Katılımcı, TESKİ Hizmet Binası Mimari Proje Yarışması

MİMARİ RAPOR

KENTSEL OKUMA

KENT ÖLÇEĞİNDE PROJENİN ANLAMI

Tekirdağ kenti ,güneyinde Marmara Denizi ve Kuzeyinde D110 karayolu ile sınırlanmış bir kenttir. Kentin gelişimini yönlendirmek adına yapılan planlama çalışmaları ile yeni bir kent merkezi ve yeni bir çekim noktası oluşturulması öngörülmüştür.

Yeni bir kentsel yaşam çevresi oluşturulurken kentlinin barınma ,çalışma, ulaştırma gibi temel ihtiyaçlarının karşılanmasının yanı sıra, yaşam kalitesinin yükseltilmesi adına : sosyal odakların oluşturulması ,kentlinin çalışma ve barınma alanları arasındaki hareketinde dahil olmak üzere nefes alabileceği mekanların tesis edilmesi hedeflenmelidir.

Bu hedeften hareketle; tasarlanmış olan TESKİ Hizmet Binası kamusal bir hizmet vermenin yanı sıra kentliye sosyal bir odak oluşturmaktadır. Yapı, sosyal fonksiyonları ve açık alanları ile sadece bir hizmet binası değil aynı zamanda kentteki önemli çekim noktalarından biri olacaktır. Konumsal olarak da ana aksların kesişim noktasında bulunan TESKİ Hizmet Binası, kentin imajını gösteren, kentle bütünleşen , kamusallığı vurgulayan bir yapıdır.

PROJE ALANI VE YAKIN ÇEVRESİNİN BÜTÜNSEL ELE ALINIŞI

Proje alanının 1 km çevresinde iki adet kentsel çekim noktası bulunmaktadır. Bunlardan ilki yeni kent merkezinin ana odağı olan kent meydanıdır. Kent meydanı, ana yaya aksının önemli bir durak noktasıdır ve çalışma alanı ile yaya bağlantısının kurgusu açısından girdi teşkil etmektedir. Diğer çekim noktası ise otogar alanıdır. Çevre kentler ile bağlantısı açısından, yeni kent merkezi için kamusal önemi bulunmaktadır. Proje alanı hinterland 2km çapında ele alındığında , yürüme mesafesi 25 dk olan bu alanda eski kent merkezi bulunmaktadır.

Eski kent merkezi ile yeni kent merkezi arasında geçiş noktası olabilecek proje birçok açıdan kente örnek olması gereken bir yapı olmalıdır. Bu bağlamda yapılan analizler sonucunda kentin yeşil dokusunun az olduğu, bu durumu ortadan kaldırmak için ve kente birçok katkı sağlayacağını düşündüğümüz endüstriyel ormanlar yapılmasıdır. Endüstriyel ormanlar var olan ormanlara hiçbir zarar vermeden çorak alanlara, bozulmuş ormanların yerine yapılmaktadır. Türkiye, ahşap ihtiyacının şuan çok az bir kısmını endüstriyel ormanlardan sağlayabiliyor. Çünkü endüstriyel ormanımız yok denecek kadar azdır. Kentliye yeni iş olanakları da sağlayacak endüstriyel ormanlar kente ekonomik açıdan ve çevresel açıdan birçok yarar sağlayacaktır. Aynı zamanda ilk defa bir kentin öncülük edeceği böyle bir proje her kente örnek olacak bir durumdur.

MEKANSAL YAKLAŞIM / KÜTLE VE AVLU KURGUSU

TESKİ hizmet binasının temelde iki ana işlemi yerine getireceği öngörülmüştür .Hem hizmet binası hem de kültürel hizmetleri sunacağı öngörülen yapıda bu işlevler konumsal olarak farklılaştırılmıştır. Tek bir kompleks olarak tasarlanan yapıda bu iki fonksiyon arasında geçiş kütleleri oluşturulmuştur. Tüm bu fonksiyon ve bağlantılarının bütüncül olarak çalışabilmesi adına fonksiyonlar kamusallık derecelerine göre konumlandırılmış ve avlulu bir yapı tipolojisi oluşturulmuştur.







Yapı daha önce değinildiği gibi iki ana aksın kesişim noktasındadır. Batısında ana aks boyunca ticari alanları ve gerisinde konut alanları bulunmakta, doğusunda ise kültür binası , belediye hizmet binası ,dini tesis ,resmi yapı, kent meydanı ve yeşil alanların bulunduğu yeni kent merkezinin ana kamusal omurgası bulunmaktadır. TESKİ hizmet binası bu ana kamusal omurganın başlangıç noktalarından biridir. Fonksiyonel ayrımda da hizmet binası birincil kamusal fonksiyonu teşkil ettiği için ana aksların kesişiminden algılanan ilk kütle hizmet binasının kütlesidir.

Yapı yükseklik açısından da diğer kütlelerden daha yüksek tasarlanmış ‘ana kütle’ vurgusu yapılmıştır. Odak noktasından ana kamusal omurgaya hizmet veren yol aksı üzerinde iki durak noktası bulunacağı öngörülmüştür. Bunlardan birinin odak noktasına yakın konumda , hizmet binasının önünde diğerinin ise belediye hizmet binasına ve kent meydanına hizmet verecek bir konumda bulunacağı düşünülmüştür. Bu öngörüden hareketle yapı kompleksinin avlusuna ana giriş ; önünde bulunan durak , odak noktası ile bağlantılı ana yol aksı üzerinden bulunacak şekilde tasarlanmıştır. Ana kamusal omurganın başlangıcını ve kamusallığı vurgulaması açısından ana kütle form olarak farklılaştırılmış, arazinin eğiminden de faydalanılarak zeminde boşaltma yapılmış ve bu noktada bir yansıma havuzu tasarlanmıştır. Açısal formların kullanıldığı ara yüzde yansıtıcı bir malzeme kullanılarak yaya ölçeğinde su öğesi cephede algılatılmıştır.

