Katılımcı, Caferağa Spor ve Kültür Merkezi Mimari Proje Yarışması

MİMARİ PROJE RAPORU

CAFERAĞA SPOR VE KÜLTÜR MERKEZİ
Kadıköy; Moda tarafında açılan kafeleri, Yel değirmeni’nde hayat bulan yeni oluşumları ve Caferağa’daki çıkan mekan ve barlarıyla Anadolu yakasının en canlı, alternatifi en bol bölgesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Öyle ki her ay yeni mekanlarla, yeni tarzlarla karşılaşmak mümkün. Sürekli değişen, güncellenen ve yenilenen bir dinamizm söz konusu. Bu durumun en büyük sebebi Kadıköy’ün gençlikle anılan, gençlerin yoğunlukta olduğu bir bölge olması. Özellikle de Caferağa ve Barlar Sokağı ( Kadife Sokak) çevresi genç yetişkinlerin ilk tercihi konumunda. Caferağa Spor ve Kültür Merkezi’nin, genç nüfusun oluşturduğu bu yeme-içme odaklı sosyalleşmenin paralelinde , kültür-spor çerçevesinde farklı yaş gruplarını bir araya getirip etkileşimin odağı 24 saat canlı olan bölgede önemli bir toplanma mekanı( kent durağı ) olması gerektiğine inanmaktayız.

Tasarımda en önemli amaç bu kent durağının kullanıcılar için sosyal hayatın bir parçası olması, kültürel ihtiyaçları karşılaması ve spor ile sosyal yaşantının kesişim noktası olması yönündedir. Bu amaç doğrultusunda sorunsalımız değerlerin ve olguların çok fazla abartılmadığı, insan ölçeğinde, çevre ve doğaya saygılı, alternatif mekan ve kamusallığa olanak sağlayan, kullanım amaçlarının yanı sıra bölgenin gün boyu yaşayan bir yer olma özelliğini daha kaliteli şekilde devam ettirmesi için tasarımın ve mekanların nasıl yaratılacağıdır.

“Spor ve kültür toplumu bir arada tutan bir tutkaldır” bu deyişi çerçevesinde kent durağı adı altında mevcutta kullanılan ve yaşayan bir bölge için yapı tasarlarken tipoloji ve fonksiyonların çözümlendiği yeni bir mekan için biçimlerin oluşturulması sürecinde sosyal hayatı, mevcut yaşantıyı, sokakları gözlemleyerek; arazinin, verilerin ve toplumun istek ve ihtiyaçlarını ön planda tutarak bu bölgede tutkal olacak bir tasarım oluşturmaya çalıştık.

Bu bağlam orjininden yola çıkarak proje alanının ne istediğini, toplumla ilişkisinin nasıl kurulacağını, bir cazibe noktası olması için ne gibi gereksinimlere ihtiyaç duyduğunu analiz edip bu mekanların nasıl yaşama adapte edilebileceğini tasarladık.

1 | Coğrafi Veriler, Lokasyon, Mevcut Durum ve Sorunlar
Proje Alanı Caferağa mahallesinde, Nailbey ve Sakız Sokak kesişimin de yer almaktadır. Bu iki sokak ta günlük yaşantı da aktif olarak kullanılan, kadıköy çarşı ile modayı birbirine bağlayan önemli aksların geçiş özelliğini taşıyan bir konumdadır. Bu sebeple Tasarımda ana kullanım aksları mevcut durum ve belleği de takip ederek bu iki sokak üzerinde yoğunlaşmaktadır. Arazinin eğimli bir yapıya sağıp olması sebebi ile ana ulaşım ve kullanım noktası olarak Nail Bey Sokak’a göre daha az eğimli ve kullanılabilir olması açısından Sakız sokak olarak kabul edilmiştir. Bu kabulden hareketle Otopark, teknik hacim gibi ikincil fonksiyonlar Nail Bey ve mevcutta aktif olarak kullanılmayan ada içerisindeki ve haliz hazır harita ve imar planlarında imar yolu olarak gözüken diğer sokaklardan sağlanmıştır. Bu kısımlarda eğimden de yararlanılarak farklı kotlardan kullanım olanakları oluşturulmuş ve sokaklardaki mevcut görüntü kirliliği ve bina yükseklikleri sebebi ile oluşan yoğunluk hissini azaltacak, sokak yaşantısını ve seyir zevkini arttıracak, heykelimsi, nefes alma imkanı sunan boşluklu yapısı, az katlı kullanımı, kotlar arasında geçiş sağlayan ve kademeli bir hacimde tasarlanmıştır.

