- 17 Mayıs 2018
- 6889 defa okundu.
Müze Salon
Müze-Salon, Argos in Cappadocia otelin restorasyonlar yoluyla Uçhisar ve bölgeye kazandırdığı yeni bir toplanma mekânı.
Ocak ayından buyana kullanılmaya başlayan salon, zemininde tarihi bir ‘bezirhane’nin değirmen yataklarını ve katır kanallarını sergiliyor. Harap durumdaki bir alanın içinde kalan iki yıkılmış evin izlerini süren restorasyon ekibi, alanın temizliği sırasında traktörün zemine saplanması vesilesiyle çok değerli bir bilginin gün ışığına çıkarılması fırsatını buldu: Muhtemelen Osmanlı dönemine ait ve – yıkılmadan önce – çatısı kaya blok olan tarihi bir endüstri yapısının zemini, Eylül 2015’de ortaya çıkarıldı. Bu keşiften önce alandaki yıkılmış geleneksel evlerin yeniden yapımına odaklanan proje, bu nedenle birkaç kez değişikliğe uğradı ve 9.00mt x 14.00mt boyutlarındaki hacim içinde bezirhane detaylarının herkes tarafından görülebileceği bir ortak kullanım alanına dönüştürüldü.
Kayaoyma zeminin çok iyi durumda korunmuş olduğu mekândaki kanal detayları ve değirmen taşları, keten tohumundan bezir yağı üretilen antik bir endüstri yapısının izlerini sergiliyor. Bu keşif, Uçhisar içinde, aynı mahallede, birbirine 250mt mesafedeki iki ayrı bezirhane yapısının varlığını gözler önüne seriyor. (Diğer bezirhane, yine Argos otelin bünyesindeki Manastır Kilisesinin Osmanlı dönemine ait işlevlerinden biri idi.) Çatısını örten kaya bloğun yüzyıllar önce çökmesi ile kullanım dışı kaldığı düşünülen bezirhanenin ahşap mekanizmasına ait iz bulunamadı ancak, sağlam durumdaki 2 değirmen taşı ve bir büyük seramik küp mekânın içinde sergileniyor.
1950’li yıllara dek kırsal kültürümüzün önemli bir parçası olarak işlev gören geleneksel bezirhaneler hakkında bugün neredeyse hiçbirşey bilmiyoruz. Konu toplumsal hafızamızdan silinmiş durumda. Bezir yağının, elektrik öncesi mekânların aydınlatılması için kullanılan kandillere yakıt olduğu; ayrıca boya teknolojisinde ve özellikle ahşap yalıtımında kullanılan, dahası ilaç endüstrisinde de kullanılan önemli bir kimyasal olduğu biliniyor. Kapadokya’nın kendine özgü bezirhane kültüründen geriye çok az örneğin kaldığı günümüzde, geleneksel köy dokusu içinde ortaya çıkarılan bu mekân aracılığı ile kayaoyma bezirhanelerin yeniden anlaşılmasına olanak sağlayacak bir sergileme alanı ve film de hazırlanıyor.
Etiketler
