Katılımcı, Van İpekyolu Belediye Merkezi Mimari Proje Yarışması

PROJE RAPORU

Dönüştüren ve Yükselten Bir Kamu Merkezi

Van’ın merkezinde yer alan İpekyolu Belediyesi, gerek şehir içindeki bu konumu gerekse de ana ulaşım aksına komşu olması sebebiyle, kentin yakın gelecekteki merkezlerinden birisi olmaya adaydır.

Belediyeler, yıllar içinde günlük kamu hizmetlerinin sağlandığı tüzel kişiliklerden, bu özelliklerini de koruyacak şekilde, halkın her türlü ihtiyacına cevap vermeye çalışan, devletin çoğu zaman uzakta ve hantal kaldığı durumlarda bölgesinde görece daha hızlı tepki gösteren, bu gösterdiği tepkilere göre halkın takdirini ve eleştirisini alan, demokrasinin en temel ögelerinden birisi olan sosyal organizmalara dönüşmüşlerdir.

Salt kamu tüzel kişiliğinden, reaktif bir sosyal organizmaya doğru yaşanan dönüşümde belediyelerin mekânsal tezahürleri de dönüşmek zorundadır. İşlevlerin üst üste yığıldığı, şişirilmiş bir ofis yapısı olmaktan öteye geçmeli; özellikle belediye hizmet binaları içerdikleri kamusal hizmet ve alanlar ile bölgelerinin hem sosyal, hem kamusal merkezleri ve demokrasinin simge yapıları olarak tasarlanmalıdır.

İpekyolu Belediye Hizmet Binası’nın yer alacağı alan bu ilkeler doğrultusunda ele alınmıştır. Proje alanında bulunan yapılaşma alanı ve park alanı birbirlerinin devamı gibi tasarlanmış; park salt bir yeşil alandan çok Kuzey-Güney aksında yaya akışkanlığını sağlayan bir koridor, Belediye Hizmet Binası’nın ana girişlerinin alındığı bir aks, belediyenin düzenleyeceği aktiviteler için bir aktivite alanı, çalışanlar için vista ve soluklanmak için bir kaçış bölgesi, bölge halkı – özellikle çocuklar için- bir yeşil alan olarak; Belediye Hizmet Binası’nın vazgeçilemez bir uzantısı olarak ele alınmıştır. Belediye Hizmet Yapısı, yeşil alanı korumakla kalmıyor, onu bir kamusal merkeze yükseltmeyi hedefliyor.

Yapı, gerek arazi şartları gerekse parkla azami ilişki kurmak için kuzey-güney aksında konumlandırılmıştır. Kuzeyde ana yoldan protokol girişi, parktan ise ana giriş, çok amaçlı salon bölgesine giriş ve diğer tali girişler yapılmaktadır. Kuzey – Güney omurgasında ana sirkülasyon, çekirdekler, destek birimleri ve küçük ölçekli müdürlükler bulunmaktadır. Omurgaya takılan kütlelerde ise, başkanlık, daha büyük müdürlükler ve sosyal hizmetler (kütüphane, kafeterya, çok amaçlı salon vb.) bulunmaktadır. Bu kütleler arasındaki boşluklardan yeşil alan yapıya doğru “sızmakta”, omurganın doğal ışık alması ve vista vermektedir. Çatı eğimleri, bölgenin iklim şartları ve kar yükü göz önüne alınarak tasarlanmıştır. Omurga içindeki boşluklar dikeyde hava hareketine imkân vererek doğal iklimlendirme sağlamaktadır.

Yarışma alanının batıda kalan Van Kültür Merkezi ile bir ilişki kurması, sosyal ve kültürel faaliyetlerde birbirinin tamamlaması hedeflenmektedir. Bunun için iki kademeli bir strateji geliştirilmiştir. Alanın güneyinde kalan ve kültür merkezine bağlanan sokak dönemsel olarak sanat ve kültür faaliyetlerine hizmet vermek için kapatılacak şekilde yeniden düzenlenecektir. İkinci olarak, yakın gelecekte dönüşmesi düşünülen ve iki alan arasında kalan ticaret-ofis yapılarının parçalı ve yeşil alan-yaya hareketi sürekliliğine izin verecek bir mimari ile ele alınması önerilmiştir. Böylece Kültür Merkezi ve Belediye Hizmet binası arasında kalan parçalı yeşil alanlar arasında süreklilik ve yaya hareketi sağlanmış olup, iki merkez bir araya gelip bölgenin niteliksiz yapı stokunun gelecekte dönüşümüne katalizör işlevi de göreceklerdir.