Şikago Nehiryolu

Nehrin kenarına yapılan düzenleme, kentin suyla ilişkisini güçlendirirken şehrin sakinlerine nefes alabilecekleri bir rekreasyon alanı sağlıyor. 2005'te başlanan projenin üçüncü etabı 2016'da tamamlandı.

Projeyi hazırlayan mimari ekip anlatıyor:

Şikago Nehiryolu, Michigan Gölü’yle Şikago Nehri’nin kuzey ve güney kollarının birleştiği yer arasındaki 2400 metre uzunluğunda bir kamusal alan. Parkın kullanım dışı kalmış altyapıyı kullanması ve şehrin günlük deneyimiyle nehrin dinamik ve değişen yaşamı arasında tekrar bağlantı kurması bekleniyordu.

Şikago nehrinin ana kolunun hikayesi bir çok açıdan Şikago şehrinin hikayesini yansıtır. Bir zamanlar sulak arazide kıvrılarak ilerleyen nehir, şehrin endüstriyel dönüşümünü desteklemek için önce mühendisliği yapılmış bir kanal haline getirildi. Nehrin ana  ve güney kolunun akış yönünün sağlık önlemleri nedeniyle tersine çevrilmesinden sonra, mimar ve plancı Daniel Burnham, Wacker Drive viyadüğüyle beraber nehir kıyısı gezintisine  yeni bir kentsel vizyon getirdi. Nehrin rolü son on senede Şikago Nehiryolu Projesi – Şikago nehrinin şehrin ekolojik, rekreasyonel ve ekonomik yararı için kullanılmasını talep eden bir insiyatif- ile beraber değişim geçirdi.

Yıllar önce, nehrin rekreasyon amaçlı kullanılması kirlilik nedeniyle imkansız gözüküyordu. Fakat bugün o öngörü gerçekleşiyor. Nehir suyunun temizlenmesi ve kamu kullanımının artması nehir kenarında hayatın yeşermekte olduğunu ve yeni bağlantılara ihtiyaç duyulduğunu gösteriyor.

Bir dizi “odalar”dan  oluşan Nehiryolu, şehri su kenarına diken bir iplik gibi hareket ediyor. Bu yeni bağlantılar nehir kenarındaki hayatı zenginleştiriyor ve canlandırıyor. Her bir blok birbirinden farklı ve benzersiz bir tipolojiye sahip:

N. Michigan Caddesi Meydanı: Bu meydan batıdaki rıhtıma yönelen tur botları için bir giriş gibi hareket ediyor.

Bridgehouse Muzesi Meydanı: Şikago Nehri’nin tarihine adanmış bir müze bu kendi halinde meydanı sahipleniyor ve nehir kenarında kamusal aktivitelerin yapılabileceği bir alan sağlıyor.

Wabash Meydanı: Açık çimenlik alan ve onu bölen oturma alanı şehrin sahne arkasında bir anlık bir dinlenme alanı sunuyor.

Fotoğraf: Kate Joyce

Marina Meydanı: Restoranlar ve açık hava oturma alanı nehrin üzerindeki yaşamın seyrine olanak veriyor. Burada zaman geçirenler yük mavnalarının, devriyelerin, nehir taksilerinin ve gezinti botlarının geçisini izliyor.

Koy: Kayık kiralama ve tekne bağlama olanağının olduğu koy, suya fiziksel temas sağlıyor.

Fotoğraf: Kate Joyce

Nehir Tiyatrosu: Upper Wacker ve Nehiryolu’u birbirine bağlayan heykelsi bir merdiven yayalar için nehir kıyısına ve oturma alanına bağlantı sağlıyor. Ağaçlar ve bitkiler ise gölgede dinlenme imkanı veriyor.

Fotoğraf: Ross Barney Architects

Su Meydanı: Su elemanı, çocuklara ve yetişkinlere, nehir kenarında suyla haşır neşir olma şansı veriyor.

Fotoğraf: Lee Bey

İskele: Bir dizi iskele ve  yüzen bahçeler, şehirde yaşayanlara nehrin ekolojisine dair etkileşimli bir öğrenme ortamı sağlıyor; aynı zamanda balık avlamak ve endemic bitkileri tanımak için de ortam sunuyor.

Nehir Kenarı: Erişilebilir yaya yolu ve yeni su sınırı, Lake Caddesi’ne ulaşımın kesintisiz olmasını sağlıyor ve  bu kritik kavşakta olabilecek yeni gelişmeler için sahne oluşturuyor. Alan kamunun kullamına açık bir çimenlik alana sahip. “Oda”nın geliştirilmesi için yeni olasılıkların keşfine devam ediliyor.

Ustaca yapılmış tasarım nehir kenarından geçen yolu değiştiriyor ve Şikago şehir dokusunda yeni bir kamusal alan üretiyor. Tasarım ekibinin üstlendiği görevin kendine göre teknik zorlukları vardı. Ekibin izin verilen 7,5 metrelik yapı sınırını geçmeden programın gerekli yapısal parçalarını yerleştirmesi ve köprülerin altından geçen bağlantıları bu plana entegre etmesi gerekiyordu. Dahası, tasarımın, nehrin seviyesinde sene boyunca yaşanan değişimlere de cevap verebilmesi gerekiyordu.

Bu zorlukları avantaja çeviren ekip, bu çizgisel park üzerine yeni düşünce yöntemleri geliştirdi. 90 derecelik dönüşlerden kurgulanmış bir yol yerine; şekli ve formu değişen, nehirle yeni programlar üzerinden ilişki kuran, bağımsız bir sistem hayal ettiler.

Şikago Nehiryolu tasarımı, yeni yollar sistemiyle, parkın ziyaretçilerine hem devamlılık hem çeşitlilik öneriyor. Her mekan tipolojisinin formu ve değişen programı; akşam yemeğinden geniş katılımlı organizasyonlara, insan gücüyle çalıştırılan deniz araçlarına kadar pek çok farklı kullanıma alan sağlıyor. Parkta kullanılan malzemeler, detaylar ve tekrarlanan formlar ise tüm park boyunca devam eden görsel bir tutarlık sunuyor. Yeni entegre edilen ışıklandırma sistemi güvenliği sağlama alıyor ve gece vakti kullanıcılarını kendine çeken görsel bir teşvik oluyor.