Katılımcı, Kore Savaşı Anma Alanı ve Ziyaretçi Merkezi Mimari Proje Yarışması

PROJE RAPORU

TASARIM YAKLAŞIMLARI

Kavramsal yaklaşım

Ölümsüzlük ve sonsuzluk anlamını taşıyan dairesel form; birlik, bütünlük ve sonsuzluk kavramlarının birleştiği bir manevi arayışın çıkış noktası olmuştur.

Yapısal yaklaşım

Oluşturulacak olan yapının şehir simgesi ve kent odağı olmasının yanında dünyanın her köşesinden gelecek olan ziyaretçilerin de uğrak noktası olması istenmiştir. Çevreyle bütüncül olarak analiz edildiğinde, arazinin mevcut dokusu ve karakterinin korunmaya değer oluşu kütlesel tasarımın minimalize edilmesi gerekliliğini doğurmuştur.

Bu iki yaklaşım sonucunda, programın gerektirdiği manevi yoğunluğu baskılamayan, çevresindeki doğal doku ile bütünleşebilen bir mimari kurgu oluşmuştur.

Kütleler ve peyzajın birlikte uyumlu bir mekanizma olarak çalışabilmesinin yanında; kurgulanan peyzaj tasarımının, yapılar kaldırıldığında da, anıt kurgusu ile eksiksiz bir şekilde varlığını sürdürebiliyor oluşu önemli bir tasarım kriteridir.

1) Öngörü

Son birkaç senedir hızla gelişmekte olan Lüleburgaz’ın kent çeperine doğru genişleyeceği düşünülerek, mevcut durumda şehrin merkezinde yer almayan yarışma arazisinin, kısa zamanda kente dahil olacağı öngörülmüştür. Bu düşünce ile yola çıkıldığında kent ile gelecekte kuracağı potansiyel ilişkiler göz önüne alınmış ve projede bu noktalara değinilmiştir.

2) Arazi verilerinin değerlendirilmesi

Çeperlerden doğan akslar çakıştırılmış, arazinin kalbi olarak tanımlanan bu noktaya manevi odak konumlandırılmıştır.

3) Anıt kurgusu

Manevi Odak: Sonsuzluk ve ölümsüzlük gibi iki güçlü manevi kavramdan yola çıkılan anıt arayışında, geride kalanların hafızalarındaki anılar, kalplerindeki boşluk, yokluk ve kayıp hissi ile savaşta yitip gidenlerin sonsuzluğa erişmesi aynı potada buluşturulmak istenmiştir. Kolektif bellekte Kore Savaşı’nın bilinirliğini arttırma çabası içinde bahsedilen yokluk hissi, bir boşluk yaratılarak oluşturulmuştur. Toprak altında yaratılması uygun görülen dairesel form, merkezinde hem su hem de gökyüzünü barındırmaktadır. Bir anma mekanı olan bu manevi odağın, ziyaretçisine 3 farklı deneyim sunması öngörülmüştür:

-Yaşam: Manevi odağın (anıt) içinden gökyüzüne bakıldığında görülen gündelik yaşam, hayat.

-Sonsuzluk: Odağa inen kişinin algısında yaratılmak istenen yokluk-boşluk hissinin anıtın merkezindeki su ögesi (havuz) ile verilmesi.

-Ölüm: Havuzun konik formlu alt yapısının yaratacağı derinlik hissiyatının girdap etkisi olarak ziyaretçiye aktarılması ve ölümün bir girdap olduğuna yapılan vurgu.

Tüm bu manevi kaygılar, manevi odağın (anıt) kotunda (-5.00 ) sonsuzluk havuzu ile verilirken, zemin kotundan (0.00) anıtın çeperi boyunca yükselen ahşap dikmeler ile mimari ölçekte de girdap vurgusu sağlanmak istenmiştir.

Rampa: Fiziki ve manevi bağlaç olarak adlandırılan rampalar, kuzey-güney aksında odağa erişim sağlamaktadırlar. Rampaların fiziksel bağlaç olma hali arazinin iki ucunun birbiriyle birleşmesi iken, manevi bağlaç olma durumu ziyaretçiyi manevi odağa (anıt) ulaştırmaktır.

