Katılımcı, Konak Belediyesi Hizmet Binası Mimari Proje Yarışması

PROJE RAPORU

1. Kent Ölçeğinde Yaklaşım

Proje alanı Ege’nin en önemli kenti İzmir’in gelişim bölgelerinin çeperinde bulunmaktadır. Çevre bölgeler ile ilgili dönüşüm projeleri ile potansiyel vaat etmektedir. Arsa’nın bulunduğu bölge ana ulaşım yollarının kesişim köşesinde yer almaktadır. Gaziemir otoyolunun başlangıcından itibaren uygulanacak kentsel tasarımın kararları, nitelikli planlama ve mimarlık, gelişecek bölgeler için öncü nitelikte olacaktır.

Arazinin kuzeyinde ve batısında yer alan geniş araç yolları ve batısında yer alan İzban hat¬tı, araziyi üç taraftan sınırlamaktadır. Bu üç sınıra ise Meles çayı eklemlenerek arazi boyunca kıvrılır. Tasarım aşamasında bu sınırların belirlenmesi üzerine; arada kalan alanın bir bütün olarak düşünülüp güneye doğru genişleyebilecek bir sisteme dönüşmesi ön görülmüştür.

Konak meydanından gelen aksın bisiklet ve yaya yollarıyla desteklenmesi önerisi ve bu aksın pro¬je alanının batısında bulunan parkla bağlantısının sağlanması önerilmiştir. Park, mevcut araç yolu sebebiyle ikiye ayrılmaktadır, ancak kot ilişkileri izin verdiği ölçüde taraflar arasında bağlantılar düşünülmüştür. Mevcut Meles Çayı yatağı değiştirilmeden ıslah edilerek, kesitinin oturma eleman¬ları ve peyzaj öğeleriyle desteklenmesi ile piknik alanları, spor ve etkinlik alanları gibi aktivitelerle desteklenerek, kentli için bir çekim noktası yaratılması hedeflenmiştir.

2. Kentsel Dönüşüme Dair: 1/1000 Kararları

Konaktan gelen ziyaretçiyi park girişinden sonra ilk çekim noktası olan belediye binası karşılar. Belediye binası bütün alan boyunca ilerleyen omurganın başlangıç noktasıdır. Bu omurga iki tarafında 5’er metrelik yaya ve bisiklet yolu, 6 metrelik çift şeritli araç yolu ve ortasında yeşil bir alan barındırmaktadır.

Önerilen imar planında, Kemer İstasyonu ve belediye binası arasında, geniş bir yaya yolu tasarlanmıştır. Bu yol, omurga ve belediye binası girişininkesiştiği noktaya ulaşır.

Güneye doğru yönlenen aksta, bir diğer çekim merkezi; mevcut okul ve caminin olduğu; ayrıca kent bostanı, piknik alanları ve parkın eklendiği alandır. Bu alan Araç yolu ve Tren yolunun yaklaştığı, Melen çayının alana dahil olduğu noktadır. Ana aksın bu alanda genişlemesi, caminin ve eğitim yapısının da dahil olduğu bir şekilde meydanlaşması ön görülmüştür. Bu noktada parkla da birleşen ve sonra tekrar çözülerek paralel devam eden bir kurgu oluşturulmuştur. Belediye binası ile başlayan aks devamında üçüncü çekim merkezi ise pazar alanıdır.

Ana aksa dik gelen tali araç yolları, İzban paralelinde giden diğer araç yoluyla kesişerek, araçlar için ikincil bir yol oluşturmaktadır. Bu ulaşım ağı kurgusuyla yapı adaları baştan değerlendirilmiş olup, İzban çeperindeki adaların bir kısmı yeşil alan olarak ayrılıp, gürültüye karşı tampon bölge olarak düşünülmüştür. Buradaki yapı adalarının ince uzun formu, bir saçakla birleştirilmiş tekil yapıların yerleşimi için uygun olmuştur. Daha geniş yapı adaları içinse, orta avlulu konut – iş yeri tipleri önerilmiştir. Bu tiplerin giriş katlarında dükkan cephelerinin geri çekilmesiyle, yayaların hava koşullarından korunarak yürüyebileceği arkadlar yaratılmıştır.

