanını saran oyulmuş bir alan gibi sokak seviyesinden yükseltilir. Yapının oluşturduğu kemer, uzun bir yay şeklindedir; geniş tonoz, istenildiği zaman kapatılabilen, açılı-kapanır cam duvarlara sahip, çok amaçlı bir zemin kat alanı olarak planlanan balo salonunu oluşturur. Cam levhalardan oluşan yansıtıcı bir malzemeyle kaplanan bu alanın tavanında ise mimari aydınlatmayla istendiğinde ışık oyunları yaratılacaktır. Bu alanda tercih edilecek bir sanat eseriyle özgün bir görsel kimlik kazanılabilir.

Tünel etkisiyle bu alanda oluşacak olan esinti sayesinde doğal havalandırma ve soğutma mümkün olacaktır.

Merkez’in cephesinde, GRC (Glassfibre Reinforced Concrete – cam elyafı donatılı beton) ile sağlam ancak geçirgen bir etki elde edilir. Perdahlama ve gölgelemede dikkat edilmesi gerekenler tasarım prosesinde ele alınmıştır. Güneş ışınımını kontrol etmede ve görsel mahremiyeti sağlamak için ise gölgeleme kullanılacaktır.

Planda yapının orta bölümüne yerleştirilmiş olan ana salona yanlardaki bağlantı lobilerinden erişilir; bu alanda ortak ve özel alanlar dengesine olduğu gibi ışık ve gölge ahenginin korumasına özen gösterilmiştir.

Projenin mekansal ve işlevsel düzenlemeler üzerindeki etkisi

Kısa kaldırım kenarları ve sokak ağaçlarıyla trafiğin yavaşlaması teşvik edilerek, özellikle yayalara, bisikletlere ve toplu taşıma araçlarına izin veren, yaşanabilir, canlı sokaklar bölgeye değer katacaktır. Bisiklet veya araçların da kullandığı bu yol üzerinde yer alan küçük dükkanlar ve kafelerle, mesafe algısı değişecek, böylelikle sokak, sosyal ve ticari bir alan olarak hizmet verecektir.

Askeri bölge olan arazi üzerinde sık ağaçlar dikilecek) spor tesisleri ve plaj alanı yeniden düzenlenecek ve plaj kulübeleri ile sahil yenilerek bu alanlar arasındaki bağlantılar iyileştirilecek, güçlendirilecektir. Özellikle yat limanına doğru yer alan kulüp evleri gibi dinlenme ve buluşma noktalarıyla çevre bağlantılarının daha canlı hale gelmesi planlanmaktadır. Halka açık olan vapur iskelesi akışı yönlendiren bir unsur olarak bu programın bir parçasıdır.

Mevcut tekne parkları ve dağınık faaliyet gösteren otopark tesisleri peyzaj organizasyonuyla daha düzenli ve güncel hale getirilecektir.

Merkez bina ile Kongre Merkezi arasındaki yolda, bir amfi tiyatronun da programa dahi edildiği, havuz kenarında konumlanan meydan, konserler, gösteriler, toplantılar vs. için gerektiğinde bir sahneye dönüşebilecek altyapıya sahip olacaktır.

Çağdaş kullanıcılar için özel alanların gereksinimleri

Kamusal alanlar, kentsel çevrenin kalbidir; sohbeti mümkün kılar, toplulukları bir araya getirir ve hatta insanların harekete geçmesini sağlayabilir. Başarılı kamusal alanlar, yaşamın her kesiminden insan ve toplulukların birbirleriyle ve şehirlerle ilişki kurmasına ve geliştirmesine fırsat tanır.

İklimsel kısıtlar nedeniyle, deniz üzerinde yer alan mevcut iskeleler kullanıma uygun değildir. Kıyı şeridinin yoğun olarak kullanılabilmesi hedefiyle, pergola sistemi ile süreklilik sağlayan gölgeli platformlar tasarlanmıştır. Balık avlamanın çok yaygın bir hobi olduğu da göz önüne alınarak bu gölge elemanları sahilde de devam ederek kentlileri davet eder.

Kazanılan her alan kamusal kullanımı arttırır

Kimlik birlikte yaşanan deneyimlerle kurulur. Buluşma ve Etkinlik Merkezi, yüzen bir havuz olarak, suyun üzerinde, özel kullanım için kapalı yüzme banyoları olarak ayrılabilen ve aynı zamanda halka açık kullanıma uygun olarak tasarlanmıştır. Zararlı maddelerden arındırılmış doğal deniz suyuna sahip yüzme havuzu elde etmek amacıyla su, platformun duvarlarından filtre edilerek içeri alınır. Kıyıya bir ada gibi bağlanan bu yüzer platform, etkinlikler ve törenler için alternatif bir venue görevi görebilecek altyapıyla donatılmıştır.

Kesif Merkezi

‘Odak D)’ meraklısı için kamuoyuna açık olan bilim oyunları ve etkinlik merkezidir. Bilim etkinlikleri ve deneyleri, eğitime açık) gencinden yaşlısına her yaştan insanın içindeki bilim adamını ortaya çıkarmayı hedefler. Yaşı çok küçük olan öğrencilerin bile bu laboratuvarlarda basit bilim etkinliklerine katılarak deneylerle prensipleri öğrenmesi mümkün olacaktır. Ayrıca, Vakfın ilkeleri ve hedeflerine uygun olarak gelecek nesilleri destekleyecek, konuşmalar, seminerler ve ilgili etkinliklerin gerçekleşeceği salonlar, I-max sinemalar gibi imkanlar öğrenme sürecini destekleyecek unsurlardır.

Yer yapma ve bağlam

Tasarımın çevreye olumlu katkısı çağdaş müdahalelere mevcut kentsel alanın nitelikleri ve peyzaj arasındaki dengeyi tutmakla mümkündür.

Yapılan iş, mekanla olduğu kadar zamanın boyutuyla da ilgilidir. İnşa etmek veya yeniden inşa etmek hafızayla ve yerin sürekliliğiyle bağlantıdır. Mevcut binaları, doğanın ve insan yapımı geçmişin izlerini korumak kriteriyle, master plan ve yeni binaların tasarımında, sosyal etkileşim ve paylaşım açısından daha sağlıklı bir altyapı, iyileştirilmiş erişim kapasiteleri ve kentsel iyileştirme sağlanacak, ancak tüm yenilikler mevcut kompozisyona adapte olacak bir yaklaşımla ele alınmaktadır.

Yapılı ve doğal çevre ile uyum içinde kullanılan yapı malzemeleri, yerel ürünlerle birlikte, prensip olarak doğal kaynakların optimum kullanımı, yeşillik ve okyanus gibi unsurların dahil edilmesi ve yeniden değerIendirilmesiyle, proje bulunduğu yerin sağlıklı, etkin ve hızla benimsenen bir parçası olacaktır.