1. Mansiyon, Ahlat Gençlik Kampı Mimari Proje Yarışması

Mimari Rapor

Ahlat ufak ölçekli, Van gölünün kuzey batısında bulunan, bölge tarihinin içinden geçtiği bir çok medeniyet ve kültürü üzerinde barındıran bir yer. Ahlat üzerine söylenebilecek daha çok şey var fakat lafı çok uzatmadan konuya girmek gerek.
Bize göre tasarımı belirleyecek üç temel soru var ;

1-Büyük ölçekte yer, coğrafya, mekan ve tarih olarak Ahlat ile bağ kurabilecek, ona eklenebilecek, ilişki kuracak gençlik kampı nasıl olmalı?
2-Proje alanının yakın çevresi ile ilişkisi ve kendi iç sorunlarının nasıl çözüleceği?
3- Gençlik kampı kurgusunun ve proje alanının yarı özerk olma ama aynı zamanda kamu kullanımını da içeren ilişkisinin nasıl kurulacağı ve bu ilişkilerin göl kenarına nasıl taşınacağı ?

Biz birinci sorunun cevabını kent analizleri ile , ikinci sorunun cevabını tasarım alanı analizleri ile üçüncü sorunun cevabını ise kent ve alan okumaları içinden çıkararak aşağıda cevap vermeye çalıştık. Biraz sonra okuyacağınız analizlerden çıkarılacak en önemli sonuç; kent halkının kendiliğinden -anonim olarak oluşturduğu parçalı , seyrek ve iç içe geçerek bir bütünlük yarattığı kent dokusu içinde, yine halkın ortak yaşam değerlerini oluşturan komşuluk ilişkileri, gelenek görenek ve inançları, sosyal ve toplumsal yapısı -mahalle hissiyatı değerleri içinde biz de tasarımımızla katılmayı hedefledik.

Konum

Ahlat yerleşimi doğu batı yönünde Tatvan-Adilcevaz yolu üzerinde kurulmuş kuzeyinde Suphan dağı güneyinde Van gölü ile sınırlanmış bir alan. Kent doğu-batı yönünde Van gölüne paralel bir yerleşimle büyümekte.İçinde çok önemli mahalleler barındırmaktadır.

Kent

Kent halkın kendi kendine -anonim olarak oluşturduğu bir oluşumu tarifliyor.. Ana yapılar-ana yapıya yardımcı yapılarla (ahır,kiler,ambar……. vb.) köyün ortak kullanım alanları (kahve, çeşme, yol, köprü, tekke, türbe, mezarlık vb.) iç içe geçerek bir bütünü oluşturmuş ve ortak bir yaşamı tariflemiş. Bu ortak yaşam toplumun değer yargılarını, aile ve akrabalık ilişkileri, komşuluk ilişkileri, gelenek görenek ve inançları, sosyal ve toplumsal yapıyı tarifleyerek kentin en önemli kültür ögelerini belirlemiş. Bu çok parçalı ve dağınık yerleşim seyrek ama kavranabilir bir ölçekte. Tekil yapılar-yardımcı yapılar ve tarihi yapılar-anıtlarla çevrili oluşu ve Van gölü ile ilişkisi, nispeten seyrek yerleşimi, burayı kendine özgü bir yer yapıyor ve kültürünü belirliyor.

Kentin Odak Noktaları ve Proje Alanı ile İlişkisi

Bu çok parçalı ve dağınık yerleşim tekil yapılar – yardımcı yapılar ve tarihi yapılar-anıtlarla çevrili. Kentin kültürünü ve dokusunu belirleyen bu yerler önemli bir mahalle kültürünü ve yaşantısını ortaya çıkarıyor. Kentte 30 önemli odak noktası bulunmaktadır. Yapı alanının bu odak noktaları ile ilişkisinin kurulması için birbirini kesen bölgelenmenin ve grift yapının oluşturulması gerekmektedir. Bu grift bölgelenmenin doğu-batı ve kuzey-güney doğrultularında bir omurgaya tutunarak oluşturulmasını ve bir bağın kurulmasını öneriyoruz. Bu şekilde tüm odak noktalar hem birbirine değen hem de iç içe geçen bir bütünlüğe kavuşacaktır.

1. Selçuklu Mezarlığı, 2. Kırklar Mezarlığı, 3. Harabe Şehir, 4. Hasan Padişah Kumbeti, 5. Kadı Mezarlığı, 6. Kayı Mezarlığı, 7. Erzen Hatun Kumbeti, 8. Emir Bayındır Kümbeti ,9. Hüseyin Timur-Esen Tekin Kümbeti,10. Emir Ali Kümbeti,11. Ulu Kümbet,12. Dede Maksut Türbesi,13. Şeyh Necmettin Türbesi,14. Mirza Muhammed Türbesi,15. Ahlat Müzesi,16. Ulu Camii ,17. Hamam, 18. Urartu Kalesi, 19. Bayınıdır Köprüsü, 20. Anonim Kümbet , 21. Anonim Kümbet, 22. Anonim Kümbet, 23. Ahlat Kalesi, 24. Kadı Mahmut Camii, 25. İskender Paşa Camii, 26. Abdurrahman Gazi Türbesi,27.Valiler Kampı , 28. Sahil Parkı,29. Ahlat Belediye Binası,30. Sultan Seyit Mağarası