3. Belediye Binası: Kütle Kurgusu

Park ve ana omurga arasında konumlanan belediye binası, saçaklı yapısıyla araziyi ve aksları tanımlar. Kentli ve belediye arasına bir set çeken standart yapı-meydan kurgusuna alternatif olarak saçak altında yapı çeperinde kamusal nişler oluşturur ve kent ile olan ara yüzünü bina içine doğru genişletir. Bu nişler gelişim bölgesi boyunca küçük duraklardır ve bölgenin ana meydanına yönelen aksın etrafında yer alır.

Proje alanı geçmişte dericilerin bulunduğu, günümüzde de pazar yeri ve dükkanların yoğunlukta olduğu ticari bir bölgedir. Üzeri kapalı pazar yerleri, gölgelikli dükkan önleri bölgenin bir nevi karakteristiği. Belediye binası da saçağı ve kamusal nişleri ile bu izi devam ettirmektedir.

Saçağı delip çıkan kütleler Kuzey – Güney doğrultusunda boşluklu olarak yerleşmişler ve işlevlerine göre boyutlanmışlardır. Kütlelerin bu yerleşimi, birbirlerini gölgelemelerine ve konforlu açık hava teması yüzeyinin artmasına sebep olmuş olup, İzmir iklimi göz önüne alınarak karar verilmiş kütlesel kararlardır.

Yapının 3 kütlesinden farklı olarak Kemer istasyonuna doğru yöneleyen giriş kütlesi, barındırdığı karşılama, meclis salonu, yemekhane, kafe, sergi gibi sosyal ağırlıklı fonksiyonlarıyla diğer kütlel¬erden ayrışmaktadır.

4. Belediye Binası: Mekan Kurgusu

Kamusal nişlerin arasında yürüdükten sonra yapı çeperinin zeminde geriye çekildiği giriş kütlesinde ziyaretçileri, 2 kat yüksekliğinde bir hol karşısında danışma / karşılama ve şikayet masal¬arı karşılar. Belediye yapısının en çok ziyaretçi alan birimleri ve kentle ara yüz oluşturan sergi kafe, kent konseyi ve meclis salonu fuaye zemin kata yerleşmiştir. Zemin kat birimlerinin bekleme alan¬ları 7 metre yüksekliğinde alanlara yerleşmişken asma katlarda ve altında kontrollü özel alanlar bulunmaktadır.

Saçağın üstünde bulunan 4 farklı kütlede birimler işlevsel olarak dağılmıştır. İdari birimler en gün¬eydeki kütlede konumlanmışken bir sonraki kütle kent ile ara yüz oluşturan birimleri barındırmak¬tadır. Kuzeyde bulunan iki kütle ise İnşai ve saha faaliyetleri bulunan birimlerdir.

5. Sürdürülebilir Yaklaşım

Yapı 16 ve 12 metre genişliğinde birimleri doğal havalandırmaya olanak sağlar. Kütleleri arası boşluklar yapının açık hava ile arasındaki konforlu yüzey alanını artırıp İzmir ikliminde yapıyı avan¬tajlı konuma getirmiştir. Doğu ve batı cephelerinin tamamen kapanıp kuzey ve güney cephelerinin şeffaf düşünülmesinde ise çalışma ve aydınlanma konforu gözüne alınmıştır. Kuzeyden gelen ho¬mojen ışık kontrolü stor perdelerle sağlanabilir. Güney cephelerinde ise ışık/ısı kontrolü için kontrol edilebilir ikinci bir çeper önerilmiştir. Ayrıca yoğun ziyaretçi alan zemin katta saçak yapısı boşlukları arasına sağlanabilecek hava akışları ile doğal havalandırma sağlanabilmektedir.