1. Mansiyon, TESKİ Hizmet Binası Mimari Proje Yarışması

MİMARİ AÇIKLAMA RAPORU

A. ÇEVRE ÖLÇEĞİNDE TASARIM KARARLARI

GENIUS LOCI / YERİN RUHU

Yapı, halihazır kent dokusunun çeperinde, bakir bir tabiatta bulunmaktadır. Nazım imar planı bağlamında yeni kentleşme alanı içerisinde bulunan arazinin komşu parselleri tarım arazisi niteliğindedir. Arazi’nin kuzeyinde Köse İlyas Köyü’ne doğru uzanan toprak yol bulunmaktadır. Yerinde gerçekleştirilen gözlemler doğrultusunda arazi sınırları dahilinde 2 adet incir ağacı bulunduğu, arazinin tamamına yakınının anız tarlası niteliğinde olduğu tespit edilmiştir. Arazinin güney komşu parselinde üzüm bağı bulunmaktadır.

Arazinin halihazır durumunun yapı tasarımında belirleyici etken olmasına karar verilmiştir. Genius Loci kavramı bağlamında ‘yerin ruhunun’ devamlılığına özen gösterilmeye çalışılmıştır. Bu doğrultuda topoğrafya ile yapı arasında uyum kurgulanmaya çalışılmıştır.

TOPOGRAFYANIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ / ‘yer’den bina yapmak

(Bir yerde bina yapmak mı? Bir yerden bina yapmak mı?) Yapının bulunduğu arazi oldukça eğimli bir topoğrafyaya sahiptir. En düşük kot +122.00, en yüksek kot +142.00 olarak tesbit edilmiştir. Yapının tasarımında doğal topografik kotların mümkün olduğunca değiştirilmemesine özen gösterilmiştir. Bu bağlamda Konferans salonu, Süleymanpaşa Birimi ve Yemekhane mekanları herhangi bir doğal ışık ve doğal havalandırma sorunları bulunmaksızın doğal topografik kotların altında çözülmüştür. Konferans salonu ve yemekhane mekanlarına +125.00 kotundan, Süleymanpaşa Birimi’ne +129.00 kotundan, yapı ana girişine +133.00 kotundan, Kreşe ise +137.00 kotundan giriş imkanı sağlanmıştır. Arazinin yaklaşık %65’lik alanında doğal topografik kotlar (üst kotlar) korunmuştur.

YAPININ KENT MERKEZİ İLE İLİŞKİSİ
Tekirdağ İli kent merkezi arazinin yaklaşık 2 km batısında bulunmaktadır. Yeni imar planı uyarınca kentleşme istikameti yapı arazisinin de içinde bulunduğu alan olarak belirlenmiş ve yeni kent meydanı arazinin yaklaşık 300 m doğusunda planlanmıştır. TESKİ yapısı arazisi mevcut kent merkezi ile yeni oluşturulacak kent meydanı arasında bulunmaktadır. Bu doğrultuda yapı önünde +125.00, +129.00 ve +133.00 kotlarında önerilen yaya yolları Yeni kent meydanı ile mevcut kent merkezi arasındaki ulaşım aksı ile irtibatlandırılmıştır.

TEKİRDAĞ ŞEHİR MERKEZİ’NE / MANZARAYA YÖNELİM

Yerinde gerçekleştirilen gözlemler bağlamında arazinin manzaraya bakan yönünün aynı zamanda Tekirdağ kent merkezi istikameti ile örtüştüğü tespit edilmiştir. Bu bağlamda yapı arazisi sınırları dahilinde bulunanların kent ve Marmara Denizi ile görsel iletişim halinde bulunmalarına özen gösterilmiştir. Yapı ana kütlesi arazinin kuzeydoğu kenarında, en üst kota yerleştirilerek arazinin tamamına yakınının manzara / kent merkezi istikametine yönelimi sağlanmıştır. Ana yapı kütlesi oturduğu +133.00 kotu itibari ile 1.kat hizasından itibaren doğu Marmara manzarasına da hakim konumda bulunmaktadır.

KENTSEL REKREASYON AKSI (K.R.A.) BAĞLAMINDA ULAŞIM KARARLARI

Yapı arazisi halihazır kent dokusunun çeperinde bulunduğundan dolayı gerek araç, gerekse yaya ulaşımı önemsenmiştir. Yapı arazisi Çevre Yolu ile Sahil Yolu arasında konumlanmaktadır. Yeni imar planı uyarınca arazinin kuzeybatı ve güneybatı kenarlarında 25 m genişlikte araç yolları tanımlanmıştır. Araç ulaşımının bu yollardan sağlanması planlanmıştır. Park kolaylığı açısından açık otopark alanları arazinin güneydoğusunda planlanmıştır. Bu alanlar yaya yolları ile yapıyla irtibatlandırılmıştır. Toplu taşıma araçları ile kent merkezinden yapıya ulaşacak ziyaretçiler için yapının ana girişine yakın konumda otobüs durağı cebi önerilmiştir.