Mevcut Ulaşım ve Öneri Ulaşım

Mevcut kentin organik yapısından dolayı kent içi ulaşım ile proje alanı arasında bir kopukluk gözükmektedir. Alana kentten tek ulaşım Ağrı-Bitlis yollu olarak gözükmektedir. Biz bu araç ulaşımının dışında Kentin kuzeyinden ikinci bir araç, yaya ve bisiklet ulaşımı ile kıyı bantında oluşturulacak yaya ve bisiklet ulaşımının oluşturulmasını önemli bulmaktayız. Bu şekilde yukarıda tariflediğimiz omurgaya tutunan bu ulaşım ağı ile kentin tüm bölgeleri-odak noktaları ile proje alanı arasındaki iletişim kurulabilecektir.

Kent-Sahil İlişkisi ve Öneri

Kentin en önemli sorunu Van Gölü ile ilişkisinin zayıf olması. Kent doğu-batı yönünde gelişirken Van gölü ile ilişkisi – kıyı bantı geliştirilememiş durumda. Bu yüzden proje alanımızın karakteristiğini de oluşturacak kentin kıyı bantına 3 önemli pensip belirlemekteyiz. Birincisi kentin doğu bölgesi çoğrafi yapısından dolayı deniz kotuna göre yukarıda kalmaktadır. Bu yüzden bu bölgede tepede bir gezi rotası ve çevre düzenlemesi önermekteyiz. Bu bölgedeki rota daha çok seyir terasları, yürüş yolları,bisiklet yolu, oturma ve dinlenme, çeşitli sosyal aktiviteleriden oluşan bir rotadır. İkincisi kentin batı bölgesinde deniz ile birleştiği kıyı bantıdır. Bu bantta plaj alanları, bisiklet ve yürüyüş yolları, amfiler, heykel alanları, spor alanları, mesire yerleri gibi sosyal alanlar oluşturulmalıdır. Üçüncüsü bu iki düzenlemeyi kent ile bağlayacak kuzey güney doğrultusunda yapılacak düzenlemelerdir. Bu düzenlemeler kentin denize akışını sağlayacaktır. Bu bantlar kıyıya ulaştığında denize doğru uzayarak çeşitli fonksiyonları üzerinde barındıran iskelelere dönüşecektir.

Proje Alanı

1-Yarı Özerk Alan ve Kamusal Alan İlişkisi

Böyle bir konu ve bu alan kamusal-halktan kopuk düşünülemez. Ama şunu da bilmekteyiz ki gençlik kampının korunaklı – yarı özerk bir alanda olması gerekmektedir. Biz bu sorunu aşmak için tüm alanda 3 bölge yarattık. Gri bölge daha korunaklı yarı özerk alan. Yeşil bölge tamamen halka açık alan. Üçüncü turuncu bölge ise bir kesişim-eşik alanı olarak ortak paylaşım alanıdır. Bu bölgelemelerle gençlik kampı kullanıcıları ile halk hem birbirine karışmakta hem de birbirinden ayrılarak ortak kullanım yaratılabilmektedir.

2-KUZEY yapı alanı- GÜNEY kıyı alanı İlişkisi

Tüm proje alanının önemli sorunlarından birisi Bitlis-Ağrı yolunun proje alanını Kuzey ve Güney olarak ikiye bölmesi. Oysa Kuzey bölgesinin bir akış-kesintisiz halde Güney kıyı bantı ile ilişkisinin kurulması çok önemlidir. Biz bu yüzden alanda bu sürekliliği sağlayacak bir yol altı yaya geçiti önermekteyiz. Bu yaya geçitinden geçen ulaşım aksı hem kamusal alana bağlanmakta hem de gençlik kampına bağlanmaktadır. Kıyı tarafında ise su sporları ve plaj alanına bağlanarak bir iskele olarak denize doğru devam etmektedir. Diğer geçiş ise binanın girişi aksında yoldan yaya geçiti olarak düzenlenmiştir. Kıyı tarafına geçildiğinde bir seyir terasına dönüşmekte burada bir rampa ile kıyı bantına ulaşılmaktadır.

3- Dere Yatakları Arasındaki Alan

İki dere yatağı arası alan yol kotuna göre 2-3m aşağıda bulunmaktadır. Bu alan dere yatağının kenarındaki duvarlardan ötürü etrafı kapalı çukur bahçeye dönüşmektedir. Biz bu kadar büyük bir alanın doldurulmasının masraflı ve gereksiz olduğunu düşünmekteyiz. Bu yüzden bu alanının bir kısmına mevcut kotunda bırakıp sesli -gürültülü sporları yerleştirmeyi, geri kalan kısmında ise dolgu yaparak gençlik kampı yapıları ile ilişki kuracak şekilde peyzaj alanı olarak düzenlemeyi doğru bulmaktayız.

