Katılımcı, Bakırköy Etkinlik Noktası Öğrenci Fikir Yarışması

PROJE RAPORU

Bakırköy, Bizanslılara kadar uzanan geçmişi, bu bölgeye kültürel, sosyal ve mimari adına çok şey katmıştır. Türkiye’nin her dönemine de tanıklık etmiş ve bunun izleri hala günlük yaşamda sürmektedir. İstanbul’da en çok göç alan yerlerden biri olan Bakırköy, büyük bir değişim geçirmiştir ve bu süreç devam etmektedir. Sanayileşme süreçleri ile birlikte kentsel olarak hızlı bir büyüme meydana gelmiştir. Bununla birlikte kentsel yaşam kriterleri de sürekli bir değişkenlik sürecine girmiştir. Söz konusu süreçte çok az değişkenlik gösteren bazı toplumsal değer yargıları vardır. Bunlardan biri de “kadın ve çocuk” olgusunun mahalledeki pozisyonu veya aidiyetliğinin değişmemesi durumudur.

Mahalle kültürü, aidiyetlik, kimlik vurgusu ve Bakırköy’ün komşuluk ilişkisi yerleşimleri, bir aradalığı sağlayan öğeler, bağdaştırıldığında KADIN + ÇOCUK karakterleri daha da belirginleşmeye başlar. Söz konusu karakterler, mahalle kültürünü en çok belirginleştiren; bu kültürü yoğuran sosyolojik katman olarak ön plana çıktığı düşünülmektedir.

Bakırköy’ün eski dokusu, inşa biçimi, mimari üslubu incelendiğinde; yerleşim dokusunun ortak barınma, ortak toplanma alanları, avlu, bahçe gibi alanlara baz alınarak planlandığı ortaya çıkmaktadır. Proje alanın bulunduğu bölgede bulunan kilise Bakırköy’ün çok katmanlı etnik yapısını yansıtan öğelerden biridir. Projenin işlevlendirme sürecinde olabildiğince çok katmanlı oluşum projeye dahil edilmeye çalışılmıştır. Bakırköy’deki meydan ve etkinlik noktalarının azlığı göz önünde bulundurularak bir meydan oluşturulmaya çalışılmıştır. Cumhuriyet Meydanı’na olan akış, tasarlanan meydanın işlevlendirilmesi ile azaltılmaya çalışılmış ve yeni bir meydan alternatifi yaratılmıştır. Proje alanının içinden geçen yol, mahalle kültürünü yansıtan zikzaklı yola dönüştürülerek meydanın etrafından geçmesi sağlanmıştır. Zikzaklı yol aynı zamanda trafiğin yavaş akmasını sağlayacaktır. Meydan, özgün etkinlik alanları ile işlevlendirilerek çok katmanlı yapıya destek sunmaya başlayacaktır. Tasarlanan yapı ise Aya Yorgi Kilisesi’nin batısına, etkinlik noktasına hizmet verecek şekilde konumlandırılmıştır.

Tasarlanan projede, geçmiş ve günümüz önerileri, kadın + çocuk ağırlıklı bir bağlamda hibritleştirilerek ele alındı. Geleneksel mimari nesneler(malzeme) ve işlevler (kadın+çocuk), günümüz şartları çerçevesinde yeniden yorumlandı. İlk etapta, geleneksel mimariyi yansıtan bir orta bahçe ve bu orta bahçeyi saran sabit, geleneksel duvar örüntüsü oluşturuldu. İkinci etapta, sabit duvar bağlantısından çıkan ve günümüz şartlarında da sık kullanılan hareketli paneller çıkmaya başlamıştır. Bu öneriyle, Bakırköy geleneksel mimarisi ve modern mimari harmanlanmaya başlıyor. Hareketli paneller, mekan genişletebilme, mekan işlevlerini değiştirebilme alternatifleri sunmaktadır. Söz konusu paneller ile mekan bir iletişim aracına dönüşmektedir.

Mekanların oluşum süreçlerinde, etkinlik noktasına bakış açıları, mekanların birbirine olan bakış açıları, orta bahçe ile iletişim göz önünde bulundurularak mekan geçişleri tasarlandı. Yapılan işlevlendirme düzeni ile “karşılaşma” durumları ön planda çıkarılmıştır. Kadınların üretim, paketleme, satış sürecine dahil olması ile, alıcıyla olan karşılaştırma noktaları oluşturuldu. Bu karşılaştırma noktaları, meydanda tasarlanan satış birimleri ile işlevlendirildi. Karşılaştırma işlevleri iletişimi, sosyalleşmeyi arttıran araçlar olarak önemi vurgulanmaya çalışıldı. Kent mobilyaları ve satış birimleri de yer kaplamayan, hareketli öğeler ile tasarlandı. Sergi panelleri masaya dönüşerek satış birimi işlevini görmektedir. Oturma birimleri masaya, kitaplığa, gölgelik elemana dönüşebilmektedir. Etkinlik noktasının batı girişine, taşınabilen grafitti panelleri yerleştirilmiştir.

Tasarım yaklaşımları içerisinde, kentlilerin kaybolmaya başlayan bir aradalık duygularını yeniden pekiştiren; aynı zamanda modern hayatın gereklerini de yerine getirebilecekleri bir yapılaşma yaratmaktır. Önerilen proje ile kent sakinlerine ilgi alanlarında sosyalleşme sunan, modern ama aidiyetliklerinden de kopmayan, “gelenekten geleceğe” bir yaşam alternatifi sunmaktadır.