PLAN ŞEMASI

Plan şemasında fonksiyonel anlamda kullanımı daha konforlu mekanlar yaratan gridal bir sistem kullanılmıştır. Hizmet binasında tüm işlevler yapının merkezinde bulunan bir galeri boşluğu ve iki yanında bulunan düşey sirkülasyon alanlarının çevresinde şekillenmiştir. Hizmet binası dışındaki diğer işlevler kütlesel anlamda daha geçirgendir.

TESKİ Hizmet Binası tasarımında hareketli topografyanın avantajları kullanılarak farklı işlevlere iki farklı kottan giriş sağlanmıştır. Servis girişi, hizmet binası girişi, sosyal alanların girişi farklı kotlarda bulunup, bu işlevler giriş aldıkları kotlarda açık alanlara sahiptir. TESKİ Süleymanpaşa Şube Müdürlüğü, servis girişi ve özel otopark girişi -8.00 kotunda bulunmaktadır. Müdürlük girişi farklı kottan olmasına rağmen vezne, ıslak hacim ve güvenlik hizmetleri kullanımı ortaktır. -8.00 kotundan giriş alan müdürlük fonksiyonları 0.00 kotunda vezneler ile son bulur ve avlunun da bulunduğu bu kottan itibaren ana hizmet binası fonksiyonları başlar. Sergi alanı ve kütüphane ile salonların bulunduğu kütlenin girişi de avlu kotundan yapılmaktadır. 0.00 kotunda açık otopark alanı ile de bağlantılı olan başkanlık girişi bulunmaktadır. Başkan, bu kottan başlayan düşey sirkülasyon ile makamına ulaşır. Avlunun güney bölümünde hem TESKİ çalışanları istenirse bağımsız olarak da çalışabilen, kent halkına hizmet verecek bir kreş alanı bulunmaktadır. Kreş alanının avluya bakan bölümünde kreş avlusu ve çocuk oyun alanı kurgulanmıştır. Bu alan dilenirse avluya açılabilen bir yapıya sahiptir. Sergi alanının avluya bakan bölümünde açık hava sergi alanı bulunmaktadır. Yapının açık otopark alanı ve kafeteryası +4.00 kotundadır, bu iki alan arasında bitkilendirme ile doğal ses perdesi oluşturulmuştur. Kafeterya mesai saatleri dışında kentlinin kullanımına açılacaktır. Kafeteryanın açık alan olarak kullandığı bölümün devamında çok amaçlı salonun üst fuayesinin kullanabileceği bir açık hava etkinlik alanı bulunmaktadır. Kültürel kütle Belediye hizmet binası ve kent meydanından gelen aksı karşılayacak ve avluya girişi oluşturacak biçimde parçalı kurgulanmıştır. Aynı zamanda bu alan avlu ve yol kotunu birbirine bağlamaktadır. Kütlenin ana yola bakan bölümünde zeminde sergi alanı ve üst katında kütüphane işlevleri güney bölümünde çok amaçlı salon ve konferans salonu yer almaktadır. Avlu kotundan giriş alan konferans salonunun otopark ile bağlantılı bir fuayesi bulunmakta ve servis hizmetleri, sahne arkası bölümleri -4.00 kotunda bulunmaktadır. Üst fuayenin bulunduğu 0.00 kotunda dış mekana açılan kafeterya alanı ve çok amaçlı salona erişimi sağlayan düşey sirkülasyon alanı yer almaktadır.

Peyzaj kararlarında su öğesi kullanımı ve suyun cephede de okunmasını sağlayacak yansıtıcı ara yüzlerin kullanımı öngörülmüştür. Yumuşak ve sert zeminler arasındaki geçişler, avluya farklı noktalardan girişleri yönlendirecek gridal bir peyzaj kurgulanmıştır.

MALZEME KARARLARI

Sürdürülebilirlik olgusu malzeme kararları ve kütle oluşumunda birincil hedef olarak benimsenmiştir. Yapıda doğal ışıktan maksimum derecede faydalanmak üzere avlu ve galeri sistemleri kullanılmıştır. Aktif biçimde kullanılan mekanların doğal ışık alması ve doğal yolla havalandırılması öncelikli hedeftir. Optimum miktarda enerji kullanacak yapının ekolojik izi de minimuma indirilmiş olacaktır. Tüm bunlara ek olarak yapının güney bölümünde bulunan terasta fotovoltaik paneller öngörülmüştür. Bu şekilde yapı kullanacağı enerjinin büyük bölümünü güneş enerjisinden karşılayacaktır. Yapının cephesinde ısı yalıtımlı doğramalar ve ısıcam kullanılacak, yapıda ısı kaybı minimuma indirilecektir.

Cephedeki temel estetik ve işlevsel öğe, kullanılan ahşap güneş kırıcılardır. Bu güneş kırıcılar cephede yer yer dış bükey alanlar oluşturarak çalışanlar için teraslara dönüşecek ve katlarda mola mekanlarına imkan verecektir. Bu ahşapların Tekirdağ’da öncülüğü yapılacak olan endüstriyel orman alanları ve orman ürünlerinin işlenmesi ile elde edileceği öngörülmüştür.