4- Yapının Oluşumu

“Kent halkın kendi kendine -anonim olarak oluşturduğu bir oluşumu tarifliyor.. Ana yapılar-ana yapıya yardımcı yapılarla (ahır,kiler,ambar……. vb.) köyün ortak kullanım alanları (kahve, çeşme, yol, köprü, tekke, türbe, mezarlık vb.) iç içe geçerek bir bütünü oluşturmuş ve ortak bir yaşamı tariflemiş. Bu çok parçalı ve dağınık yerleşim seyrek ama kavranabilir bir ölçekte. Tekil yapılar – yardımcı yapılar ve tarihi yapılar-anıtlarla çevrili oluşu ve Van Gölü ile ilişkisi, nispeten seyrek yerleşimi, burayı kendi özgü bir yer yapıyor ve kültürünü belirliyor. Bu kent yapısı ortak yaşamı, toplumun değer yargılarını, aile ve akrabalık ilişkileri, komşuluk ilişkileri, gelenek görenek ve inançları, sosyal ve toplumsal yapıyı tarifleyerek kentin en önemli kültür ögesi-mahalle hissiyatını belirlemiş “

Biz de bu yüzden alanımızda tek bir yapı anlayışını doğru bulmuyoruz. Kendi korunaklı – ortak yaşam alanı yaratacak şekilde çekme mesafesi sınırlarına dayanarak ortada bir boşluk yaratmayı doğru buluyoruz. Bu ortak alanın batıdaki park alanı ve doğudaki mevcut futbol sahası ile de ilişkilendirmek için buraları yırtıyoruz. Daha sonra ana hacimler ve yan programlarını bu ortak alandan beslenen farklı parça ve birimlerden oluşturarak, yoğun olarak açık alanlar üzerinden ilişkilenir kılmak için yukarıdaki kent olgusu hissiyatını üzerinde taşıyacak şekilde parçalıyoruz.

Bu ortak yaşam alanını ve yapılar arasındaki alanları bir boşluk olarak düşünmedik. Ortak alan ve yapılar arasındaki küçük ölçekli açık alanları birbirine bağlanan-akan açık alan kurguları olarak tasarladık. Farklı açık alan programlarına zemin yaratabilecek çok işlevli geliştirilebilir, parçalardan oluşan bir açık alan sistemi oluşturduk. Parçalı yapılar bir bütünü oluşturduğu gibi sanki büyük bir kütleden yontulmuş – azaltılmış gibidirler. Her iki şekilde de parçaların arasından süzülerek geçildiği, farklı mekanların hissedildiği, yapıların iç ve dış mekan kullanımlarının alternatif şekillerde üretildiği bir kurgu. Tüm yapılara dışarıdan direk girilebilmektedir. Sokağın-alanın bir parçası olmasını hedefledik. İç ve dışın bütünleşmesini istedik. Dolayısıyla sirkülasyon alanı minumuma indirerek daha çok yaşam alanı oluşturabildik. Parçalanmış ama kurguları – ilişkileri ve kentin sosyal duygusunuda yansıtması ile bir bütünü tarifleyen ölçeği ve duygusu ile oralı gibi davranan bir yapı.

Güney Alanı: Dikey bağlantı omurgasıyla kuzey bölgesine kesintisiz bağlanan güney bölgesinde de su sporları ve sosyal birimlerinin oluşumu parçalı yapı şeklindedir. Tek fark buradaki yapıların hafif strüktür yapımı sistemi olarak seçilmiş olmasıdır. Güney bölgesini ikiye bölen dikey omurganın batı tarafı su sporları doğu tarafı ise spor-rekreasyon ve plaj olarak tasarlanmıştır. Dikey bağlantı omurgası Van Gölü’ne uzayarak iskeleyi oluşturmuştur. Bu dikey bağlantı omurgası aynı zamanda bir yürüş-koşu pistidir.

5- Korunaklı Alanlar

Ahlatın ilkliminden dolayı parçalı yapılar etrafında bir takım saçaklar yapmak ve yapılar arasında da çeşitli avlular yaratarak farklı ilklimlerde ve koşullarda kullanım olanağı sunarak, yerleşkenin 24saat ve 12 ay boyunca yaşayan bir yere dönüşmesini hedefliyoruz.

6- Malzeme

Kuzey bölgesindeki yapılar betonarme, güney bölgesindeki kıyı yapıları ise hafif strüktür(ahşap) yapılar olarak düşünülmüştür. Malzemeleri doğası gereği kullanmayı her zaman doğru bulmaktayız. Bu yapıların ahlat taşından yığma yapılar olarak oluşturulmasının hem ekonomi hemde süre olarak çok fazla olacağını düşünüyoruz. Ahlat taşının kaplama olarak da kullanılmasını doğru bulmuyoruz. Çevre yapılarda bunun çok kötü örneklerini görüyoruz. Bu yüzden önerimiz tasarladığımız betonarme yapıların cephelerini mantolama yaparak sıvasını ise 5 çeşit ahlat taşından elde edeceğimiz kaba serpme sıva ile oluşturmayı öneriyoruz.