2 | Akslar ve Faydalı Alanlara Göre Fonksiyon Dağlımı
Tasarımda ana aks olarak kabul ettiğimiz ve kentsel kullanıcı belleğini göz önüne alarak Sakız Sokak ve Nailbey sokak ana aks hatlarımızı oluşturmaktadır. Bu ana Akslar arazi üzerinde eğimden yararlanılarak faydalı alan ve pasif alanların fonksiyonların öncelikli kullanım ve amaçlarına göre yerleştirilebilmesi için eğime dik olarak ve yatayda farklı kotlardan ulaşım sağlamak adına yatay akslarla desteklenmiştir. Bu akslar oluşturulurken çevredeki mevcut kütlelerin parçalı yapıları dikkate alınmış ve çevreye saygılı hacimler üretilmeye çalışılmıştır.

3 | Arazi Verileri, Eğim ve Yerleşim
a -Arazi üzerinde kütle yerleşimi aks diyagramında belirtilen faydalı alan çözümlemesinde eğimin az olduğu Sakız sokak üzerinden ana fonksiyonların girişlerinin doğrudan alınacağı şekilde yerleşmiştir. Bu kısımdaki faydalı alan üç ana fonksiyona (spor salonu, kültür merkezi ve sağlık merkezi) sahip tasarımın her birine merkezi ve ayrı ayrı ulaşımın sağlanmasına olanak sağlamaktadır. Bu sayede fonksiyonlar arası geçişin sağlandığı, farklı kullanıcıların aynı mekanda kaynaşmasına olanak sağlayan, ortak bir kamusal alan oluşturulmaya çalışılmıştır.

b- Arazideki eğimden faydalanılırken spor salonu kısmi olarak, konferans ve yüzme havuzu gibi hem geniş açıklık hem de hacimsel anlamda fazla alan kaplayan bu fonksiyonlar zemin kotunun altında konumlandırılmıştır. Bu sayede hem ana girişler karşılama mekanı olmanın yanı sıra geniş bir fuaye alanı olarak kurgulanmış hem de spor salonu üstüne kısmi olarak geçiş sağlayarak bir toplanma mekanı oluşturulmuştur. Bu sayede çevresel yoğunluğu azaltacak şekilde zemin kotunun üstünde daha parçalı ve yoğunluğu dengeli dağıtabilen oluşturulmuştur.

4 | Meydan Oluşumu ve Kurgusu
Bölgedeki en önemli eksikliğin toplanma, kaynaşma ve dinlenme amacı ile eksik olan meydandır. Çevrede kullanılan meydanlar ve toplanma alanları ihtiyacı karşılayamamakta ve gerçek anlamda bir meydan işlevi görememektedir. Bu sebeple çevredeki yoğunluğu azaltacak, gün boyu insanların bu merkezi kullanacağı, zaman geçireceği kısacası bu alanda yaşayacağı bir meydan tasarlama amacı ile hem fonksiyonların kullanımına olanak sağlayacak, sokak kurgusunda nefes alacak bir kent durağı oluşması için Alt Meydan diye adlandırdığımız bir alan tasarlanmıştır. Bu alan hem tasarımdaki fonksiyonların girişlerinin yer aldığı, ortak bir toplanma alanı olmuş, otopark çıkışı ve kafeterya gibi günlük kullanıcının aktif olacağı mekanlarında bu kısımdan kullanımı ile zenginleştirilmiştir. Alt Meydandan spor salonu çatısı üzerinde kurguladığımız üst meydan ( kent platformu )’na hem seyir alanı olarak hem de düşey sirkülasyonu sağlayacak bir şekilde bağlantı kurulmuştur. Kent Platformu olarak adlandırdığımız alanda seyir alanları, oyun alanları, açık sineması, konser alanı gibi farklı fonksiyonların birleştiği ve aynı zamanda farklı kullanıcıların buluşacağı ortak bir alan yaratılmıştır. Bu alan hem bölge halkı için tatil günleri ve akşamları bölgedeki yoğunluğun ihtiyacına cevap verecek bir meydan olması amaçlanmıştır.