Tekirdağ İli mevcut kent merkezi (sahil şeridi) ile imar planında tanımlanan Yeni Kent Meydanı arasında Kentsel Rekreasyon Aksı (K.R.A.) öngörülmüştür. Bu aksın gelecekte Tekirdağ’ın ana yaya ulaşım aksı olacağı düşünülmektedir. TESKİ arazisi K.R.A. ile ara yaya aksları aracılığıyla irtibatlandırılmıştır.

B. YAPI ÖLÇEĞİNDE TASARIM KARARLARI

TESKİ = SU, TOPRAK, DOĞA

TESKİ binasının fonksiyon itibarıyla varlığını doğadan alan, doğa ile barışık bir yapı olması gerektiği düşünülmüştür. TESKİ, temiz suyun olduğu kadar atık suyun da yönetileceği bir mekan niteliğindedir. Bu bağlamda yapının örnek teşkil edeceği öngörülmüştür.

Yapının doğa ile olan ilişkisini kuvvetlendirmek amacıyla yapı kütlesi izi küçültülerek arazinin sınırına yaklaştırılmıştır. Arazi dahilinde ziyaretçilerin dinlenebilecekleri su ögeleri bulunan geniş yeşil alanlar oluşturulmuştur. Yapıda atık su yönetimi doğrultusunda gri su kullanımı öngörülmüştür. Gri su (yeniden kullanılabilir atık su) yeşil alan sulamasında değerlendirilecektir.

ARKİTEKTONİK KÜTLELERİN MİNİMİZE EDİLMESİ

Ana tasarım kararı olarak arazide yoğun yapılaşmaya gidilmeden mümkün olan en küçük kütlelerle tasarıma ulaşılması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda Konferans salonu, Yemekhane ve Süleymanpaşa
Birimleri yeterli doğal ışık ve havalandırma imkanlarına sahip olmak kaydıyla toprak altında konumlandırılmış ve çatı yüzeyleri doğal topoğrafya kotuna uygun şekilde yeşil doku ile örtülmüştür. Yapının yapı izi (foot print) minimize edilerek toplam arazinin %15’i mertebesine düşürülmüştür.

YAPININ ENERJİ VERİMLİLİĞİ

TESKİ Binası’nın emsal teşkil edeceği öngörülerek enerji verimliliği ve atık su yönetimi üzerinde önemle durulmuştur. Yapıda kojenerasyon sisteminin kullanılması önerilmiştir. Kojenerasyon sistemi tercihen ısı tüketimi olan yerlerde kullanılan ve aynı zamanda bölge ısıtma ağını yararlı ısıyla besleyebilen elektrik enerjisi ve ısı üretebilen modüler yapılı sistemlerdir. İşbu sistem kombine ısı ve güç sistemi ilkesine dayanmaktadır. Sistem bağlamında toprak kaynaklı ısı pompaları kullanılacaktır.

Fotovoltaik Enerji Kullanımı
Yapının enerji ihtiyacının bir bölümünün çatıda konumlandırılan fotovoltaik güneş panelleri tarafından karşılanması öngörülmüştür. Fotovoltaik panellerden temin edilecek enerjinin bahçe aydınlatmada değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Sıcak Su Temini
Yapının ihtiyaç duyduğu sıcak suyun çatı üzerinde, fotovoltaik güneş panellerinin yanında konumlandırılan güneş panellerinden (gün-ısı) temin edilmesi öngörülmüştür. Tekirdağ ili özelinde gün-ısı kullanımı oldukça yayın durumdadır. Sıcak suyun WC mekanlarında değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Pis Su Arıtılması
Kullanım sonucu ortaya çıkacak pis suyun (gri su) yeterli bölümünün arıtılarak yeniden kullanımı önerilmiştir. Arıtılacak suyun bir bölümü klorlanarak avluda bulunan havuzlarda, bir bölümü ise bahçe sulamasında kullanılacaktır.

Doğal Havalandırma
Yapının cephesinde sabit doğrama yerine açılabilir doğrama kullanımı tercih edilmiştir. İç koridor cephelerinde bırakılan tepe pencereleri vasıtasıyla yapının kısa kenarı doğrultusunda doğal hava sirkülasyonu gerçekleşeceği öngörülmüştür. Yapının güney cephesinde konumlandırılan güneş kırıcı cephe elemanlarının iç iklimlendirmeye destek sağlayacağı öngörülmektedir.

FORM – FONKSİYON İLİŞKİSİ

Yapı ana kütlesinin hafifletilmesi doğrultusunda bina fonksiyonları alt gruplara ayrıştırılmıştır. Konferans salonu kütlesi (+125.00 kotu), Yemekhane kütlesi (+125.00 kotu), Süleymanpaşa Birimi (+129.00 kotu), İdari birimlerin bulunduğu ana kütle (+133.00 kotu), Kreş (+137.00 kotu). Kreş haricinde diğer tüm yapı grupları iç mekan düşey sirkülasyon elemanları aracılığıyla birbirleri ile direkt şekilde irtibatlandırılmıştır. Ana kütlenin formunu idari işlerin yoğunluğu ve birbiri ile irtibat halinde olması bağlamında fonksiyon belirlemiştir. Konferans salonu, yemekhane ve Süleymanpaşa Birimi ana kütle formundan bağımsız şekilde toprakaltında çözülmüştür.