Eşdeğer Ödül (SP17cWS5f), SteelPRO 2017 Çelik Yapı Tasarımı Öğrenci Yarışması

Mimari Rapor:

KONUM

SteelPRO 2017 Çelik Yapı Tasarımı Öğrenci Yarışması alanı Karamürsel, Ereğli ilçesi içerisinde yer almaktadır.

Ereğli ilçesinde Cumhuriyet Dönemi sivil mimarisini yansıtan 18 tescilli ve 102 adet korunmaya değer nitelikli yapı bulunmakta ve bu bölge kentsel sit alanı ilan edilmiştir. Tarihte balıkçı kasabası olarak geçmektedir. Karamürsel’in balıkçı mahallesi Ereğli’de her yıl 30 Ağustos günü yapılan balık festivali yapılmaktadır.

 Alan seçiminde bu bölgenin tercih edilmesinin nedeni mevcutta salt vapurun yanaştığı betonarme vapur iskelesinin Ereğli dokusu ile uyuşmaması, Ereğli’deki mevcut kamusal alanların günümüzü yetmemesidir. Oluşan sorunlar ele alınarak iskelede bu arayışa girilmiştir ve kara-deniz ara kesitinde kıyı hattının yürüyüş ve kayalık oluşu irdelenerek gerekli kamusal düzenlenmelerin yapılması gerektiği ihtiyacı fark edilmiştir. Bu doğrultuda alanın seçimine karar verilmiştir.

BAĞLAM İLİŞKİ

Ereğli, birkaç yüzyıl öncesinin sivil mimari özelliklerini günümüze kadar ulaştırması nedeniyle kentsel sit alanı ilan edilmiştir. İlçenin tarihini ve kültürünü yansıtan bu evler koruma altındadır. İskele ve çevresinin alanı tasarlanırken ilçede mevcut sivil mimari örneklerinin oluşturduğu siluete minimum şekilde müdahale edecek bir ölçek kullanılmıştır. Ereğli evlerini dokusuna entegre olup adeta bir yansımasıymış gibi bir ilişki kurulmaya çalışılmıştır. Tarihi yapılaşma ve geçmişten gelen kamusal alanlar kullanım biçimlerine saygı duyularak minimum müdahale ve revizyonlarla bölge halkını ve bölgeye gelecek insanları bu aksın devamında yer alan Ereğli meydanı ardından Ereğli iskele alanı kamusal alan olarak hizmet etmektedir. Mevcut durumdaki kamusal alanlara en az müdahale edilip, mevcuttaki vapur iskelesi kaldırılıp ardından aynı alanda günümüz ihtiyaçlarına da yanıt verecek ve geçmişe de sırt dönmeyecek bir yapılaşma hedeflenmiştir. İskelenin tek başına var olmayıp çevresiyle beraber şekillenip yabancı ve atıl kalmamasına dikkat edilmiştir. İskelenin kıyı-kara ara kesitinde her iki tarafa da dokunan bir bağlamsal ilişki ve işlevsel olması sağlanmıştır.  Bu doğrultuda ihtiyacı karşılayabilecek bir mekânsal aralık tanımlanmıştır.

İskele tek başına ele alındığı noktada tarihi ve korunması gereken bölgede öteki olması sorunu bağlamsal yaklaşımda süreç boyunca soru işareti oluşturup tasarımlarda dikkate alınmıştır. İskele yakın çevresindeki sahil şeridi, meydan ve yollar en az müdahalelerle revizyonlar yapılarak kamusal girdiler arasındaki ilişkilerdeki kopukluklar giderilmiştir.

Bu bağlamda tasarlanan Ereğli iskele ve çevresinin alanı, salt iskele fonksiyonundan ziyade kamusal ve dinamik ara yüzüyle sosyalleşme imkânı vermektedir.

TASARIM

‘’ Geleneksel Türk evinin en belirgin özelliği cumbalarıdır. Arsa geometrisi ve topografyası ne olursa olsun cumbalar üst yapıyı düzgünleştirmiş odaları alışıla gelmiş kare veya kareye yakın dörtgenlere dönüştürmüş, zengin bir bakış açısı yaratmış, günün her saatinde gün ışığından yararlanma imkânı sağlanmış, iç mekanda ilginç yaşama ortamları yaratmıştır. Çoğunlukla sokak cephesinde, bahçe-sokak köşesinde, simetrinin zorunlu hale getirdiği durumlarda da bahçe cephesinde yapılmıştır. ’’

Geleneksel Türk evindeki cumba fonksiyonu irdelenerek tasarımımızda İSKELENİN ADETA KARADAN DENİZE AÇILAN BİR CUMBA fikri ile yola çıkılmıştır. İskelenin kendisinin ve içinde bulunan fonksiyonlarda cumbalaşmalarla bölgedeki siluete uyum sağlanmıştır. Cumbanın mekanlarda kullanılarak zengin bakış açıları oluşturulmuştur.

Geleneksel Türk evi kültürünün  elemanı olarak kullanılan cumba elemanı Ereğli konut tipolojisinin dokusu doğrultusunda modern bir malzeme olan çelik ile birleştirilerek günümüze uyarlanmıştır. Çelik strüktür elemanlarının geleneksel dokuya uyumu açısından ahşap rengi boya ile boyanması öngörülmüştür. İskelede yapılaşma yüksekliği kararı için Ereğli dokusu ele alınmış ve uyum sağlanmıştır. Oluşturulan ahşap-beyaz görüntüsü ile siluete entegre olunmuştur.

Mevcut durumda vapur iskelesi olarak düzensiz kullanım sorunu irdelenerek Ereğli konut tipoloji dokusuna malzeme seçimi ve strüktür kurgusuyla atıfta bulunularak kentsel bağlamda ilişkilendirilerek tarihi dokuya uyumlu bir girdi oluşturulmuştur.

İskele fonksiyonuna alternatif olarak kamusal açık alan ihtiyacını karşılamak ve yeni bir kamusal odak oluşturulmuştur.

İskelenin girişinde bizi iskele meydanı karşılamakta ve kamusal boşluğu bize tanımlamaktadır. İskele zeminindeki kafe, sergi ve vapur iskelesi fonksiyonlarına karar verilmiştir. Üst katlarda atölyeler yapılarak bölge halkı ile bölgeye gelen insanlar arasındaki bağ kurulması hedeflenmiştir. Atölyelerle aynı zamanda bölge halkının geleneksel zanaatlarının  ayakta tutulması ve yaşatılması sağlanmıştır.

Belli zamanlarda iskele girişindeki boşlukta atölyelerde üretilen ürünlerin satışı ile küçük ölçekte bir ekonomi sağlanması ve ayakta tutulması hedeflenmiştir.