Programın yapısal kütleleri, manevi odak etrafında kurgulanarak odağın bir anıta dönüşmesine olanak sağlamışlardır. Manevi odağın dış çemberine dokunan cephelerden yükselen ahşap dikmeler, odakta vurgulanan girdap olgusunun kütleler özelinde kendini gösterebilmesine imkan vermiş ve soyut bir kavramın program çerçevesinde anıtlaşabilmesini sağlamıştır.

4) Kütlesel yerleşim

Kolektif bellekte Kore Savaşı’nın bilinirliğini arttırma çabasıyla, yokluğu simgeleyen bir boşluk yaratma hissi amaçlanmış, bu çerçevede manevi odağın yaşam kotunda bir sirkülasyon meydanına dönüşmesi sağlanırken, mütevazi ve saygılı bir tavır sergilenmeye çalışılmıştır.

A Birimi – Ziyaretçi Merkezi:

+-0.00 kotundan girilmektedir. Danışma, kafe ve hediyelik eşyanın bulunduğu fuaye alanı ve kalıcı sergi mekanının bir bölümü yer almaktadır. Mekanda geri çekilme ile yaratılan galeri boşluğu ise alt katta devam eden sergi mekanı ile bağ kurarken, manevi odağın çıkış rampası yönünde açılarak içerideki ziyaretçilere vitrin algısı yaratılmıştır.

-5.00 kotuna inildiğinde kalıcı sergi, geçici sergi alanı ile devam ettirilmiş, teknik hacimler bu kotta çözülmüştür. Alt katta devam eden serginin sonunda 2m’lik dış cidara geçerek, 12m çapındaki manevi odağa ulaşılmaktadır. Böylelikle anıt, ziyaretçi merkezi rotasının içine de oturtulabilen bir senaryo olarak varlığını güçlendirebilmiştir.

B Birimi: Kütüphane ve İdari ofisler

Kütüphanenin yerleşiminde doğa ile bağlantısının koparılmamasına önem verilmiş, bu sebeple kuzey ve doğu cephelerinin peyzaj kurgusunda orman ve çalılık alan olarak kullanılacak alanlara baktırılması ve doğanın içinde izole olma duygusunu yaşatabilmesi istenmiştir.

C Birimi: Kafeterya ve Şeref Salonu

Şeref salonu, tören alanından doğrudan ulaşıma imkan verecek şekilde yerleştirilmiş, güney cephesinin peyzaj düzenlemesinde Uzakdoğu’dan esinlenilerek yaratılan Pusan Bahçesi’ne bakış vermesi sağlanmıştır.

5) Cepheler

Cephe tasarımında her iki coğrafyanın da özelliklerinin yansıtılabildiği bir öneri getirilmiştir. Trakya’nın Longoz ormanları ve Uzakdoğu’nun bambu bitkilerinin ince, uzun ve sık dokularından oluşturulan, taşıyıcı olmayan meşe ayaklar belirli bir ritimde kurgulanarak cephe sistemini oluşturmuşlardır. Aynı zamanda pasif güneş kırıcı olarak düşünülen bu elemanlar kütlelerin çevresinde ikincil bir cidar oluşturmaktadırlar.

6) Peyzaj Ögeleri

Doğa seyir terası: Sonsuzluk yolu olarak atfedilen manevi odağın deneyiminin doğal su öğesi (Lüleburgaz Deresi) ile bütünleşmesi istenmiştir.

Anı Duvarı: Sonsuzluk yolu deneyiminin bitiminde Kore Savaşı’na dair anıların, hikayelerin, yazıların aktarıldığı bilgilendirme duvarıdır.

Yansıma havuzu: Anı duvarının boyunca ve bitiminde ziyaretçi Trakya Longoz ormanlarından referansla, savaşta şehit düşen askerlere saygı duruşu vurgusunda nizamlı yerleştirilen ağaçlardan oluşturulmuştur.

Tören alanı: Arazinin doğu girişi tarafında yer almaktadır. 300 kişi kapasiteli sert zemin alanda 1.50m yüksekliğe ulaşan bir etkinlik amfisi düşünülmüştür. Tören esnasında sivil halk için bir tribün niteliği taşırken, günlük kullanımda farklı etkinliklere elverişli olabilmesine önem verilmiştir.

Bambu Bahçesi: Uzakdoğu referansı oluşturulurken, oldukça aktif bir anayola doğal bariyer oluşturulmuş, arazi içinde ise oturma birimli izole cepler kurgulanarak bu kısım rekreasyon alanı olarak önerilmiştir.